نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد مراغه

2 دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

چکیده

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات طرح بهینه‌سازی مصرف سوخت بر شاخص‌های تولید در مرغداری‌های گوشتی استان آذربایجان‌غربی انجام گرفت. تعداد 36 واحد مرغداری گوشتی به صورت تصادفی در چهار بلوک شامل شهرستان‌های مهاباد، میاندوآب، شاهین‌دژ و بوکان و سه تیمار شامل سه سطح بهینه‌‌سازی، تیمار 1 (بالای 80 درصد)، تیمار 2 (50 تا 80 درصد) و تیمار 3 (زیر50 درصد) و 9 واحد مرغداری در هر بلوک تقسیم‌‌بندی و داده‌‌های مورد نیاز به طریق پرسشنامه‌‌ای جمع‌‌آوری و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی آنالیز شدند. اجرای طرح بهینه‌سازی اثرات معنی­داری بر وزن زنده، ضریب تبدیل خوراک، طول دوره پرورش و شاخص تولید داشت(01/0>P) در حالی که اثرات معنی‌‌داری بر مقدار خوراک مصرفی نداشت(05/0P>). بعلاوه اجرای این طرح در بین گروه‌های آزمایشی، اثرات معنی‌‌داری بر کاهش مصرف سوخت و برق داشت(01/0>P). بیشترین کاهش سوخت مصرفی به میزان 8/23 درصد در تیمار 1 مشاهده گردید که با تیمار‌های 1 و 2 تفاوت معنی‌‌دار داشت و بیشترین میزان کاهش مصرف برق با 5/14 درصد نیز مربوط به این تیمار آزمایشی بود. اجرای طرح بهینه‌‌سازی مصرف سوخت اثرات معنی‌‌داری بر بهبود ضریب تبدیل خوراک بین آزمایشی داشت(01/0>P). به طوری که بهترین آن با 98/1 متعلق به گروه 1 بود. نتیجه نهایی این­که اجرای طرح بهینه‌‌سازی سوخت اثرات مثبتی بر بهبود شاخص‌‌های تولید و کاهش مصرف سوخت و برق در مرغداری‌های گوشتی استان آذربایجان‌غربی دارد.

کلیدواژه‌ها

ابریشمی، ح.، حسنتاش، س. غ.، عبدلی، ق. و صمیمی، س. (1390). بررسی اقتصادی امکان نوسازی صنعت مرغداری کشور با محوریت بهینه‌سازی مصرف سوخت. فصل‌نامه مطالعات اقتصاد و انرژی. 30: 179-155.
ابوالقاسمی، ع. (1387). بررسی امکان نوسازی صنعت آجر در ایران با محوریت بهینه‌سازی مصرف سوخت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
اعظم‌‌‌زاده شورکی، م.، خلیلیان، ص. و مرتضوی، س. ا. (1390). انتخاب تابع تولید و برآورد ضریب اهمیت انرژی در بخش کشاورزی، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه. 19 (76): 229-205.
پیروز، ر.، مرتضوی، س. ا. و پرمه، ز. (1391). تحلیل مسیر ساختار تغییرات قیمت بخش کشاورزی پس از حذف یارانه‌ انرژی برق، دومین همایش ملی مدیریت انرژی در صنایع نفت و انرژی، تهران، هم‌‌اندیشان انرژی کیمیا.
خمیس‌آبادی، ح.، پورحسابی، ق.، موسوی، م. ع.، یعقوب‌فر، ا.، لطف‌الهیان، ه. و باقری، م. (1386). بررسی علل بالا بودن ضریب تبدیل غذایی در مزارع گوشتی در استان کرمانشاه، دومین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور.
دانسفاله، ر. و شریف، م. (1387). وضعیت مصرف سوخت و پتانسیل‌های صرفه‌جویی انرژی در صنعت مرغداری کشور، شانزدهمین کنفرانس سالانه مهندسی مکانیک، کرمان، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه شهید باهنر.
رضایی، و.، شیری، م. و بهبودی، س. ت. (1391). بررسی سیستم‌های تهویه در مرغداری‌ها، سومین همایش ملی تهویه و بهداشت صنعتی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده مکانیک.
سلگی، م (1380). کارآیی واحدهای گوشتی در استان همدان، پایان‌‌نامه کارشناسی‌‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک.
شاهسوند، م.، موسوی، س. ن. و مشایخی، س. (1391). بررسی رابطه سرعت جریان هوای سالن و عملکرد جوجه‌های گوشتی در واحدهای مرغداری گوشتی، نشریه دامپزشکی (پژوهش و سازندگی). 100: 65-60.
شریعتمداری، ف. و مقدمیان، ا. (1386). تأثیر محدودیت غذایی در سنین اولیه برنامه نوری (متناوب شبانه) روی عملکرد جوجه‌های گوشتی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 11 (40): 23-14.
عاشری، ا. و کریم‌‌زاده، ی. (1388). محاسبه‌ بهره‌وری عوامل تولید در مرغداری‌های استان آذربایجان‌غربی. مجله علوم دامی (نشریه پژوهش و سازندگی). 86: 8-1.
عظیم، س. ح.، عبدلی، ح. ر. و نامنی، ح. (1389). بررسی بهینه‌سازی مصرف انرژی در واحدهای مرغداری با استفاده از تصفیه هوای خروجی سالن پرورش، کنفرانسبهینه‌سازیمصرفانرژی، تهران، موسسه همایش صنعت.
محمدی آیلار، س. و ، الماسی، م. (1390). بهینه‌سازی مصرف نفت‌گاز در صنعت مرغداری کشور. اولین کنفرانس بین‌المللی رویکردهای نوین در نگهداشت انرژی، تهران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
نمازی، ح. (1387). تأثیر بهینه‌سازی مصرف انرژی در صنایع مرغداری. مجله اقتصاد انرژی. 108: 36-27.
ولی‌‌زاده، م و مقدم، م.  (1373). طرح‌های آزمایشی در کشاورزی 1. چاپ اول. انتشارات پیشتاز علم. صفحه 100-25.
یوسفی، ر.، یعقوبی، ع. ا. و قربان‌‌پور، ک. (1392). نقش پارامترهای مدیریتی بر روی ضریب تبدیل خوراک گله‌های گوشتی، دومین همایش ملی توسعه پایدار کشاورزی و محیط زیست سالم، شرکت هم‌اندیشان محیط زیست فردا، همدان.
Czarick, M.., Lott, B. and Lacy, M. (2000) Is an air speed of 600 ft/min in a tunnel house harmful? Poultry housing tips. Cooperative extension service, College of Agricultural and Environmental Science, University of Georgia, 12 (6): 30602-4.
Dozier, W. A., Purswell, J. L. and Barnton, S. L. (2006) Growth responses of male broeilers subjected to high air velocity for eighter twelve or twenty-four hours from thirty-seven to: firty-one days of age. Journal of Applied Poultry research, 15 (3): 37-46.
Heidari, M. D., Omid, M. and Akram, A. (2011) Optimization of energy consumption of broiler production farms using data denvelopment analysis approach. Modern Applied Science, 5 (3): 69-78.
Najafi, S., Khademolhosseini, N. and Ahmadauli, O. (2012) Investigation of energy efficiency of broiler farms in different capacity management systems. Iranian Journal of Applied Animal Science, 2 (2): 185-189.
Rajaniemi, M. Ahokas, J. (2012) A case study of energy consumption measurement system inbroiler production, Agronomy ResearchBiosystem Engineering Special Issue 1: 195-204.
SAS Institute. (2005) SAS Users guide: Statistics. Version 9.12. SAS Institute Inc.,Cary, NC. pp: 126-178.
Simmons, J. D., Lott, B. D. and Lott, D. M. (2003) The effects of high-air velocity on broiler performance. Poultry Science, 82: 232-234.