نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه علوم دامی، ساوه

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، گروه علوم دامی، ساوه.

3 مرکز اصلاح نژاد دام کشور

چکیده

در این تحقیق، به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی شیر تولیدی گاوهای هلشتاین در تمام استان­های کشور از اطلاعات مربوط به اولین دوره شیردهی 276767 گاو که از 583 گله طی سال­های 1370 تا 1387 توسط مرکز اصلاح نژاد ایران جمع آوری شده بودند، استفاده گردید. صفت شیر تولیدی برای 305 روز شیردهی، دو بار دوشش در روز و سن معادل بلوغ توسط مرکزاصلاح نژاد کشور مورد تصحیح قرار گرفته بود. اطلاعات مربوط به حیواناتی که رکورد شیر تولیدی آن­ها کمتر از 2500 و بیشتر  از 13000 کیلوگرم بود حذف شدند.  به منظور تعیین اثرات عوامل محیطی مؤثر بر صفت مورد بررسی از رویه مدل خطی عمومی (GLM) استفاده شد و اثر سال زایش - فصل زایش - گله به عنوان اثر ثابت و اثر سن اولین زایش به عنوان یک عامل همبسته در مدل در نظرگرفته شدند. پیش بینی ارزش اصلاحی و فنوتیپی توسط یک مدل حیوانی تک متغیره با استفاده از روش حداکثر درست­نمایی (REML) انجام شد. میانگین و انحراف معیار تولید شیر در کل کشور 1743±7944 کیلوگرم و وراثت پذیری آن 28/0 برآورد گردید. روند ژنتیکی و فنوتیپی شیر به ترتیب برابر4/2±4/46 و 7/5±27/147 کیلوگرم در سال به­دست آمد (01/0> P). گروه­بندی ارزش اصلاحی گاوهای ماده بر اساس منشا پدر (ایرانی، اروپایی، کانادایی و آمریکایی) نشان داد که کمترین و بیشترین ارزش اصلاحی به ترتیب مربوط به گاوهایی با منشا اسپرم ایرانی و آمریکایی می باشند (256 در مقابل 739 کیلوگرم). در این پژوهش، بیشترین میانگین ارزش اصلاحی و فنوتیپی شیر تولیدی مربوط به استان قزوین با میانگین ژنتیکی 577 و 9066  کیلوگرم به­دست آمد. کمترین میانگین ارزش اصلاحی مربوط به استان قم با میانگین 27 کیلوگرم و کمترین میانگین فنوتیپی در استان خوزستان به میزان 5211 کیلوگرم مشاهده گردید. روند ژنتیکی در استان قزوین 7/50 و در استان خوزستان برابر 2/18 کیلوگرم در سال برآورد گردید. همچنین بهترین سن اولین زایش برابر 23 ماهگی به­دست آمد.

کلیدواژه‌ها

آهنی، ص.، حسین­پور مشهدی، م.، نصیری، م. ر.، رئیس­الساداتی، س. م. م. (1389). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولید   شیر در جمعیتی از گاوهای هلشتاین خراسان. چهارمین کنگره علوم دامی ایران. ص. 2853.
بختیاری­زاده، م. ر.، مرادی شهر بابک، م.، پاکدل، ع. و مقیمی، ا. (1387). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تیپ ، تولید و باروری در گاوهای هلشتاین ایران. سومین کنگره علوم دامی کشور. ردیف: 52.
توحیدی، آ.، زارع شحنه، ا. و معتمدی،م. (1386). تعیین برخی عوامل مؤثر بر عملکرد تولید مثل در دو گله گاو هلشتاین اصفهان. دومین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور.ص. 1495.
تهرانی، م. ر.، ستائی مختاری، م.، اعمی ازغدی، م.  (1387). ارزیابی ژنتیکی صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین با استفاده از مدل­های حیوانی تک متغیره و چند متغیره. سومین کنگره علوم دامی کشور. ردیف:37.
حقوقی، پ.، اسدی خشویی، ا. و رحیمی، ح. (1386). ارزیابی ژنتیکی یک گله گاو هلشتاین برای صفات تولید شیر، چربی و پروتئین. دومین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور. ص. 1121.
خدائی مطلق، م.، زارع شحنه، ا.، مرادی شهر بابک، م. و ضمیری، ج. (1383). تعیین برخی عوامل مؤثر بر عملکرد تولید مثل در گاوهای هلشتاین ایران. اولین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور. ص. 935.
رضوی، م.، وطن خواه، م.، میرزایی، ح. و رکوعی، م. (1386). برآورد روند ژنتیکی صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین استان مرکزی. پژوهش و سازندگی در امور دام و آبزیان. شماره 77، ص. 55.
طهماسبی ، ع.، فرهنگ­فر، ه.، جرجانی، ع. و نعیمی­پور یونسی، ح. (1383). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولید شیر و درصد چربی گاوهای هلشتاین در استان گلستان و مازندران با استفاده از مدل­های دامی یک و چند متغیره. اولین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور . ص. 770.
لطفی نوقابی، ر.، فرهنگ فر، ه.، صیاد نژاد، م. ب. (1387). برآورد وراثت پذیری صفات تولید شیر، چربی و پروتئین تصحیح شده 305 روز 2 بار دوشش معادل بلوغ در فصول مختلف زایش گاو هلشتاین ایران. سومین کنگره علوم دامی کشور. ردیف: 66.
محمدی ی. ستائی مختاری م. بهرامی ع م .(1387). برآورد روند ژنتیکی و محیطی برخی صفات رشد در گوسفند کردی. مجله ژنتیک نوین. دوره سوم، شماره4، ص. 36-29.
هنرور، م.، مرادی شهر بابک، م.، میرائی آشتیانی، س. ر. (1383). بررسی پارامترهای صفات تولید مثلی و رابطه آن با تولید شیر در گاوهای هلشتاین ایران،. اولین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور. ص. 685.
Ben Gara, A., R. Bouraoui, B. Rekik, H. Hammami , and H. Rouissi. (2009). Optimal Age at First Calving for Improved Milk Yield and Length of Productive Life in Tunisian Holstein Cows. Am-Euras. J. Agron. 2 (3): 162-167.
DeGroot, B. J., J. F. Keown, L. D. Van Vleck, and E. L. Marotz. (2002). Genetic parameters and responses of linear type, yield traits, and somatic cell scores to divergent selection for predicted transmitting ability for type in Holsteins. Journal of Dairy Science. 85:1578-1585.
Hansen, L. B. (2000). Consequences of selection for milk yield from a geneticist’ viewpoint. Journal of Dairy Science. 83(5): 1145-1150.
Lucy, M. C. (2001[v1] ). Reproductive loss in high-producing dairy cattle: Where will it end? Journal of Dairy Science. 84:1277-1293.
Mackey, D. R., Gordon, A. W., McCoy, M. A., Verner, M. and Mayne, C. S. (2007). Associations between genetic merit for milk production and animal parameters and the fertility performance of dairy cows. Anim. Cons. 29-43.
Marti, C. F., and D. A. Funk. (1994). Relationship between production and days open at different levels of herd production. Journal of Dairy Science. 77:1682-1690.
Martinez, M. L., A. E. Freeman, and P. J. Berger. (1983). Genetic relationship between calf livability and calving difficulty of Holsteins. Journal of Dairy Science. 66:1494-1502.
Ojango, J. M. and Pollott, G. E. (2001). Genetics of milk yield and fertility traits in Holstein-Friesian cattle on large-scale Kenyan farms. J. Anim. Sci. 79: 1742-1750.
Olori, V. E., T. H. E. Meuwissen, and R. F. Veerkamp. (2002). Calving interval and survival breeding values as measure of cow fertility in a pasture-based production system with seasonal calving. Journal of Dairy Science. 85: 689-696.
Razmkabir, M., Nejati-Javaremi, A., Moradi-Shahrbabak, M., Rashidi, A. and Sayadnejad, M. B. (2006). Estimation of genetic trends for production traits in Holstein cattle of iran, 8th world congress on genetics applied to livestock production, Brazil.
Weigel, K. A., and R. Rekaya. (2000). Genetic parameters for reproductive traits of Holstien cattle in California and Minnesota. Journal of Dairy Science. 83:1072-1080.
Weller, J. I., and E. Ezra. (2004). Genetic Analysis of the Israeli Holstein Dairy Cattle Population for Production and Nonproduction Traits with a Multitrait Animal Model. Journal of Dairy Science. 87: 1519-1527.