نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین دقیق کیا ¹
• رقیه شهباززاده ²
• ایرج اشرفی ³

¹ دانشیار گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

² دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

³ دانشجوی دکتری فیزیولوژی دام دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

چکیده

آسیب­های اکسیداتیو به دلیل تولید رادیکال­های آزاد در طی فرآیند انجماد– یخ­گشایی، یکی از مهمترین دلایل کاهش باروری اسپرم­ می­باشند. استفاده از آنتی اکسیدان­ها در جهت حذف و پاکسازی رادیکال­های آزاد از محیط اطراف اسپرم ضروری به نظر می­رسد. هدف این مطالعه، بررسی اثر آنتی­اکسیدانی سطوح مختلف عصاره مرزه ماکرانتا در رقیق­کننده اسپرم گاو می­باشد. نمونه­های منی پس از جمع­آوری از 3 راس گاو نر هلشتاین، با رقیق­کننده سیترات-زرده تخم مرغ به همراه سطوح مختلف عصاره مرزه ماکرانتا (0، 2، 4، 8، 12، 16 و 20 میلی­لیتر بر دسی­لیتر) رقیق شده و پس از طی مراحل سردسازی، بسته­بندی و انجماد در تانک حاوی ازت مایع ذخیره شدند. پس از یخ­گشایی، فراسنجه­های تحرک اسپرم، میزان زنده­مانی اسپرم، یکپارچگی غشای پلاسمایی و پراکسیداسیون لیپید به ترتیب توسط نرم افزار تجزیه و تحلیل کامپیوتری تحرک اسپرم، رنگ­آمیزی ائوزین-نیگروزین، تست التهاب هیپواسموتیک و تولید مالون­دی­آلدهید ارزیابی شدند. نتایج این مطالعه نشان دادند که استفاده از 4 میلی­لیتر در دسی­لیتر عصاره مرزه ماکرانتا بهترین اثر محافظتی را روی اسپرم یخ­گشایی شده گاو هلشتاین داشته و موجب بهبود معنی­دار کلیه فراسنجه­های میکروسکوپی شد. افزودن 4 میلی­لیتر در دسی­لیتر عصاره، غلظت مالون­دی­آلدهید را نسبت به سایر گروه­ها کاهش داد که این کاهش در مقایسه با گروه شاهد از لحاظ آماری معنی­دار نبود. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از تاثیر مثبت دوزهای پایین عصاره مرزه ماکرانتا بر فراسنجه­های میکروسکوپی اسپرم منجمد-یخ گشایی شده گاو می­باشد.

کلیدواژه‌ها

• مرزه ماکرانتا
• فعالیت آنتی اکسیدانی
• فریز اسپرم
• گاو