نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد مراغه

2 دانشیار علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

چکیده

در تحقیقی اثرات استفاده از سطوح مختلف گیاه پونه و پروتئین خام جیره بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌‌مرغ و متابولیت‌های خونی مرغ‌های تخم‌‌گذار ارزیابی شد. آزمایش به صورت فاکتوریل (3×3) شامل سه سطح از پودر گیاه پونه (صفر، 1 و 2 درصد) و سه سطح پروتئین خام جیره (مطابق NRC، 10 و 20% کمتر ازNRC )، در قالب طرح کاملاً تصادفی با 9 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار در مجموع با 432 قطعه مرغ تخم‌‌گذار سویة های- لاین W36 از سن 25 تا 37 هفتگی انجام شد. درصد تولید تخم‌مرغ، تولید توده‌‌ای و خوراک مصرفی در جیره‌های حاوی پونه کاهش یافت که این کاهش در عملکرد با جیره‌های حاوی سطوح پروتئین خام کمتر از توصیۀ‌ NRC نیز مشاهده شد (05/0>P). در اثرات متقابل سطوح پونه و پروتئین خام جیره،‌ بهترین عملکرد با جیرۀ بدون پونه و سطح پروتئین خام مطابق توصیۀ‌NRC به دست آمد. استفاده از پونه و کاهش سطح پروتئین خام جیره سبب کاهش درصد تولید تخم‌مرغ، تولید توده‌ای، خوراک مصرفی و افزایش ضریب تبدیل غذایی شد (05/0>P). استفاده از پونه و کاهش سطح پروتئین جیره موجب افزایش استحکام پوسته و واحد هاو شد. جیرة حاوی 2 درصد پونه باعث کاهش اسید اوریک خون و کاهش 10 درصدی پروتئین خام جیره، سطح پروتئین تام خون را کاهش داد. استفاده از 10 درصد پروتئین خام کمتر موجب افزایش درصد هتروفیل‌ها و کاهش درصد لنفوسیت‌ها شد. به طور کلی استفاده از پونه و نیز کاهش پروتئین خام جیره‌ها اثرات سوئی بر عملکرد مرغ‌های تخم‌گذار دارد.

کلیدواژه‌ها

پوررضا، ج. (1376). روش علمی و عملی پرورش طیور. انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان. صفحات 96-72.
سیدپیران، س. ع.، نوبخت، ع. و خدایی، ص. (1390). اثرات استفاده از پروبیوتیک، اسید آلی و مخلوط چند گیاه دارویی برعملکرد، کیفیت تخم‌مرغ و فراسنجه‌های بیوشیمیایی و ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار. مجله‌ دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. 17: 1122-1111.
صفامهر، ع.، خیری، ا و نوبخت، ع. (1390). اثرات استفاده از سطوح مختلف مواد مغذی بر عملکرد و صفات لاشه در جوجه‌های گوشتی راس. مجله پژوهش‌های علوم دامی. 5: 1122-1111.
صمصام شریعت، س. ه. (1383). گزیده‌ گیاهان دارویی. انتشارات مانی. صفحات 125- 78.
نظیفی، س. (1376). هماتولوژیکی و بیوشیمی بالینی پرندگان. چاپ اول. انتشارات دانشگاه شیراز. صفحه 209- 173.
نوبخت، ع. و مظلوم، ف. (1388). ارزیابی اثرات سطوح مختلف مواد مغذی بر عملکرد مرغ‌های تخم‌گذار در مرحله ‌آخر تخم‌گذاری. مجله کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 16 (2): 5-1.
نوبخت، ع.، خدایی، ص و احدی، ف. (a1388). ارزیابی اثرات استفاده از جیره‌های با سطوح مختلف مواد مغذی و انرژی متابولیسمی یکسان بر عملکرد مرغ‌های تخم‌‌گذار در مرحله اول تخم‌گذاری. نشریه پژوهش و سازندگی. 85: 45-40.
نوبخت، ع.، مهمان‌نواز، ی و محتوی، س. (b1388). ارزیابی اثرات سطوح مختلف مواد مغذی بر عملکرد مرغ‌های تخم‌گذار. مجله دانش نوین کشاورزی. 8: 142-135.
نوبخت، ع.، و مقدم، م. (1392). اثرات استفاده از سطوح مختلف گیاه دارویی پونه بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌‌مرغ، متابولیت‌های خون و سطح ایمنی خون در مرغ‌های تخم‌گذار. نشریه پژوهش و سازندگی. 85: 45-40.100: 26-19.
نوبخت، ع.، و مهمان‌‌نواز، ی.(1389). بررسی اثرات استفاده از گیاهان دارویی نعناع، آویشن و پونه بر عملکرد، کیفیت تخم‌‌مرغ و فراسنجه‌های خونی و ایمنی خون مرغ‌های تخم­گذار. مجله علوم دامی ایران. 41: 136-129.
ولی‌‌زاده، م. و مقدم، ‌م. (1373). طرح‌های آزمایشی در کشاورزی 1. چاپ اول. انتشارات پیشتاز علم. صفحات 100-25.
Alcicek, A., Bozkurt, M. and Cabuk, M. (2003). The effect of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science. 33: 89 - 94.
AOAC. (2002). Official Methods of Analysis of the Association of official analytical. Eds. W.Horwitz, P. Chichilo and H. Reynolds. AOAC. WashingtonDC.
Arjomand, M., Nobakht, A., Pishchang, J., Mehmannavaz Y. and Chekaniazar, S. (2011).Evaluation the effects of using of probiotic and pennyroyal medicinal plant on performance of laying hens. Journal of Applied Biological Science. 1 (8): 164-167.
Cabuk, M., Bozkurt, M., Alcicek, A.,  Akbas, Y. and Kucukyilmaz, Y. (2006). Effect of herbal essential oil mixture on growth and intestinal organs weight of broilers from young and old breeder flocks. South African Journal of Animal Science. 36: 135 - 141.
Garcia, V. P., Catala-Gregori, F., Hernandez, M., Megras, D. and Madrid, J. (2006). Effect of formic acid and plant extracts on growth, nutrient digestibility, intestine mucosa morphology, and meat yield of broilers. Journal of Applied Poultry Research. 16: 555 -562.
Herandez, F., Madrir, J. and Garcia, V. (2004[v2] ). Influence of two plants extracts on broiler performance, digestibility and digestive organ size. Poultry Science.  83: 169 -174.
Lee, K., Everts, W. and Beyen, A.C. (2006). Dietary carvacrol lowers body gain but improves feed conversion in female broiler chickens. Journal of Applied Poultry Research.12: 394-399.
National Research Council. (1994). Nutrient requirements of poultry. 9th Rev.ed. National Academy  Press. Washington. DC.
Nobakht, A., Solimanzadeh, E. and Pishjangh, J. (2011). Effects of varying levels of nettle, Pennyroyal medicinal plants and enzyme on performance and egg traits of laying hens.Global Veterinary. 7 (5): 491-496.
Ponte, P. and Rosado, C. (2008). Pasture intake improve the performance and meat sensory attributes of free- range in broilers. Poultry Science.  87: 71 - 79.
SAS Institute. (2005). SAS Users guide: Statistics. Version 9.12. SAS Institute Inc., Cary, NC. pp: 126-178.
Sturkie, P. D. (1995) Avian physiology. (4thed). Springer Verlag. New York. pp: 115-270.
Yakout, H, M., Omara, M. E, Marie, Y. and Hassan, R. A. (2004) Effect of incorporating growth promoters and different dietary protein level into Mandarah hens layers diets.Egyptian Journal of Poultry Science. 24: 977-994.