نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل(مغان)،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

2 موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 گروه علوم دامی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

برای ارزیابی تأثیر سطوح مختلف ضایعات بوجاری گندم و کنجاله کلزا با و بدون مولتی‌آنزیم بر عملکرد، ویسکوزیته و قابلیت ‌هضم ایلئومی مواد مغذی، از 240 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس- 308 در قالب طرح کاملاﱢ تصادفی، با 6 جیره آزمایشی دارای 4 تکرار 10 قطعه‌ای از 11 الی 46 روزگی استفاده شد. جیره‌ها شامل: 1) جیره بر پایه ذرت و کنجاله سویا (شاهد)، 2) جیره پایه با جایگزینی 50 درصد ذرت و کنجاله سویا با ضایعات بوجاری گندم و کنجاله کلزا، 3) جیره پایه با جایگزینی 100 درصد ذرت و کنجاله سویا با ضایعات بوجاری گندم و کنجاله کلزا، 4) جیره بر پایه ذرت و کنجاله سویا + مولتی‌آنزیم، 5) جیره پایه با جایگزینی 50 درصد ذرت و کنجاله سویا با ضایعات گندم و کنجاله کلزا + مولتی‌آنزیم، 6) جیره پایه با جایگزینی 100 درصد ذرت و کنجاله سویا با ضایعات بوجاری گندم و کنجاله کلزا بودند. میزان مولتیآنزیم مصرفی500 گرم در تن جیره بود. بهترین ضریب تبدیل غذایی، کارآیی مصرف انرژی و پروتئین و شاخص تولید در جیره‌های شماره 1، 4 و 5 حاصل شد (05/0>p‌). بیشترین درصد قابلیت هضم ایلئومی پروتئین خام، چربی خام، فسفر و انرژی قابل‌متابولیسم ظاهری در جیره‌های 1، 3 و 5 مشاهده شد (05/0>p‌). به طور کلی جایگزینی ذرت و کنجاله سویای جیره پایه تا سطح 50 درصد با ضایعات بوجاری درجه یک گندم و کنجاله کلزا به همراه مولتیآنزیم اثرات سویی بر عملکرد، شاخص تولید و قابلیت هضم ایلئومی مواد مغذی نداشت و مصرف آن از لحاظ اقتصادی نیز مفید بود.

کلیدواژه‌ها

ادیب‌‌مرادی، م. (1387). تأثیر سطوح مختلف کنجاله کلزا بر ریخت‌‌شناسی غده تیروئید جوجه­های گوشتی. مجله تحقیقات دامپزشکی. شماره 5، ص ص. 309- 305.
احمدیان، ف و جعفری خورشیدی، ک. (1388). راهنمای استفاده از کنجاله کلزا در تغذیه حیوانات، طیور و آبزیان. چاپ اول. انتشارات نقش گستران بهار. تهران. ص ص. 86-1.
رادمهر، و.، تیموری، ا.، رضایی، م و کریم‌‌زاده، ص. (1386). اثرات متقابل اندازه ذرات خوراک و مکمل آنزیمی بر عملکرد جیره‌های جوجه­های گوشتی حاوی کنجاله کانولا. پایان‌‌نامه کارشناسی‌‌ارشد علوم دامی، دانشگاه  علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.
گلستانی‌‌میلانلو،گ.، شریفی، س.د.، یعقوب‌فر، ا و خادم، ع. ا. (1390). تأثیراستفاده از آنزیم ناتوزایم در جیره­های حاوی گندم و کنجاله کلزا بر عملکرد جوجه­های گوشتی. مجله تولیدات دامی، دوره 13، شماره 2. ص ص. 10-1.
قیصری، ع.ع.، بهادران، ر. و تدین‌‌فر، س.س. (1382). تعیین ترکیب شیمیایی و سطوح مناسب استفاده از ضایعات بوجاری و ماکارونی در جیره غذایی جوجه­های گوشتی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. سال هفتم. شماره 2. ص 170-161.
یعقوب‌فر، ا.، میرزایی گودرزی، س.، ولی‌‌زاده، ح.، صفامهر، ع.ر. (1391). تعیین کربوهیدرات­های غیرنشاسته­‌ا‌‌ی و انرژی قابل متابولیسم ارقام مختلف گندم ایران در تغذیه طیور. نشریه پژوهش‌های علوم دامی ایران. جلد 4. شماره 1، ص ص. 31-25.
AOAC International. (2005). Official Methods of Analysis. 18th ed. AOAC International, Gaithersburg, MD
Acamovic, T. (2001). Commercial application of enzyme technology for poultry production. World’s Journal of  Poultry  Science. 27: 225-237.
Annison, G. and Choct, M. (1991). Anti-nutritive activities of cereal non-starch polysaccharides in broiler diets and strategies minimizing their effects. World Poultry Science Journal. 47: 232-242.
Aviagen. (2009). Ross Broiler (308) Management Manual. Aviagen Ltd., Newbridge, Scotland.
Engberg R. M.,Hedemann M. S., Steenfeldt S. and  Jensen B. B.(2004) Influence of whole wheat and xylanase on broiler performance and microbial composition and activity in the digestive tract. Poultry Science. 83:925–938.
Furuichi, Y and Takahashi, T. (1981). Evaluation of acid insoluble ash as a marker in digestion studies. Journal of Agriculture Biology and Chemistry. 45: 2219-2224.
Hakansson, J., S. Eriksson, and Svensson, S. A. (1978). The influence of feed energy level on feed consumption,growth and development of different organs of chicks. Uppsala: Swedish University of Agriculture Science. 57: 1-54.
Hesselman, K., and Aman. P. (1986). The effect of β-glucanase on the utilization of starch and nitrogen by broiler chickens fed on barley of low or high viscosity. Animal Feed Science  and Technology. 7:351-358.
Hew, L. I., V. Ravindran, Y. Mollah and Bryden, W. L. (1998). Influence of exogenous xylanase supplementation on apparent metabolisable energy and amino acid digestibility in wheat for broiler chickens. Animal Feed Science and Technology. 75: 83-92.
Kawalilak, L. T., A. M. Ulmer Franco, and Fasenko, G. M. (2010). Impaired intestinal villi growth in broiler chicks with unhealed navels. Poultry Science. 89: 82-87.
Kim, J. C., B. P. Mullan, P. H. Simmins and Pluske, J. R. (2003). Variation in the chemical composition of wheats grown in Western Australia as influenced by variety, growing region, season and post-harvest storage. Austaralian Journal Agric Research. 54: 541-550.
Khajali, F., and Slominski, B. A. (2012). Factors that affect the nutritive value of canola meal for poultry. Poultry Science. 91: 2564-2575.
Kocher, A, Choct, M, Ross, G, Broz, J and Chung, T. K. (2003). Effect of enzyme combinations on apparent metabolizable energy of corn-soybean meal-based diets in broilers. Journal of Applied Poultry Research. 12: 275-283.
Mazhari, M., Golian, A. and Kermanshahi, H. (2011). Effect of chemical composition and dietary enzyme supplementation on metabolisable energy of wheat screenings. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences. 24 (3): 386-393.
Pettersson, D and  Aman, P. (1989). Enzyme supplementation of poultry diet containing rye and wheat. Nutrition. 62: 139-149.
Pluske, J. R., D. J. Hampson, and Williams, I. H. (1997). Factors influencing the structure and function of the small intestine in the weaned pig. A review. Livestock Production Science. 51:215-236.
Proudfoot, F. G. and Hulan, H.W. (1988). Nutritive value of wheat screenings as a feed ingredient for broiler chickens. Poulty Science. 67: 615-618.
SAS Institute. (2002). SAS Users guide: Statistics. Version 9.12. SAS Institute Inc., Cary, NC.
Saki, A. A and Ali Pana, A. A. (2005). Effect of dietary wheat screening diet on broiler performance, intestinal viscosity and ileal protein digestibility. MSc thesis. Department of Animal Science Bu-Ali Sina University in Hamedan.
Sayyahzadeh, H., G. Rahimi, and Rezaei, M. (2006). Influence of enzyme broiler supplementation of maize, wheat and barley-based diets on the performance of chickens. Pakistan Journal of Biological Science. 9 (4): 616-621.
Santos, J. R., A. A., P. R. Ferket, J. L. Grime, and Edens, F. W. (2004). Dietary supplementation of endoxylanase and phospholipase for turkeys fed wheat-based rations. International Journal of Poultry Science. 3: 20-32.
Scott, M. L., M. C. Nesheim, and Young, R. J. (1976). Energy. Pages 7-54 in: Nutrition of the Chicken. M. L. Scott and Associates, Ithaca, NY.
Selle, P. H., Walker, A. R. and  Bryden, W. L.(2003). Total and phytate-phosphorus contents and phytase activity of Australian-sourced feed ingredients for pigs and poultry. Australian Journal of Experimental Agriculture. 45: 475-479.
Sibbald, I. R. (1982). Measurement of bioavailable energy in poultry feeding stuffs. Candain Journal of Animal Science. 67: 993-1048.
Stapleton,  P. D., Bragg, B and Biely, J. (1980). The botanical and chemical composition and nutritive value of feed screening. Poultry Science. 50: 333- 340.
Taraz,  Z., S. M. A. Jalali and Rafeie, F. (2006). Effects of replacement of soybean meal with rapeseed meal on organs weight, some blood biochemical parameters and performance of broiler chicks. International Journal of Poultry Science. 5 (12): 1110-1115.
 
Terence, J. D., J. W. Peter, M. Adam, F. D. Fanning and William, R. D. (2000). Digestive function in Australian magpie geese (Anseranas semipalmata). Austaralian Journal of Zoolology. 48: 265-279.
 Van Keulen, J. V. and Young, B. A. (1977). Evaluation of acid insoluble ash as a natural marker in ruminant digestibility studies. Journal of Animal Science. 44: 282.
Zhang , G.G.  Yang , Z. B.  Zhang , Q. Q.  Yang , W. R.  and Jiang, S. Z. (2012). A multienzyme preparation enhances the utilization of nutrients and energy from pure corn and wheat diets in broilers. Journal of Applied Poultry Research. 21:216–225.
Zijlstra, R. T., Shaoyan Li. and Patience J. F. (2007). Effect of enzymes in wheat and canola meal diets. Chinese Culture Net Source: International Pig Network Time.