نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی پورنورعلی ¹
• علیرضا ترنگ ²
• فرهاد مشایخی ³

¹ کارشناس ارشد زیست شناسی علوم جانوری، گرایش سلولی تکوینی، دانشگاه گیلان

² استادیار پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی شمال کشور

³ استاد گروه زیست شناسی، دانشگاه گیلان

چکیده

در این پژوهش، کاریوتایپ جمعیت گاومیش­های مازنی در مقایسه با جمعیت گاومیش­های آذری مورد مطالعه قرار گرفت. مطالعات کاریوتایپی یک ابزار قدرتمند برای تعیین کاریوتایپ احشام است و موجب شناسایی پایه­ای ناهنجاری­های کروموزومی می­گردد. نمونه­های خونی از ده ( 5 نر و 5 ماده) گاومیش مازنی و سی ( 15 نر و 15 ماده) گاومیش آذری جمع­آوری شدند. گاومیش­های مازنی متعلق به استان مازندران و گاومیش­های آذری متعلق به استان­های آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل هستند. نمونه­های خونی در دمای 37 درجه به مدت 72 ساعت و در حضور فیتوهماگلوتینین کشت داده شدند و گستره­های متافازی بر روی لام تهیه گردید. از گیمسا برای رنگ آمیزی کروموزوم­ها استفاده شد. گاومیش مازنی و آذری کاریوتایپ مشابه با عدد دیپلوئید 2n = 50 را نشان دادند.  تعداد بازوان (NF) در جنس نر و ماده، 60  بدست آمد. دسته­بندی استبینز نشان داد که گاومیش­های مازنی و آذری هر دو به گروه 3B تعلق دارند. هر دو جمعیت از گاومیش­های رودخانه­ای بودند ولی از لحاظ تقارن کاریوتایپی، گاومیش­های مازنی تقارن بیشتری را نسبت به گاومیش­های آذری نشان دادند. شواهد کروموزومی و سایر جزئیات آنالیز کاریوتایپ گونه­ها می­تواند در تعیین روابط خویشاوندی گونه­ها از نظر صفات کروموزومی، سازماندهی جمعیت­های مختلف و کشف ارتباط میان آن ها به ما کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• شمارش کروموزومی
• ایدیوگرام
• تقارن کاریوتایپی
• گاومیش