نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد و دانشجوی دکتری تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

2 استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

3 دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

به‏‌منظور بررسی اثر استفاده از عصاره گیاه خرفه بر عملکرد، صفات کیفی تخم‏مرغ، سیستم ایمنی و خصوصیات کمی تخمدان مرغان تخم‏گذار لگهورن سویه تجاری‏ های-‏لاین (W36)، آزمایشی با 120 قطعه مرغ تخم‏گذار، در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار، پنج تکرار و شش قطعه مرغ در هر تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (جیره پایه ذرت-سویا) و سطوح 1/0، 2/0 و 3/0 درصد عصاره خرفه به همراه جیره پایه بودند. نتایج نشان داد که صفات عملکردی مرغان تخم‏گذار تحت‏تأثیر سطوح مختلف عصاره خرفه قرار نگرفت. از بین خصوصیات کیفی تخم‌مرغ، صفات واحد ‏هاو، ضخامت پوسته و درصدزرده تحت‏تأثیر تیمارها قرار نگرفتند، اما استحکام پوسته، درصد پوسته و رنگ‌زرده تخم‏مرغ به‏طور معنی‏داری با افزایش سطح عصاره در جیره بهبود یافتند (05/0>P). استحکام پوسته در سطح 3/0 درصد بیشترین مقدار بود (02/2 کیلوگرم/‌سانتی مترمربع). پاسخ آنتی‌بادی اولیه علیه سوسپانسیون گلبول-های قرمز گوسفندی تحت‌تأثیر تیمارهای مختلف آزمایشی قرار نگرفت (05/0<P)، اما پاسخ آنتی‌بادی ثانویه در سطخ 1/0 درصد در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی‌دار (31 درصد) نشان داد (05/0>P). در این آزمایش، وزن تخمدان، تعداد فولیکول زرد بزرگ و وزن بزرگترین فولیکول به‏طور معنی‏داری با مصرف سطوح مختلف عصاره خرفه افزایش یافتند (05/0>P). با توجه به نتایج به‏دست آمده در این آزمایش، به نظر می‌رسد استفاده از عصاره خرفه در سطح 1/0 درصد در تغذیه مرغان تخم‏گذار می‏تواند سبب بهبود پاسخ ایمنی ثانویه و برخی خصوصیات کیفی تخم‏مرغ شود.

کلیدواژه‌ها

اسدی، ح.، حسندخت، م و دشتی، ف. (1385). مقایسه ترکیب اسیدهای چرب، اگزالیک اسید و عناصر معدنی بذر و برگ ارقام خرفه ایرانی(Portulaca oleracea L.)  با نمونه­های خارجی. فصلنامه علوم و صنایع غذایی ایران. جلد 3، شماره 3 ، ص ص. 54 -49.
اصغری، ژ.، علی­محمدزاده، س و مظاهری تهرانی، م. (1391). استخراج و تعیین مقدار اسید‏های چرب ضروری در برگ گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.). فصلنامه‏ی داروهای گیاهی. جلد 3، شماره 3 ، ص ص. 166 – 157.
پیله‏ور، م.، آرشامی، ج. گلیان، ا. و باسامی، م. ر. (1389). اثر منابع و مقادیر مختلف اسید چرب 3-n بر سیستم ایمنی و تولید مثلی نیمچه‏های تخم‏گذار. چهارمین کنگره علوم دامی ایران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران. ص ص. 3931-3928.
تاکی، ا.، سالاری، س. بوجارپور، م. ساری، م. و تقی‏زاده، م. (1394). اثر تغذیه­ی سطوح مختلف اسانس گیاه اسطوخودوس بر ویژگی‏های کمی و کیفی تخم‏مرغ، برخی فراسنجه­های خونی و تغییرات ریخت­شناسی تخمدان در مرغان تخم­گذار. مجله دامپزشکی ایران. دوره 11، شماره 1، ص ص. 55-43.
جمالی، م. ر.، قربانی، م. ر.، طاطار، ا.، سالاری، س. و چاجی، م. (1394). تعیین ارزش غذایی پودر گیاه خرفه و بررسی تأثیر سطوح آن در جیره بر عملکرد مرغ‏های تخم­گذار.مجله تولیدات دامی. در حال چاپ.
حسینی، س. ا.، فروزان‏فر، م. و پایه‏دار، ا. (1392). تأثیر عصاره هیدروالکلی گیاه خرفه بر غلظت سرمی استروژن، پروژسترون، پرولاکتین و گنادوتروپین‏ها در موش‏های صحرایی ماده بالغ. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد. جلد 15، شماره 5، ص ص. 21-12.
شلایی م و حسینی س م. (1393). تأثیر سطوح مختلف بذر خرفه بر فراسنجه‏های خونی، مینرال‏های پلاسما، آنزیم‏های کبدی و برخی خصوصیات تخم‏مرغ در مرغ‏های تخم­گذار. تحقیقات تولیدات دامی. جلد 3، شماره 3 ، ص ص. 55-45.
طهماسبی، ا.، شریعتمداری، ف. و کریمی ترشیزی، م. ا. (1390) تأثیر استفاده از عصاره الکلی گیاه آویشن باغی ویتامین E و چربی در جیره غذایی بر میزان کلسترول سرم خون و زرده تخم‏مرغ و سیستم ایمنی مرغ تخم گذار تحت شرایط تنش حرارتی . فصلنامه گیاهان دارویی. جلد 9، شماره 2، ص ص.183-191.
قربانی، م. ر.، بوجارپور، م. میاحی، م. فیاضی، ج. فاطمی طباطبایی، س. ر. و طباطبایی، س. ص. (1392). تأثیر گیاه خرفه بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه‏های گوشتی. مجله دامپزشکی ایران. جلد 9، شماره 4. ص ص. 97-88.
محیطی اصل، م.، میمندی­پور، ا. حسینی، س. ع. و مهدوی، ع. (1389) گیاهان دارویی در تغذیه دام و طیور. انتشارات الهادی قم. چاپ اول. ص ص. 170-190.
مدرسی، م. و پورناجی، ن. (1390). اثر عصاره هیدروالکلی سیاه دانه (Nigella sativa) بر فاکتورهای تولید مثل جنس ماده در موش کوچک آزمایشگاهی (Balb/c). مجله علوم پزشکی شهرکرد، جلد 13، شماره 6، ص ص. 70-63.
Abd El-Aziz, H. A., Sobhy, M. H. Ahmed, K. A. Abd El hameed, A. K. Rahman, Z. A. and Hassan, W. A. (2014). Chemical and remedial effects of purslane (portulaca oleracea) plant. Life Science. 11. 31-42.
Aydin, R. and Dogan, I. (2010). Fatty acid profile and cholesterol content of egg yolk from chickens fed diets supplemented with purslane (Portulaca oleracea L.). Journal of the Science of Food and Agriculture. 90:1759-1763.
Balnave, D. and Muheereza, S. K. (1997). Hmproving eggshell quality at high temperatures with dietary sodium bicarbonate. Poultry Science. 76: 588-593.
Cabuk, M., Bozkurt, M. Alcicek, A. Catli, A. U. and Baser, K. H. C. (2006). Effect of a dietary essential oil mixture on performance of laying hens in the summer season. South African Journal of Animal Science. 36: 215–221.
Chen, J., Shi, Y.P. and Liu, J.Y. (2003). Determination of noradrenaline and dopamine in Chinese herbal extracts from Portulaca oleracea L. by high-performance liquid chromatography. Journal of Chromatography. 1003: 127–132.
Chuffa, L. G., Seiva, F. R. Favaro, W. J. Teixeira, G. R. Amorim, J. P. Mendes, L. O. Fioruci, B.A. Pinheiro, P.F. Fernandes, A, A. Franci, J.A. Delella, F.K. Martinez, M. Martinez, F.E. (2011) Melatonin reduces LH, 17 beta-estradiol and induces differential regulation of sex steroid receptors in reproductive tissues during rat ovulation. Reproductive Biology and Endocrinology. 9(1):108.
Ezekwe, M. O., Nyoka, Q. E. Besong, S. A. and Igbokwe, P. E. (2011). Dietary supplements of freez-dried purslane leaves lower serum cholesterol in growing pigs. Research Journal of Animal Science. 5(3):27-33.
Frankic, T., Voljc, M. Salobir, J. and Rezar, V. (2009). Use of herbs and spices and their extracts in animal nutrition. Actargiculturae Slovenica. 94 (2): 95–102.
Ghorbani, M. R. and Fayazi, J. (2009). Effect of dietary sodium bicarbonate and rearing system on laying hens performance, egg quality and plasma cations reared under chronic heat stress (42 C). Research Journal of Biological Science. 4(5):562-565.
Ghorbani, M. R., Bojarpour, M. Mayahi, M. Fayazi, J. Fatemitabatabaei, R. and Tabatabaei, S. (2013). Effect of Purslane (Portulaca oleraceaL.) on blood lipid concentration and antioxidant status of broiler chickens. Online Journal of Veterinary Research. 17 (2): 54-63.
Ghorbani, M. R., Bojarpour, M. Mayahi, M. Fayazi, J. Fatemitabatabaei, R. and Tabatabaei, S. (2014). Effects of purslane extract on performance, immunity responses and cecal microbial population of broiler chickens. Spanish Journal of Agricultural Research. 12: 1094-1098.
Guo, Y. Chen, S. Xia, Z. and Yuan, J. (2004). Effects of different types of polyunsaturated fatty acids on immune function and PGE 2 synthesis by peripheral blood leukocytes of laying hens. Animal feed Science and Technology. 116: 249-258.
Hy-Line Wariety W-36. (2008). Commercial Management Guide.
Iravan, D., Hariyadi, P. and Wijaya, H. (2003). The potency of Krokot (Portulaca oleracea) as functional food ingredients. Indonesian food and Nutrition Progress. 10(1):1-12.
Lim, Y. Y. and Quah, E. P. L. (2007). Antioxidant properties of different cultivars of Portulaca oleracea. Food Chemistry. 103: 734–740.
Mathivanan, R. and Kalaiarasi, K. (2007). Panchagavya and Andrographis panculata as Alternatives to Antibiotic Growth Promoters on Hematological, Serum Biochemical Parameters and Immune Status of Broilers. Poultry Science. 44: 198 - 204.
Movahedian, A., Ghannadi, A. and Vashirnia, M. (2007). Hypocholesterolemic Effects of Purslane Extract on Serum Lipids in Rabbits Fed with High Cholesterol Levels. International Journal of Pharmacology. 3:285-289.
Nobakht, A. (2014). The effects of different levels of portulaca oleracea, medicinal plant, on performance, egg quality, blood biochemical and immunity parameters of mature laying hens. Iranin Journal of Applied Animal Science. 4(2), 393-397.
Novak, C. and Scheideler, S. E. (2001). [v4] Long-term effects of feeding flaxseed- based diets. 1. Egg production parameters, components, and egg shell quality in two strains of laying hens. Poultry Science. 80:1480 –1489.
Patra, A. K. and Saxena, j. (2010). A new perspective on the use of plant secondary metabolites to inhibit methanogenesis in the rumen. Journal Phytochemistry. 71: 1198-1222.
Renema, R. A., Robinson, F. E. Oosterhoff, H. H. Feddes, J. J. R. and Wilson, J. L. (2010). Effects of photostimulatory light intensity on ovarian morphology and carcass traits at sexual maturity in modern and antique egg-type pullets. Poultry Science. 80: 47-56.
SAS Institute. (2005). SAS Users guide: Statistics. Version 9.1. SAS Institute Inc., Cary, NC.
Silversides, F .G. and Villeneuve, P. (1994). Is the Haugh unit correction for egg weight valid for eggs stored at room temperature? Poultry Science. 73: 50-55.
Simopoulos, A. P. (2004). Omega-3 fatty acids and antioxidants in edible wild plants. Biological Research. 37: 263–277.
Simopoulos, A. P., Tan, D. X. Manchester, L. C. Reiter, R. J. (2005). Purslane: A plant source of omega-3 fatty acids and melatonin. Journal of Pineal Research. 39(3):331-2.
Wenk, C. (2006). Are herbs, botanicals and other related substances adequate replacements for antimicrobial growth promoters? In: Barug, D., de Jong, J., Kies, A.K., Verstegen, M.W.A. (Eds.), Antimicrobial Growth Promoters. Wageningen Academic Publishers, The Netherlands. pp. 329–340.
Windisch W., Schedle, K. Plitzner, C. and Kroismayr, A. (2008). Use of phytogenic products as feed additives for swine and poultry. Journal of Animal Science. 86 : 140–148.
Zhang, Z. X., Li, Z. L. and Ma, X. J. (2003). Effects of fresh portulacae on weight gain of broilers. Sichuan Animal and veterinary Science. 30:19.
Zhao, X. H., He, X. Yang, X. F. and Zhong, X. H. (2013). Effect of portulaca oleracea extracts on growth performance and microbial population in ceca of broilers. Poultry Science. 92: 1343- 1347.