نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

دو آزمایش برای بررسی اثرات متقابل سبوس گندم، سبوس جو و پوسته‌ی دانه‌ی سویا با دی‌اکسی کولات سدیم و کلسترول در جوجه‌های گوشتی، اجرا شد. از طرح کاملا تصادفی با ترتیب آزمایش فاکتوریل 2×4 و تعداد 256 قطعه جوجه‌ی یک روزه سویه راس 308 (Ross 308) با 8 تیمار آزمایشی در 4 تکرار و 8 قطعه در هر تکرار برای هر کدام از آزمایشات، استفاده شد. برای آزمایش اول، فاکتورها شامل فیبرهای جیره‌ای (سبوس گندم، سبوس جو، یا پوسته‌ی دانه‌ی سویا هر کدام در سطح 3 درصد و شاهد)، و اسید صفراوی (صفر و 15/0 درصد) بودند. فاکتورها برای آزمایش دوم فیبرهای جیره‌ای (شبیه آزمایش اول) و کلسترول (صفر و 15/0 درصد) بودند. نتایج آزمایش اول نشان داد که افزون اسید صفراوی به جیره سبب کاهش معنی‌دار خوراک مصرفی و وزن بدن شد (05/0>P). تیمارهای حاوی فیبرهای سبوس گندم و سبوس جو سبب افزایش ضریب تبدیل غذایی شدند (05/0>P). از سویی ضریب تبدیل غذایی با افزودن اسید صفراوی در تیمارهای حاوی سبوس گندم و سبوس جو نسبت به جیره‌های متناظرشان بهبود نشان داد (05/0>P). افزودن اسید صفراوی به جیره، سبب کاهش شاخص پرز شد (05/0>P). از سویی گنجاندن سبوس جو در جیره به افزایش ناحیه‌ی سطحی و شاخص پرز منتهی شد (05/0>P). تنها افزودن اسید صفراوی به جیره‌ی حاوی پوسته‌ی دانه‌ی سویا سبب کاهش ناحیه‌ی سطحی پرز نسبت به جیره‌ی متناظر شد (05/0>P). نتایج آزمایش دوم نشان داد که افزودن کلسترول به جیره، سبب کاهش وزن‌گیری شده است (05/0>P). اثر فیبر و اثرات متقابل، کاهش وزن‌گیری بدن همه‌ی جیره‌های آزمایشی نسبت به شاهد را نشان داد(05/0>P). از سویی دیگر، اثرات متقابل نشان داد که همه‌ی جیره‌های آزمایشی نسبت به شاهد، افزایش ضریب تبدیل غذایی داشتند (05/0>P). جیره حاوی پوسته‌ی دانه‌ی سویا به بالاترین مقدار عمق کریپت و کمترین مقدار شاخص پرز منجر شد (05/0>P). کمترین مقدار ارتفاع پرز به جیره‌ی حاوی پوسته‌ی دانه‌ی سویا + کلسترول اختصاص داشت (05/0P<). نتایج این آزمایش نشان می‌دهند که نوع فیبر، اثرات متفاوتی بر ریخت‌شناسی پرز روده دارد. گنجاندن پوسته‌ی سویا در جیره اثرات ضد مغذی بیشتری نسبت به دیگر فیبرهای آزمایش نشان داد. افزودن اسید صفراوی و کلسترول در جیره هم نتوانست سبب کاهش اثرات ضد مغذی پوسته‌ی دانه‌ی سویا بر ریخت‌شناسی پرز روده شود. هرچند افزودن اسید صفراوی سبب تعدیل اندکی در عملکرد شد اما افزودن کلسترول به جیره چنین توانایی را نشان نداد