نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

چکیده

طی دهه­های اخیر، در بعضی از نقاط جهان در خصوص تولید علوفه با روش هیدروپونیک تجربیاتی به دست آمده است. در این روش اغلب از دانه جو جهت تولید علف تازه استفاده می شود به نحوی که طی مدت 7 الی 10 روز از زمان کشت، رویان دانه فعال شده و ضمن ریشه دوانی، ممکن است ارتفاع گیاه سبز شده تا حدود20 سانتیمتر برسد. در نگاه اول به نظر می­رسد که از هر کیـلو گرم بذر (طی مدت کوتاه 7  تا 10 روز) می توان چندین کیلوگرم علوفه تازه تولید نمود، اما این واقعیت که چه سهمی از علف تازه تولیدی را آب و چه سهمی را مواد مغذی تشکیل می دهد مورد توجه دقیق قرار نمی گیرد. آن چه که، در تولید علوفه حائز اهمیت است میزان خالص مواد مغذی قابل هضم و جذب درعلوفه تولیدی می باشد. طی  فرایند جوانه زنی و رشد اولیه گیاه، سهم قابل توجهی از مواد غذایی ذخیره شده در بذر، جهت فرآیند سبز شدن، به مصرف می رسد و محصول به دست آمده مجموعه ای از ریشه و سبزینه و دانه نیمه تخلیه شده خواهد بود که بخش اصلی آن را آب تشکیل می دهد به نحوی که اگر کل این علوفه تولید شده خشک شود وزن آن کمتر از دانه مصرف شده در ابتدای کشت خواهد بود. تا کنون در مورد راندمان تولید علوفه و نیز ارزش غذایی علوفه هیدروپونیک مطالب متناقضی منتشر شده است اما بررسی دقیق و تحلیل مقالات علمی حاکی از آن است که نه تنها توازن مواد مغذی اصلی و به ویژه انرژی در این سیستم منفی بوده و مصرف علوفه تولیدی در جیره غذایی دام ها برتری خاصی را نشان نداده است بلکه هزینه تغذیه دام هارا افزایش داده است. خطر آلودگی های قارچی علوفه هیدروپونیک و مسمومیت زایی برای دام ها و محصولات تولیدی آن ها از دیگرمشکلات این سیستم می باشد. بنا براین با توجه به موارد ذکر شده در این فرایند، مصرف نهاده و هزینه در این راستا قابل توجیه نخواهد بود.