نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 دانشجوی دکتری تغذیه دام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 دانشیار، دانشکده علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 استاد، دانشکده شیلات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی اثر حذف مکمل ویتامینی در جیره­های با مقادیر متفاوت انرژی بر عملکرد و ترکیب لاشه جوجه­های گوشتی در مواجه با تنش گرمایی در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل 3×2 شامل 2 سطح انرژی (کم انرژی و پر انرژی) و 3 زمان حذف مکمل ویتامینی (28، 35 و 42 روزگی) انجام شد. تعداد 336 جوجه گوشتی سویه راس 308 (جنس نر) به 6 تیمار آزمایشی با 4 تکرار و هر تکرار با 14 جوجه اختصاص داده شد. نتایج آزمایش نشان داد که افزایش وزن جوجه­های گوشتی تغذیه شده با جیره پر انرژی بطور معنی­داری بالاتر از جیره کم انرژی بود (05/0P<). حذف مکمل ویتامینی و سطح انرژی جیره تأثیری بر مصرف خوراک جوجه­های گوشتی نداشت. جوجه­های گوشتی که مکمل ویتامینی آنها در 28 روزگی حذف شد نسبت به سایر گروه­ها (35 و 42 روزگی) در دو هفته آخر پرورش (28 تا 42 روزگی) دارای افزایش وزن نسبی کمتر و ضریب تبدیل خوراک بالاتری بودند (05/0P<). درصد لاشه قابل طبخ و مقدار چربی محوطه بطنی در جوجه­های گوشتی تغذیه شده با جیره پر انرژی بطور معنی­داری بالاتر از جیره کم انرژی بود (05/0P<). زمان حذف مکمل ویتامینی تأثیر معنی­دار بر ترکیب لاشه جوجه­های گوشتی نداشت. بر اساس نتایج این آزمایش افزایش انرژی جیره سبب بهبود عملکرد جوجه­های گوشتی در شرایط مواجه با تنش گرمایی می­شود، اگرچه مقدار چربی لاشه نیز افزایش خواهد یافت. همچنین مکمل ویتامینی را می­توان یک هفته قبل از کشتار (35 روزگی) حذف کرد، اما حذف آن دو هفته قبل از کشتار (28 روزگی) ممکن است سبب کاهش عملکرد جوجه­های گوشتی شود.

-سیاه­پور، س.، کریمی ترشیزی، م.ا.، شریعتمداری، ف. و ف. نیک­نفس. (1389) بررسی اثر زمان حذف مکمل­های ویتامینی و معدنی بر رشد و عملکرد اقتصادی جوجه­های گوشتی. مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره 65، شماره 1: ص 13-18.
2-زرمهر، ف.، پوررضا، ج. و ع. سمیع. (1379) اثر تغییر سطح مکمل ویتامینی و فسفر قابل استفاده، بر عملکرد نیمچه گوشتی در دوره پایانی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. جلد 4. شماره 4: ص 73-80.
3-نوبخت، ع.، مظلوم، ف.، خدایی، ص. و ج. پیش­جنگ. (1387) ارزیابی اثرات کاهش و یا حذف مکمل‌های معدنی و ویتامینی از جیره‌های غذایی دوره‌های رشد و پایانی بر عملکرد جوجه‌های گوشتی. مجله ‌دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، شماره 4: ص 37-46.
4-Al-Harthi, M.A., El-Deek, A.A. and Al-Harbi, B.L. (2002) Interrelationships among triiodothyronine (T3), energy and sex on nutritional and physiological esponses of heat stressed broilers. Egypt Poultry Science. 22: 349-385.      
5-Brue, R.N. and Latshaw, J.D. (1985) Energy utilization by the broiler chicken as affected by various fats and levels. Poultry Science. 64: 2119-2130.
6-Cheville, N.F. (1979) Environmental factors affecting the immune response of birds - a review. Avian Diseases. 23: 166-170.
7-Christmas, R., Harms, R.H. and Sloan, D.R. (1995) The absence of vitamins and trace minerals and broiler performance. Journal of Applied Poultry Research. 4: 407-410.
8-Deyhim, F. and Teeter, R.G. (1993) Dietary vitamin and/or trace mineral premix effects on performance, humoral mediated immunity and carcass composition of broilers during thermoneutral and high ambient temperature distress. Journal of Applied Poultry Research. 2: 347-355.
9-Dudley-Cash, W. (1993) Over formulation of poultry diets costly to producers environment. Feedstuffs. 30: 21-22.
10-Ghazalah, A.A., Abd-Elsamee, M.O. and Ali, A.M. (2008) Influence of dietary energy and poultry fat on the response of broiler chicks to heat therm. International Journal of Poultry Science. 7: 355-359.
11-Khajali, F., Khoshoei, E.A. and Moghaddam, A.K. (2006) Effect of vitamin and trace mineral withdrawal from finisher diets on growth performance and immunocompetence of broiler chickens. British Poultry Science. 47: 159-162.
12-Maiorka, A., Laurentiz, A.C., Santin, E., Araujo, L.F. and Macari, M. (2002) Dietary vitamin or mineral premix removal during the finisher period on broiler chicken performance. Journal of Applied Poultry Research. 11: 120-121.
13-Molitoris, B.A. and Baker, D.H. (1976) The choline requirement of broiler chicks during the seventh week of life. Poultry Science. 55: 220-224.
14-National Research Council (1994) Nutrient Requirement for Poultry. 9th Ed. National Academy press, Washington, DC, USA.
15-Patel, K.P., Edwards, H.M. and Baker, D.H. (1997) Removal of vitamin and trace mineral supplements from broiler finisher diets. Journal of Applied Poultry Research. 6: 191-198.
16-Raju, M.V.L.N., Shyam Sunder, G., Chawak, M.M., Rama Rao, S.V. and Sadagopan, V.R. (2004) Response of naked neck (Nana) and normal (nana) broiler chickens to dietary energy levels in a subtropical climate. British Poultry Science. 45: 186-193.
17-Regilda, S.D.R., Moreira, J.F.F., Zapata, M.D.F.F., Mria, D.F.F., Fuentes, E. M. and Sampaio, G.A.M. (1998) The effect of dietary vitamin and mineral supplements withdrawal on broiler carcass yield and meat composition. food Science and Technology. 18: 192-198.
18-Ruiz, N. and Harms, R.H. (1990) The lack of response of broiler chickens to supplemental niacin when fed a corn-soybean meal diet from 3 to 7 weeks of age. Poultry Science. 69: 2231-2234.
19-Sahin, K., Sahin, N., Onderci, M., Yaralioglu, S. and Kucuk, O. (2001) Protective role of supplemental vitamin E, on Lipid Peroxiation, vitamins E, A and some mineral concentrations of broilers reared under heat stress. Veterinary Medicine -Czech. 5: 140-144.
20-SAS Institute, SAS User’s Guide. (2003) Version 9.1 edition. SAS Institute Inc, Cary, NC.
21-Skinner, J.T., Waldroup, A.L. and Waldroup, P.W. (1992) Effect of removal of vitamin and trace mineral supplements from grower and finisher diets on live performance and carcass composition of broilers. Journal of Applied Poultry Research. 1: 280-286.
22-Summers, J.D. and Lesson, S. (1985) Choline, niacin, and thiamine supplementation of canola and soybean protein diets fed to broiler to 6 weeks of ages. Canadian Journal of Animal Science. 65: 217-220.
23-Thornton, P.A. (1961) Increased environmental temperature influences on ascorbic acid activity in the domestic fowl. Proceedings of the Federation of American Societies for Experimental Biology. 20: 210A.
24-Whitehead, C.C. (1993) ­Vitamin supple- mentation of cereal diets for poultry.Animal Feed Science and Technology. 45: 81-95.
25-Yalcin, S., Ozkan, S., Acikgoz, Z. and Ozkan, K. (1998) Influence of dietary energy on bird performance, carcase parts yields and nutrient composition of breast meat of heterozygous naked neck broilers reared at natural optimum and summer temperatures. British Poultry Science. 39: 633-638.
26-Zaman, D.U., Mushtaq, T., Nawaz, H., Mirza, M.A., Mahmood, S., Ahmad, T., Babar, M.E. and Mushtaq, M.M.H. (2008) Effect of varying dietary energy and protein on broiler performance in hot climate. Animal Feed Science and Technology.146: 302-312.