نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد مراغه

2 دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

چکیده

این تحقیق به منظور تعیین اثر سطوح مختلف تفاله لیموترش و آنزیم بر عملکرد، صفات لاشه، سطح ایمنی و مورفولوژی روده در جوجه‌های گوشتی انجام گرفت. این آزمایش با  تعداد 288 قطعه جوجه گوشتی سویه راس- 308، در قالب طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (2×3) با سه سطح تفاله لیمو (صفر، 5/1 و 3 درصد)، دو سطح آنزیم روابیو (صفر و 05/0 درصد) در 6 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه جوجه در هر تکرار، از سن 10 تا 42 روزگی انجام گرفت. استفاده از تفاله لیموترش بدون این­که اثرات معنی‌داری بر مقدار خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی داشته باشد، موجب افزایش وزن بیشتر نسبت به جیره بدون تفاله لیموترش شد(05/0>P). افزودن آنزیم  به جیره اثر معنی‌داری بر عملکرد جوجه‌‌ها نداشت(05/0>P). استفاده از تفاله لیموترش به همراه آنزیم موجب افزایش مقدار خوراک مصرفی شد(05/0>P). تیمارهای آزمایشی اثر معنی‌‌داری بر صفات لاشه جوجه‌ها نداشتند(05/0>P). استفاده از 5/1 درصد تفاله لیموترش موجب افزایش ایمونوگلوبین G خون در سن 32 روزگی جوجه‌ها شد(05/0>P). استفاده از 3 درصد تفاله لیموترش موجب افزایش طول پرز، عرض قاعده پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت گردید(05/0>P). استفاده از تفاله لیموترش به همراه آنزیم موجب افزایش طول پرز، عرض قاعده پرز و نسبت طول پرز به عمق کریپت گردید(05/0>P) در حالی که استفاده از آنزیم  اثرات معنی‌‌داری بر مورفولوژی روده جوجه‌ها نداشت (05/0>P). در مجموع، استفاده از تفاله لیموترش  به مقدار 3 درصد در جیره موجب بهبود عملکرد، وضعیت ایمنی و مورفولوژی روده جوجه‌های گوشتی شد در حالی که آنزیم نتوانست اثرات مثبتی در این موارد داشته باشد

کلیدواژه‌ها

آمار برآورد تولید و عملکرد محصولات کشاورزی در سال زراعی 89-88 به تفکیک استان‌ها. انتشارات وزارت جهاد و کشاورزی. صفحه 8-7.
امیری‌‌اندی، م و افشار،‌م. (1391). اثر سطوح متفاوت ویتامین E بر راندمان مرغ‌های مادر گوشتی و ایمنی هومورال. مجله دامپزشکی سنندج. 18: 26-19.
پوررضا، ج. (1379). تغذیه مرغ (ترجمه). چاپ دوم. انتشارات ارکان اصفهان. صفحه 185-121.
زارعی، ا.، بمانی، س. و حسینی س. ع. (1391). تأثیر مصرف سطوح مختلف تفاله گوجه فرنگی بر پاسخ ایمنی مرغ‌های تخم‌گذار. فصلنامه دانش و پژوهش علوم دامی. 10: 18-11.
دیمه، س.، افضلی، ن. و باشتینی، م. (1392). تأثیر سطوح مختلف سبوس گندم با و بدون آنزیم بر عملکرد رشد و صفات لاشه در جوجه‌های گوشتی. نشریه پژوهش‌های علوم دامی. 23 (3): 40-29.
رضایی، م.، کریمی ترشیزی،‌ م. ا.  و روزبهان. ی (1390).  تعیین اثرات فیبر خوراکی بر عملکرد و مورفولوژی روده باریک جوجه‌های گوشتی. نشریه علوم دامی. 90: 60-52.
روغنی، ا. و معینی‌زاده، ه. (1384). تهیه خوراک طیور از پس‌مانده. چاپ اول. انتشارات آییژ. صفحه 241.
شاهی، ب.، پیرمحمدی، ر و امینی،‌ ع. (1393). مطالعه تأثیر اسانس لیموترش بر قابلیت هضم مواد مغذی و تخمیر    شکمبه‌‌ای گوساله‌‌های نر هلشتاین. مجله تولیدات دامی. 16 (2): 92-85.
صمصام شریعت، س. ه. (1383). گزیده‌ گیاهان دارویی. انتشارات مانی. صفحات 125- 78.
نظری، م.، حسینی، س. ع. لطف‌الهیان،‌ه و زارعی، ا. (1392). اثر اسانس لیمو و پروبیوتیک بر عملکرد و صفات لاشه جوجه‌های گوشتی. مجله دانش و پژوهش علوم دامی. 13: 82-69.
نوبخت، ع و امیری، ب. (1393). اثرات مقادیر مختلف تفاله خشک لیموترش بر عملکرد، صفات لاشه و فراسنجه‌های خونی بوقلمون‌های گوشتی. مجله تحقیقات تولیدات دامی. 3 (2): 17-9.
نوبخت، ع. (1392). اثرات استفاده از سطوح مختلف تفاله لیمو بر عملکرد و فراسنجه‌های خونی مرغ‌های تخم‌گذار با جیره‌های بر پایه گندم. نشریه پژوهش‌های علوم دامی. 23 (4): 26-15.
نوبخت، ع. (1392). تأثیرات استفاده از سطوح گوناگون تفاله لیموترش خشک بر عملکرد و متابولیت‌های خون مرغ‌های تخم‌گذار مسن با جیره‌های بر پایه ذرت. نشریه علوم دامی ایران. 44 (4): 404-397.
نوبخت، ع.، بیگ‌‌بابایی، ر. و تقی‌زاده، ا. (a1391).  اثر افزودنی پروبیو- آنزیم بر عملکرد و متابولیت‌های خون جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با سطوح مختلف گندم و جو. نشریه پژوهش‌های علوم دامی. 22 (3): 14-1.
نوبخت، ع.، مهینی، ف و خدایی، ص. (b1391). بررسی اثر استفاده از آنزیم‌های تجاری بر عملکرد و کیفیت لاشه جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با سطوح مختلف گندم و جو . نشریه پژوهش‌های علوم دامی ایران. 4 (1): 38-32.
ولی‌‌زاده، م. و مقدم،‌م. (1373). طرح‌های آزمایشی در کشاورزی 1. چاپ اول. انتشارات پیشتاز علم. صفحات 100-25.
AOAC. (2002) Official Methods of Analysis of the Association of official analytical. Eds. Washington DC.
Bradley, G.L., Savage, T.F. Timm, K.I. (1994) The effects of supplementing diets with Saccharomyces cervisiae var. boulardi on male poultry performance and ileal morphology. Poultry Science, 73: 1766-1770.
Nobakht, A. (2013) Effects of different levels of dried lemon pulp on performance, carcass traits, blood biochemical and immunity parameters of broilers. Iranian Journal of Applied Animal Science, 3 (1): 145-151.
Goli, S, Aghdam Shahrar, H. (2015). Effect of enzymes supplementation (Rovabio and Kemin) on some blood biochemical parameters, performance and carcass characterizes in broiler chickens. . Iranian Journal of Applied Animal Science, 5 (1): 127-131.
24. SAS Institute. (2005) SAS Users guide: Statistics. Version 9.12. SAS Institute Inc., Cary, NC. pp: 126-178. 
Xu, Z.R., Wang, M.Q., Mao, H.X., Zhan, X.A. and Hu, C.H. (2003). Effects of L-carnitine on growth performance, carcass composition, and metabolism of lipids in male broilers. Poultry Science. 82: 408-413.
Zhang, Y., Ma, Q., Bai, X., Zhao, L., Wang, Q. and Ji, C. (2010). Effects of dietary acetyl- L-carnitine on meat quality and lipid metabolism in Arbor Acres Broilers. Asian-Australasian Journal of Animal Science. 23: 1639-1644.