نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم دامی دانشگاه صنعتی اصفهان

2 دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه صنعتی اصفهان

3 استاد گروه علوم دامی دانشگاه صنعتی اصفهان

4 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه صنعتی اصفهان

5 دانشیار گروه آموزشی علوم درمانگاهی - بهداشت و پیشگیری بیماریهای دامی،دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این مطالعه، تأثیر فرآوری­های اوره (5 درصد)، آمونیاک (5/3 درصد)، هیدروکسید سدیم (5 درصد)، هیدروکسید کلسیم (4 درصد)، اسید سولفوریک (5 درصد) و پرکسید هیدروژن (5 درصد) بر pH، محلولیت ماده خشک، الیاف، لیگنین، سیلیکا، ترکیبات فنولیک، ساختار سلولز و همی­سلولز و تجزیه­پذیری ماده خشک و کربوهیدرات­های دیواره سلولی کاه برنج ارزیابی شد. پس از فرآوری، کاه­های برنج در سیلوهای آزمایشگاهی به مدت 1 ماه سیلو شدند و سپس تحت تجزیه شیمیایی، آزمون FTIR (آنالیز مادون قرمز فوریر) و تجزیه­پذیری شکمبه ای(گاو فیستوله شده) قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که فرآوری کاه با اوره تاثیر قابل ملاحظه­ای بر خواص شیمیایی و بهبود تجزیه­پذیری شکمبه­ای کاه برنج ندارد (05/0P>). آمونیاک تاثیر کمی بر محلولیت ماده خشک و کربوهیدرات­های دیواره سلولی (05/0P>) ولی تأثیر به­سزایی در آزادی ترکیبات فنولی و افزایش تجزیه­پذیری دیواره سلولی داشت (01/0P<). بیشترین میزان محلولیت ماده خشک، ترکیبات فنولی و کربوهیدرات­های دیواره سلولی با فرآوری اسیدی حاصل گردید (01/0P<). فرآوری اسیدی، تجزیه­پذیری ماده خشک کاه را افزایش، ولی پیوندهای هیدروژنی داخل میکروفیبریل سلولز و تجزیه­پذیری کربوهیدرات­های دیواره سلولی را کاهش داد (01/0P<). فرآوری با پرکسید هیدروژن، پیوندهای عرضی اسمزی بین ترکیبات دیواره سلولی را افزایش داد در حالی که بر سایر ترکیبات کاه تاثیری نداشت (05/0P>) تجزیه­پذیری ماده خشک و بویژه بخش همی­سلولز با پرکسید هیدروژن کاهش یافت (01/0P<). بیشترین میزان تجزیه­پذیری، محلولیت سیلیکا و ترکیبات فنولیک با فرآوری سود بدست آمد (01/0P<). فرآوری پرکسید هیدروژن با افزایش اتصالات عرضی و فرآوری اسید سولفوریک باکاهش pH کاه باعث افت تجزیه­پذیری شده در حالی که فرآوری آمونیاک و سود بدون تاثیر منفی بر خواص شیمیایی کاه، تجزیه­پذیری شکمبه را به طور قابل توجهی افزایش دادند.