نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهروز ورمزیار ¹
• برهان شکر الهی ¹
• محمد مهدی معینی ²

¹ گروه علوم دامی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

² گروه علوم دامی، واحد کرمانشاه، دانشگاه پردیس رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

در این مطالعه اثر پساب تقطیری ملاس تغلیظ شده به عنوان یک منبع انرژی و پروتئینی بر میزان افزایش وزن روزانه، میزان خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی و برخی فراسنجه­های خونی گوساله­های نر پرواری مورد بررسی قرار گرفت. پساب تقطیری ملاس یکی از فراورده­های فرعی تولید الکل است و آلوده کننده محیط زیست به شمار می­رود. پساب حاصل با آبگیری، کاهش اسیدیته و فراوری با مواد قلیایی هیدروکسید سدیم یا آمونیاک قابل استفاده در تغذیه دام می­باشد. این آزمایش  به مدت 83 روز و با استفاده از 18 راس گوساله نر پرواری نژاد هلشتاین (4/1±118کیلوگرم) در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه تیمار در گاوداری میثاق انجام شد. تیمارهای آزمایشی به ترتیب حاوی صفر 9 و 18 درصد از پساب مذکور در جایگزینی با غلات و کنجاله جیره­ها بودند. در روزهای 45 و 83 آزمایش از رگ وریدی گوساله­ها نمونه­های خون گرفته شد و متابولیت­های خون شامل: اوره، گلوکز، کراتینین، تری گلیسیرید، کلسترول، آلبومین، پروتیین کل و آنزیم­های کبدیاندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد بین میزان خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی و افزایش وزن روزانه گوساله­ها (1258، 1269 و 1264گرم در روز) در تیمارهای آزمایشی و گروه شاهد اختلاف معنی­داری نبود (05/0 P>). در طول مدت آزمایش هیچگونه علائمی مبنی بر کاهش خوراک مصرفی؛ کاهش وزن، و اختلالات گوارشی مشاهده نشد. همچنین اختلاف معنی داری در مقادیرمتابولیتهای خون و آنزیم­های کبدی سرم در مقایسه با گروه شاهد مشاهده  نشد (05/0p>). میانگین پروتئین کل خون گوساله های گروه دوم در مرحله میان دوره بیشتر از گروه شاهد بود (03/0p=) اما در83 روزگی این اختلاف معنی­دار نشد. استفاده از پساب تقطیری ملاس، بدون هیچگونه اثر منفی بر عملکرد و فراسنجه­های بیوشیمیایی خون، می­تواند تا 18 درصد جایگزین بخشی از جیره روزانه گوساله­های پرواری شود.

کلیدواژه‌ها

• پساب تقطیری ملاس
• عملکرد گوساله پرواری
• فراسنجه های بیوشیمیایی خون