نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه کردستان

2 دانش آموخته کارشناس ارشد علوم دامی

چکیده

به منظور  ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در گاوهای هلشتاین ایران، کل کشور به چهار اقلیم سرد، نیمه سرد، معتدل و گرم تقسیم بندی شد. بدین منظور به ترتیب از 39570، 35813 و 18955 رکورد مربوط به مقدار شیر، چربی و پروتئین، جهت آزمون نتاج 35 گاو نر که در هر اقلیم حداقل دارای 50 دختر بودند استفاده شد. رکوردهای مورد استفاده طی سال‌های 1370 تا 1388 توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور از 775 گله جمع آوری شده بودند. ارزش اصلاحی حیوانات برای مقدار شیر، چربی و پروتئین با استفاده از مدل حیوانی دارای ویژگیBLUP و آنالیز سه صفته پیش بینی شدند. میانگین ارزش اصلاحی پیش بینی شده پدران در اقلیم سرد، نیمه سرد، معتدل و گرم به ترتیب 53/75، 74/377، 08/167 و 49/81 کیلوگرم برای مقدار شیر، 18/0- ، 42/5، 85/1 و 63/1 کیلوگرم برای مقدار چربی و 96/0، 05/8، 93/3 و 94/1 کیلوگرم برای مقدار پروتئین برآورد شد. همچنین همبستگی رتبه‌‌ای مقدار شیر برای اقلیم‌های سرد- نیمه‌سرد، سرد- معتدل ، سرد-گرم، نیمه‌سرد -  معتدل، نیمه‌سرد- گرم و معتدل-گرم به ترتیب  63/0، 61/0، 45/0، 87/0، 54/0 و 48/0، برای مقدارچربی به ترتیب 63/0، 69/0، 52/0، 91/0، 49/0 و 40/0 و برای مقدار پروتئین به ترتیب 61/0، 62/0، 39/0، 81/0، 48/0 و 41/0 برآورد شد. معنی‌دار بودن همبستگی رتبه‌ای برآورد شده نشان می‌دهد، رتبه‌بندی پدرها در مناطق مختلف متفاوت است و اثر متقابل ژنوتیپ و محیط در مناطق مختلف ایران وجود دارد(01/0>P).

. اقبال‌سعید، ش.، م. مرادی شهربابک، س. ر. میرائی آشتیانی. (1388). مقایسه عملکرد تولیدی نتاج گاوهای نر هلشتاین داخلی و خارجی در شرایط مختلف اقلیمی. مجله پژوهش در علوم کشاورزی، جلد پنجم، شماره اول. صفحه 113-121.
2. رزم کبیر، م.، ا. نجاتی جوارمی، م. مرادی شهربابک، ا. رشیدی و م. ب. صیادنژاد. (1388). برآورد روندژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین ایران. مجله علوم دامی ایران. دوره 40، شماره 1.
3. صاحب هنر، م.، م. مرادی شهر بابک، س. ر. میرائی آشتیانی و م. ب. صیادنژاد. (1389). برآورد روند ژنتیکی صفات تولیدی و تعیین برخی عوامل تأثیر گذار برآن در گاوهای هلشتاین ایران. مجله علوم دامی ایران، دوره 41، شماره 2، صفحه 173-184.
4. مسعودیان، س. ا.، و ح. زینالی. (1389). نواحی دمایی ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شمار 89، صفحه: 14934-14949.
5. میرزامحمدی. 1. (1390). مقایسه روندهای ژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین در مناطق مختلف اقلیمی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه کردستان.
6. Aguilar, I., Misztal, I. & Tsuruta, S. (2009). Genetic components of heat stress for dairy cattle with multiple lactations. J. Dairy Sci. 92: 5702–5711.
7. Aguilar, I., Misztal, I. & Tsuruta. S. (2010). Short communication: Genetic trends of milk yield under heat stress for US Holsteins. J. Dairy Sci. 93:1754–1758.
8. Bryant, J. R., Lo´ pez-Villalobos, N., Pryce, J. E., Holmes, C. W., Johnson, D. L. & Garrick, D. J. (2007). Environmental sensitivity in New Zealand dairy cattle. J. Dairy Sci. 90:1538–1547.
9. Bohmanova, j., Misztal, I., Tsuruta, S., Norman, H. D. & Lawlor T. J. (2008). Short Communication: Genotype by environment interaction due to heat stress. J. Dairy Sci. 91:840–846.
10. Costa, C. N., Blake, R. W., Pollak, E. J., Oltenacu, P. A., Quaas, R. L. & Searle, S. R. (2000) Genetic analysis of Holstein cattle populations in Brazil and the United States. J. Dairy Sci, 83:2963-2974.
11. Elzo. M. A., A. Jara, and Barria. N. (2004). Genetic Parameters and Trends in the Chilean Multibreed Dairy Cattle Population. J. Dairy Sci. 87: 1506–1518.
12. Hammami. H., Rekik, B. &  Gengler, N. (2009). Genotype by environment interaction in dairy cattle. Biotechnol. Agron. Soc. Environ. 13: 1, 155-164.
13. Meyer K. (2007). WOMBAT - A tool for mixed model analyses in quantitative genetics by REML.
14. Ravagnolo, O. & Misztal, I. (2000). Genetic component of heat stress in dairy cattle, parameter estimation. J. Dairy Sci 83:2126–2130.
15. Sargolzaei, M., Iwaisaki, H. & Colleau, J. J. (2006). CFC: a tool for monitoring genetic diversity, In:
Proceedings of 8th World Congress on Genetic Applied to Livestock Production 13-18 Aug., Belo
Horizonte, Minas Gerais, Brazil, pp.27-28.
16. SAS Institute Inc. (2003). SAS 9.1.3 Help and Documentation, Cary, NC: SAS Institute Inc.
17. Weigel, K. A., Rekaya., R., Zwald, N. R. & Fikse, W. F. (2001). International genetic evaluation of dairy sires using a multiple-traitmodel with individual animal performance records. J. Dairy Sci.84:2789–2795.
18. Zwald, N. R., Weigel, K. A., Fikse, W. F. & Rekaya, R. (2003). Identification of factors that cause genotype by environment interaction between herds of Holstein cattle in seventeen countries. J. Dairy Sci. 86:1009–1018.