نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استاد توسعه روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده مدیریت کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 دکترای تغذیه دام، گروه تغذیه دام، دانشکده علوم دام، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

هدف این مطالعه بررسی دانش، نگرش و رفتار دامداران در زمینه استفاده از خوراک متراکم در تغذیه دام در بخش رضویه شهرستان مشهد بود. داده‌های مورد نیاز با استفاده از تکمیل پرسشنامه از 280 پرورش دهنده گوسفند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان به صورت تصادفی انتخاب شده بودند جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد بیش از 70 درصد دامداران از سطح دانش متوسط و 60 درصد از نگرش و رفتار خوب در زمینه استفاده از خوراک متراکم در تغذیه دام برخوردار بودند. همچنین، تفاوت معنی‌داری بین دیدگاه دامداران در زمینة دانش، نگرش و رفتار استفاده از خوراک متراکم در تغذیه دام بر حسب متغیرهای رضایت از کیفیت خوراک متراکم دام، عضویت در تعاونی، آموزش مصرف خوراک متراکم دام، بیمه دامداری، نوع دامداری، آشنایی با بیماری‌های مربوط به تغذیه دام و وضعیت کاهش تولید در سه سال اخیر وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین مولفه‌های دانش، نگرش و رفتار استفاده از خوراک متراکم در تغذیه دام با متغیرهای سن، سابقه کار دامداری، سابقه عضویت در تعاونی، سطح تحصیلات، تعداد حضور در دوره-های آموزشی و تعداد تماس با مروج رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر‌های تحصیلات، آشنایی با بیماری‌های مربوط به تغذیه دام، نوع دامداری، تعداد حضور در دوره‌های آموزشی مربوط به خوراک متراکم و بیمه دامداری، نقش بیشتری در پیشگویی متغیر وابسته دانش و نگرش دامداران در زمینة استفاده از خوراک متراکم در تغذیه دام دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اسکینی، ا. (1399). افق نامشخص صنعت دامپروری. روزنامه دنیای اقتصاد. قابل دسترسی آنلاین در: https://donya-e-eqtesad.com.
بهمند، د.، علیپور، خ. (1398). ارزیابی نقش دامپروری در توسعه اقتصاد روستایی از دیدگاه روستاییان شهرستان سردشت. چهارمین کنگره بین المللی سالانه توسعه کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و گردشگری ایران، 2019، 23 مرداد، تبریز، ایران.
پاسبان، ا. (1399). تولید علوفه از مراتع به تنهایی برای رفع نیاز 5/3 میلیون واحد دامی ناکافی است. روزنامه قدس آنلاین. قابل دسترسی آنلاین در:  https://www.line.ir/news/749336
حبیب‌پورگتابی، ح.، صفری‌شالی، ر. (1394). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‌های کمی). تهران: نشر لویه، 866 ص.
حسین­پور، ش.، ایدنی، ف.، و دانایی، ز. (1401). تکنیک­های روان­شناسی چه می­گویند؟ تغییر رفتار مرحله به مرحله. بهورز. 33(115): 10-15.
جلالی بردر، ع. (1394). بررسی میزان بهره­برداری از عملیات مدیریتی واحدهای گاوداری صنعتی استان خراسان رضوی. پایان نامه جهت دریافت مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی. دانشگاه محقق اردبیلی.
خالدی، ک.، کاظمی، س.ح.، شاهمرادی فرد، م. (1398). تبیین جایگاه فعلی کشاورزی در اقتصاد ملی با تمرکز بر ارزش افزوده به تجارت کشاورزی. اقتصاد و توسعه کشاورزی. 26(4): 268-239. doi: 10.30490/AEAD.2019.85242
خالقی میران، ن.، ایرانپور، ج.، پناهی، ا.، سرداربنده، ح.، شجاعی، ه. (1391). تولید و پرورش دام بزرگ. وزارت آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی. شرکت چاپ و نشر کتب درسی ایران، 271 ص.
رستم اصل، ف.، آرمین، م. (1398). تحلیلی بر عملکرد طرح­های جامع ملی مقابله با بیابان­زایی در ایران با استفاده از مدل موریس. نشریه گسترش و توسعه آبخیزداری، 7(26): 34-26.
سخدری، ح.، ضیایی، س. (1397). اولویت­های توسعه کشاورزی در استان خراسان رضوی: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) . مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 10(1): 224-207. dor: 20.1001.1.20086407.1397.10.37.11.1
صبوری، م.ص.، دوستی، ا. (1397). عوامل موثر بر ارتقای مهارت دامداران در مدیریت تغذیه و بهداشت دام. فصلنامه زیست شناسی سلولی و مولکولی گیاهی،  13(1): 64-57.
عباسی، ع.، فضائلی، ح.، زاهدی فر، م.، میرهادی، ع.، گرامی، ع.، تیمورنژاد، ن.، علوی، م. (1394). جداول ترکیب شیمیایی منابع خوراک دام و طیور ایران. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، پژوهشکده علوم دامی ایران، 80 ص.
عبدی ورمزان، م. (1396). بررسی نقش نگرش در رفتار، با تاکید بر رفتارهای مصرفی. کنفرانس ملی پژوهش­های نوین ایران و جهان در روانشناسی، علوم تربیتی و مطالعات اجتماعی، 31 تیر ماه 1397، شیراز.
عدالتیان، ا.، احمدیان، م.ع.، بهنیافر، ا.، و جهانی ثانی، م. (1397). امکان­سنجی استحصال آب باران از حوضه­های آبخیز پشت­بامی در مناطق روستایی، مطالعه­ی موردی: بخش رضویه، شهرستان مشهد. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 32(2): 35-16.
قربانی مقدم، م، فرزام، م.، فرزانگان، م. (1397). رابطه وضعیت مراتع و شاخص­های اجتماعی در مراتع استان خراسان رضوی. هفتمین همایش ملی مراتع و مدیریت در ایران، 8 تا 9 فروردین 1397، البرز، مرکز علمی کاربردی و آموزشی دکتر جوانشیر منابع طبیعی، کلاک، کرج.
مدیریت جهاد کشاورزی رضویه. ( 1402). گزارش وضعیت کشاورزی و دامداری در بخش رضویه مشهد. 10 ص.
مرکز آمار ایران. (1400، 1). خلاصه نتایج بررسی آماری از دامپروری کشور: قابل دسترسی آنلاین در: https://www.amar.org.ir/
مرکز آمار ایران. (1400، 2). جمعیت ایران با محتمل­ترین سناریو تا سال 1430 به بیش از 101 میلیون نفر خواهد رسید، قابل دسترسی آنلاین در: https://www.amar.org.ir/
مقدسی، ج، . و نوروززاده، ر. (1388). مقایسه سطح دانش، نگرش و مهارت دانشجویان سال آخر دوره کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات بهر­ه­مند از آموزش مجازی و سنتی در دانشگاه آزاد اسلامی. مجله مدیریت فرهنگی. 3(6): 106-95.
ولایی، م.، عبدالهی، ع.، خالقی، ع.، اسکندرزاده، ه. (1400). تحلیل اثرات اقتصاد دامداری بر پایداری سکونتگاه های روستایی، مطالعه موردی: بخش شرقی گاودول، شهرستان ملکان. مجله تحقیقات کاربردی در علوم جغرافیایی. 21(60): 359-341. doi: 10.52547/jgs.21.60.341
ولی­زاده، ر.، قدمی کوهستانی، م. (1392). بررسی وضعیت مدیریت پرورش گاو شیری در استان خراسان. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران. 5 (2): 126-119.
Adeli Sardooei, M., Khodaverdizadeh, M., Esmaeilipour, O.A. (2021). Management of Date Palm leaf waste consumption in animal feeding: The case of ranchers in the South of Kerman Province. International Journal of Agricultural Management and Development. 11(4): 455‐466. dor: 20.1001.1.21595852.2021.11.4.10.8
Aggelopoulos, S., Karelakis, Ch., Tsantopoulos, G., Pavloudi, A., Seitanis, P. (2016). Ranchers’ perceptions and attitudes towards developing the sheep and goat sector in the Greek region of Evros. Springer Plus. 5 (1): 1134-1142. doi: 10.1186/s40064-016-2811-3
Alemayehu, G., Berhe, T., Gelan, E., Mokria, M., Jaldessa, J., Molu, J., Wieland, B., Knight-Jones, T., and Doyle, R.E. (2022). Animal welfare knowledge, attitudes, and practices among livestock holders in Ethiopia. Frontiers in Veterinary Science, 9:1-15.1006505. doi: 10.3389/ fvets. 2022. 1006505
Hossain, M.T., Rafiq, K., Islam, M.Z., Chowdhury, S., Islam, P., Haque, Z., Samad, M.A., Sani, A.A., Ferdous, M.R.A., Islam, M.R., et al. (2022). A Survey on knowledge, attitude, and practices of large-animal ranchers towards antimicrobial use, resistance, and residues in Mymensingh Division of Bangladesh. Antibiotics. 11 (442): 1-21. doi: 10.3390/ antibiotics11040442
Munoz, C.A., Coleman G.J., Hemsworth, P.H., Campbell, A.J.D., Doyle, R.E. (2019). Positive attitudes, positive outcomes: The relationship between farmer attitudes, management behavior, and sheep welfare. PLOS One. 14(7): 1-18. doi: 10.1371/journal.pone.0220455
Sherpa, D.L. (2021). Knowledge assessment of farmers on dairy animal nutrition in the Western region of Bhutan. Technical report. 6p.
Singh, J., Singh, P., Verma H.K. (2012). Knowledge level of cattle feed manufacturers of Punjab. Journal of Animal Research. 2(1): 87-92.
Upton, M. (2004). The role of livestock in economic development and poverty reduction. FAO, Rome, Italy, 66p.