نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

2 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان.

3 استادیارگروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

4 استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

این آزمایش، به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف عصاره گیاه دارویی پنیرک بر عملکرد، خصوصیات لاشه و برخی فراسنجه­های ایمنی و خونی جوجه­های گوشتی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 16 واحد آزمایشی شامل 4 تیمار و 4 تکرار و در هر تکرار 11 قطعه جوجه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه (کنترل) و سطوح مختلف عصاره پنیرک (1/0، 2/0 و 3/0 درصد جیره) بودند. خوراک مصرفی و اضافه وزن بصورت هفتگی ثبت شد. در 25 و 32 روزگی، گلبول قرمز خون گوسفندی (SRBC) به 2 پرنده از هر تکرار تزریق شد. در 32 و 39 روزگی، خونگیری جهت تعیین عیار آنتی­بادی ضد SRBC انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که در طول دوره آزمایش، عصاره پنیرک بر افزایش وزن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک و خصوصیات لاشه معنی­دار نبود (05/0<P). اما تفاوت معنی­داری بین تیمارهای آزمایشی در ارتباط با فراسنجه­های ایمنی مشاهده شد (05/0>P). بطوریکه در 32 روزگی بیشترین عیار آنتی­بادی ضد SRBC در تیمار 3/0 درصد و در 39 روزگی بیشترین عیار در تیمار 2/0 و 3/0 درصد مشاهده گردید. افزودن عصاره پنیرک، کاهش معنی­دار غلظت کلسترول، تری گلیسرید، HDL و LDL خون را موجب گردید (05/0>P). بیشترین درصد سلول­های ائوزینوفیل در تیمار 3/0 درصد و کمترین درصد هتروفیل و نسبت هتروفیل به لنفوسیت در تیمار شاهد مشاهده شدند (05/0>P). با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می­رسد که سطوح مختلف عصاره پنیرک نتوانسته فراسنجه­های عملکردی را تحت تاثیر قرار دهد ولی این عصاره در جیره توانسته سیستم ایمنی پرنده را تحت تاثیر قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

آموزمهر، ا. و ب، دستار. (1388) تاثیر عصاره­های الکلی دو گیاه دارویی سیر و آویشن بر عملکرد و غلظت لیپیدهای خون جوجه­های گوشتی. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. جلد شانزدهم. شماره اول.
بهرامی، م.، ف، شریعتمداری.، م. ا، کریمی ترشیزی. 1390. اثر عصاره آویشن باغی و نعناع فلفلی و ویتامین E بر سیستم ایمنی مرغ­های تخم گذار در شرایط تنش گرمایی و میزان پراکسیداسیون در تخم مرغ­های تولیدی در طی مدت ماندگاری. فصلنامه­ی علمی- پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. جلد 27. شماره 2. صفحات 337-326.
حیدری، ع.، ع، نوبخت. و ع. ر. صفامهر. (1389) ارزیابی اثرات گیاهان دارویی گزنه، پونه و کاکوتی بر فراسنجه­های بیوشیمیایی و ایمنی خون جوجه­های گوشتی. مجموعه مقالات چهارمین کنگره­ی علوم دامی ایران. صفحه 217-214.
دوست محمدی، م.، ش، نصیری سمنانی.، ر، شاپوری.، ح، علیزاده. و پ، عبداله زاده. (1391) ارزیابی اثرات ضدباکتریایی عصاره­های اتانولی و آبی گیاه پنیرک و نانو ذرات نقره بر روی استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا تیفی موریوم در شرایط آزمایشگاهی و مدل حیوانی. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زابل. 117-106.
شریعتمداری، ف. و م، محیطی اصل. (1387) افزودنی­های خوراک دام، طیور و آبزیان. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. صفحات 230-229.
 
طهوری، ه. (1383) دایره المعارف گیاهان دارویی. انتشارات تحسین پدیده دانش.صفحه 130-131.
کریمی، ه. (1380) گیاهان هرز ایران. مرکز نشر دانشگاهی دانشگاه تهران. صفحات 226-227.
کلانترنیستانکی، م.، ع. ا، ساکی.، پ، زمانی. و ح. ع، عربی. (1390) تاثیر مصرف اسانس آشامیدنی آویشن بر عملکرد، بازده انرژی و پروتئین جوجه­های گوشتی. نشریه علوم دامی. شماره 92. صفحات 67-59.
گودرزی، م. ع، حسینی. و ا، زارعی. (1390) بررسی اثرات گیاهان دارویی رازیانه و شیرین بیان بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه­های گوشتی. مجله دانش و پژوهش علوم دامی. جلد 8. صفحه 15-5.
نوبخت، ع. و ح، اقدم شهریار. (1389) اثرات مخلوط گیاهان دارویی پنیرک، خارشتر و نعناع بر عملکرد، کیفیت لاشه و متابولیت های خونی در جوجه های گوشتی. فصلنامه تخصصی علوم دامی.  شماره 3. صفحات 51-63.
نوبخت، ع.، م، ر، عطاریان. و و، رضاپور. (1388) اثرات مخلوط­های مختلف گیاهان دارویی آویشن شیرازی، گزنه و یونجه بر عملکرد، کیفیت لاشه، پارامترهای بیوشیمیایی و ایمنی خون در جوجه­های گوشتی. چهارمین همایش منطقه­ای ایده­های نو در کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسکان(اصفهان). صفحات 358-354.
Abdulhai Biswas, M. D. and Wakita, M. (2001) Effect of dietary Japenes green tea powder supplementation on feed utilization. Poultry Science. 38:50-57.
Alcicek, A., Bozcurt. M. and Cabuk, M. (2004) The effect of a mixture of herbal essential oil, an organic acid or a probiotic on broiler performance. South African  Journal of Animal Science. 34 (4): 217- 222.
Barreto, M. S. R., Menten, J. F. M., Racanicci, A. M. C., Pereira, P. W. Z. and Rizzo, P. V. (2008) Plant extracts used as growth promoters in broiler. Journal of Poultry Science. V.10 N.2 109-115.
Barros, L., Carvalho, A. M. and Ferreira, I. C. F. R. (2010) Leavest, flower, immature fruits and leafy flowerd stems of Malva sylvestris: A comparative study of the nutraceutical potential and composition. Food and Chemical Toxicology. 48:1466-1472.
Cheng, S., Rotschild, M. F. and Lamont, S. J. (1991) Estimates of quantitative genetic parameters of immunological traits in the chicken. Poultry Science. 70: 2023-2027.
Dehkordi, N. (2003) Iranian Herbal Pharmacopoeia. Tehran: Ministry of Healt. Pp: 11-20.
Grashorn, S. C. (2010) Use of phytobiotics in broiler nutrition an alternative to infeed antibiotics. Journal of Animal and Feed Sciences. 19: 338- 347.
Gross, W. B. and Siegel, H. S. 1983. Evaluation of hetrophil/lymphocyte ratio as a measure of stress in chicken. Avian diseases. 27(4): 972-979.
Moser, M., Messikomer, R., Pfirter, HP. and Wenk, C. (2003) Influence of the phytogenic feed additive sangrovit on zootechnical effects in broilers in field trials. International Proceeding. 14th European symp on Poultry Nutrition, August, Lillehammer, Norway. P: 205.
Nassiri Moghaddam, H. and Jahanian, R. (2009) Immunological Responses of Broiler Chicks Can Be Modulated by Dietary Supplementation of Zinc-Methionine in Place of Inorganic Zinc Sources. Asian-Australasian Journal of Animal Science. 22(3): 396-403.
Peterson, A. L., Qureshi, M. A., Ferket, P. R. and Fuller, J. C. J. R. (1999). Enhancement of cellular and humoral immunity in young broiler by the dietary supplementation of β-hydroxy – β-methylbutyrate. Immunopharmacology and Immunotoxicology. 21(2): 307-330.
Rosario, R and B. Beatriz. (2003) Antimicrobial activity of selected Peruvian medicinal plants. Journal of Ethnopharmacology. 88: 199-204.
Takahashi, K., Mashiko, T. and Akiba, Y. (2000) Effect of dietary concentration of xylitol on growth in male broiler chicks during immunological stress. Poultry Science. 79: 743-747.
Windisch, W., Schedle, K., Pltizner, C. and kroismyr, A. (2008) Use of phytogenic as feed additive for swine and poultry. Journal of Animal Science. 86: 140- 148.