نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناس ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

2 استادیار تغذیه طیور، گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

3 استاد تغذیه طیور، گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

آزمایشی به منظور بررسی اثر سطوح مختلف ضایعات میوه کامل سنجد با و بدون آنزیم بر عملکرد رشد، سامانه ایمنی و برخی فراسنجه‌های بیوشیمیائی خون جوجه‎های گوشتی اجرا شد. تعداد 288 قطعه جوجه خروس یکروزه انتخاب و به طور تصادفی بین 8 تیمار و 4 تکرار توزیع شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به روش آزمایش فاکتوریل 2×4 شامل 4 سطح سنجد (0، 75/0، 5/1 و 3% سنجد) و 2 سطح آنزیم (0 و 05/0% آنزیم) انجام شد. نتایج نشان داد سنجد بر مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک و وزن بدنی در دوره 28روزه تأثیری نداشت (05/0>P). وزن بدن نیز در سطح 3 درصد سنجد بطور معنی‌داری بالاتر از شاهد بود. ضریب تبدیل خوراک در 28 روزگی در جوجه‌های تغذیه شده با جیره حاوی آنزیم بطور معنی‌داری کاهش یافت (05/0>P). سنجد بر راندمان مصرف پروتئین، مصرف انرژی و شاخص تولید در 28 و 42 روزگی تاثیر معنی‌داری نداشت بجز شاخص تولید در 42 روزگی در جوجه‌های تغذیه شده با سنجد افزایش پیدا کرد. آنزیم، راندمان مصرف انرژی و پروتئین را در دوره 28 روز اول بطور معنی‌داری بهبود بخشید (05/0P<). سنجد بر میزان کلسترول، HDL و تری گلیسرید در 28 روزگی تاثیری نداشت ولی میزان LDL و کلسترول را کاهش داد (05/0P<). میزان فعالیت آنزیم‌های کبدی AST و ALT در دوره 28 و 42 روزگی کاهش یافت(05/0P<).بنابراین افزودن پودر سنجد به جیره جوجه‌های گوشتی، باعث بهبود وزن بدن، کاهش چربی بطنی، کلسترول، LDL‌و افزایش کلسیم خون می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

الیاسی، ا.، قدرتی، م.، و کمالی نژاد، م.، 1386. اثر تجویز خوراکی(سیستمیک) میوه سنجد برروی ترشح تحریک شده اسید معده حیوان بی هوش واسید پایه حیوان به هوش. فصل نامه گیاهان دارویی. 29: 130-123.
پناهی دهقان، م.ر.، نژاد فریدونی، س.، زنده روح کرمانی، ر.، مدیر صانعی، م.، معافی محمودآبادی، م.، میر سلیمی، س.م. و نیک نفس، ف.، 1374، فیزیولوژی پرندگان (ترجمه). واحد آموزش و پژوهش معاونت کشاورزی سازمان اقتصادی کوثر.
جوربندیان، ا.، ماستری فراهانی، م.ر.، و جعفرزاده، ه.، 1391. شناسایی برخی ترکیبات شیمیایی حاصل از استخراج چوب درون سنجد. فصلنامه پژوهش های علوم گیاهی 27: 55-48.
 حسینی واشان، س.ج.، گلیان، ا.، یعقوبفر، ا.، راجی، ا. ر.، نصیری، م. ر.، اسماعیلی نسب. پ.، 1392. اثر ضداکسیدان­های آلی و منبع چربی بر سیستم ایمنی و ریخت­شناسی روده جوجه‌های گوشتی تحت تنش گرمایی. پژوهش و سازندگی (پژوهش های علوم دامی)،‌ 99: 42-52.
خاکی‌ریزی، م.، عطای صالحی، ا.، مشرف، ل.، 1390. ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی آرد کامل سنجد به منظور غنی سازی مواد غذایی. همایش ملی صنایع غذایی،  قوچان، دانشگاه آزاد اسلامی.
خاکی‌ریزی، م.، عطای صالحی، ا.، مشرف، ل.، تجلی، ف.، 1391. ترکیبات فیزیکوشیمیایی میوه سنجد به منظور کاربرد در صنایع غذایی. فصل نامه داروهای گیاهی، 1: 51-20.
صبور قله زو، ا.، افضلی، ن.، حسینی واشان، س.ج.، حسینی، س.م. (1394). اثر سطوح پودر ضایعات عناب بر صفات عملکردی، چربی بطنی، لیپیدهای خونی و فعالیت آنزیم‌های کبدی جوجه‌های گوشتی. نشریه علوم دامی(پژوهش و سازندگی). (در دست چاپ).
صوفی ابادی، م.، اسماعیلی، م.ح.، حقدوست، ه.، غیبی،ن. 1387. تأثیر عصاره آبی پودر سنجد بر درد در موش صحرایی نر. یاخته. 10: 23-29.
عابدینی سانیجی. م.، شریعتمداری. ف.، کریمی ترشیزی. م. ا.، 1390. مقایسه اثر گیاهان دارویی، اسید آلی و آنتی بیوتیک در جیره حاوی جو و آنزیم بر عملکرد، فاکتورهای خونی، پاسخ ایمنی همورال و مورفولوژی روده جوجه های گوشتی. مجله تولیدات دامی،  13(2): 19-27.
علیشیری، غ.، احمدیانی، ا.، بیات، ن.،  کمالی نژاد، م.، سلیم زاده، احمد.، صارمی، ثریا.، میری، س.م.، نوده، علی اصغر.، 1386. بررسی تاثیرعصاره سنجد دربیماران مبتلا به استوآرتریت زانو:یک مطالعه بالینی مداخله ای تصادفی شده دوسوکور باکنترل پلاسبو. مجله پزشکی کوثر، 1(12): 57-49.
گلیان، ا.، سالار معینی، م. و مظهری، م.، 1388. تغذیه طیور(ترجمه)، شرکت پژوهش و توسعه کشاورزی کوثر. [v1] 
Annison, G., 1992. Commerical enzyme supplelemtation of wheat-based diets rises ileal glycanase  activities and improve apparent metabolisable energy, starch and pentosan digestibility in broiler chicks. Animal Feed Science and Technolgy. 38: 105-121.
Ayaz, F. A., and , Eric, B., 2001. Sugar and phenolic acid composition of stored commercial oleaster fruits. Journal of Food Composition and Analysis 14(5) 505-511.
El-Sayed Mostafa, U and Labban, L. (2013). The Effect of Zizyphus jujube on serum lipid profile and some anthropometric measurements. Pakistan Journal of Nutrition 12 (6): 538-543.
Frans, M.J., 2000. Nutritional care in diabetes mekkutys in: Mahan LK, Escott-stupm S, editors. Food,Nutritional and diet therapy, 10th ed, New York, raven press: 681-713
Friedman, A., and Sklan, D. 1995[v2] . Effect of dietary fatty acids on antibody production and fatty acid composition of lymphoid organs in broiler chicks. Poult Sci. 74 (9): 1463-1469. 
Hetland H.,  Svihus B. 2001. Effect of oat hulls on performance, gut capacity and feed passage time in broiler chickens. British Poultry Science. 42:354–361.
Ho, N. K. 1996. Traditional Chinese medicine and treatment of neonatal jaundice. Singapore Medicine Journal. 37(6): 645 –651.
Hosseinzadeh, H., Ramezani, M., Namjo, N., 2003. Muscle relaxant activity of Elaeagnus angustifolia L. fruit seeds in mice. Journal of Ethnopharmacology. 84: 275-78.
 
Isaksson, G., Lundquist, I., and Ihse, I., 1989. Effect of dietary fiber on pancreatic enzyme activity in vitro. The important of viscosity, PH, ionic strength, absorbtion and time of incubation. Gastroentrology. 82: 918-924.
Jiang, F., Xie, J., Dan, J., Liu, J., Wang, H,. 2001. Selection of optimal ultrasonic extraction process of Elaeagnus  angustifolia L. by uniform design. Zhong Yao Cai. 24: 891-92.
Jimenez-Moreno E., Romero C., Berrocoso J. D., Frikha M., Mateos G. G. 2011. Effects of the inclusion of oat hulls or sugar beet pulp in the diet on gizzard characteristics, apparent ileal digestibility of nutrients, and microbial count in the ceca in 36-day-old broilers reared on floor. Poultry Science. 90(Suppl. 1):153-153.
Kras, R.V., Kessler, A.M., Ribeiro, A.M.L., Henn, J.Di., Santos, II dos., Halfen, D.P., Bockor, L. (2013). Effect of dietary fiber and genetic strain on the performance and energy balance of broiler chickens. Brazilian Journal of Poultry Science. 15(1): 15-20.
Mateos, G.G., Jiménez-Moreno, E., Serrano, M.P., Lázaro, P. 2012.Poultry responsetohigh levelsofdietary fiber sources varyinginphysicalandchemical characteristics. Applied Poultry Research, 21 (1): 156-174.
Meyer, K.A., Kushi, L.H., Lacobs, D.R., Salivan, J., Sallers, A., Folsom, A.R., 2000. Carbohydrates dietary fiber, and incident type2 diabetes in older women. The American Journal of Clinical Nutrition. 71: 921-930
Mirhydar, H., 1998. Encyclopedia of Plants: Indications of Plants in the Prevention and Treatment of Diseases Tehran: Islamic Farhang.
Nelson, N.A., Lakshmanan, N., Lamoni, S.J.1995. Sheep red blood cell and Brucella abortus antibody responses in chickens selected for multitrait immunocompetence. Poultry Science, 74: 1603-1609.
Petterson, D., Frigard, T., and Aman, P. 1993. The use of enzymes to improve the nutritive value of feed. The Proceedings of 9Th European symposium poultry nutrition Jelenia Gora, Poland. 232-242
Qian, H., Kornegay, E.T., and Denbow, D.M., 1997. [v3] Utilization of phytate phosphorus and calcium as influenced by microbial phytase, cholecalciferol and the calcium: total phosphorus ratio in broiler diets. Poultry. Science. 76: 37-46
Salmeron, J., Manson, J.E., Stampfer, M.J., Colditz, G.A.,and Wing, A.L., 1997. Dietary fibre glycemic load, and risk of non-insulin-dependent diabetesmellitus in women. Journal of the American Medical Association.. 277:472-477
SAS institute, (2003), SAS/STAT®, user’s guide, release 9.1 edition, SAS institute Inc, cary, NC.
Schutte, J.B., Geerse, C., and Dejoung, J., 1993. Effect of enzyme supplementation to wheat based diets on broiler chick performance proceeding of the symposium on enzymes in animal production. Kartausen lttingen: 133-136.
Smits, C.H.M., 1996. Viscosity of dietary fibre in relation to lipid digestibility in broiler chicken. Phd Thesis, Agricalture. University Wageningen, the Netherlands. 140.
Zhao, J.P., Chen, J.L., Zhao, G.P., Zheng, M.Q., Jiang, R.R., Wen, J. 2009. Live performance, carcass composition, and blood metabolite responses to dietary nutrient density in two distinct broiler breeds of male chickens. Poult Sci. 88(12):2575-84.