نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

2 دانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

3 سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان

چکیده

هدف از این پژوهش برآورد پارامترهای ژنتیکی مرتبط با طول عمر و اوزان بدن و تجزیه و تحلیل طول عمر در بره‌های بومی استان گیلان بود. اطلاعات مورد استفاده شامل اطلاعات کامل شجره، جنس بره، سال، ماه و روز تولد و حذف بره، سن میش (مادر) در زمان زایش، نوع تولد بره، وزن تولد، وزن 3 و 6 ماهگی بودند. به منظور بررسی ارتباط ژنتیکی میان طول عمر و اوزان بدن از مدل دوصفته خطی-خطی و الگوریتم AIREML نرم افزار WOMBAT استفاده شد. این مدل‌ها شامل اثر عوامل ثابت سال و ماه تولد بره، جنس بره، نوع تولد، سن مادر و متغیر کمکی وزن تولد بره‌ها به‌صورت خطی بودند. وراثت پذیری مستقیم طول عمر بره‌ها در مدل‌ خطی در حد کم و برابر با 03/0 و نیز وراثت پذیری مستقیم صفات وزن تولد، وزن 3 ماهگی و وزن 6 ماهگی، به ترتیب برابر 13/0، 022/0 و 097/0 برآورد شدند. همبستگی ژنتیکی مستقیم صفات طول عمر- وزن تولد، طول عمر- وزن 3 ماهگی و طول عمر- وزن 6 ماهگی به‌ترتیب برابر 81/0-، 91/0و 9/0- برآورد شدند. همبستگی‌های منفی نشان می‌دهند که بره‌های متولد شده با وزن‌ بالاتر و هم‌چنین بره‌های سنگین‌تر در سن 6 ماهگی، به دلیل حذف از گله طول عمر بالایی نخواهند داشت .با توجه به وراثت‌پذیری کم طول عمر به منظور بهبود طول عمر بره‌ها از تولد تا یک‌سالگی می‌توان با بهبود شرایط محیطی و مدیریتی و با انتخاب غیرمستقیم از طریق صفات هم‌بسته با این صفت، میزان زنده‌مانی بره‌های بومی استان گیلان را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

اسلمی نژاد، ع. ا.، علی ساقی، د. داشاب، غ. ر. و ضابطیان. م. (1390). ارزیابی عوامل محیطی مؤثر بر زنده­مانی بره های بلوچی از تولد تا شیرگیری. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران. شماره 3، ص ص.  296-292.
اعتقادی، ب.، قوی حسین زاده، ن.، شادپرور، ع. ا. و گلشنی، م. (1392). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات وزن بدن از تولد تا شیرگیری در گوسفندان گیلان. همایش ملی دام و طیور شمال کشور-  دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. 1150- 1147.
بحری بینا باج، ف. (1392). مطالعه ژنتیکی معیارهای بقا در سنین مختلف و ارتباط آن با صفات تولید مثلی در دو نژاد گوسفند قره‌گل و بلوچی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد.
حسنی، س.، بختیاری فایندری، ا. و سیاح زاده، ه. (1386). برآورد مؤلفه­های واریانس و کوواریانس صفات رشد با مدل­های حیوانی مختلف در گوسفند قره گل. نشریه امور دام و آبزیان (پژوهش و سازندگی). شماره 76، ص ص. 167- 161.
دادیان، ا.، واعظ ترشیزی، ر. رکوعی، م. و صیادنژاد، م. ب. (1387). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و تولیدمثل ترکیبی در گوسفند نژاد زندی. نشریه علوم کشاورزی ایران. شماره 1، ص ص. 147- 139.
رمضانی اکبر آباد، س. (1394). تجزیه زنده­مانی در بره­های مهربان از تولد تا یک­سالگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان.
رمضانی اکبر آباد، س. و قوی حسین زاده، ن. (1394). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفت طول عمر در گوسفند مهربان با استفاده از راهکار بیزی. چهارمین کنگره ملی کشاورزی ارگانیک و مرسوم. دانشگاه محقق اردبیلی.
صمدی، س.، همتی، ب.،  هنرور، م. و فرهوش، ط. (1391). برآورد مؤلفه­های واریانس و کوواریانس صفات وزن بدن در گوسفند زندی با استفاده از مدل تابعیت تصادفی. مجله دانش و پژوهش علوم دامی. جلد 11، ص ص.  35-42.
طهمورث پور، م. و افتخاری شاهرودی، ف. (1378). برآورد پارامترهای ژنتیکی و فنوتیپی برخی از صفات اقتصادی در گوسفند قره گل. مجله علوم و صنایع کشاورزی. دوره 13: شماره 1، ص ص. 52- 45.
نجفی، م.ج. (1389). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد در گوسفند نژاد مغانی با استفاده از مدل تابعیت تصادفی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرج.
نوری، ر. ( 1392). تجزیه زنده­مانی در بره­های مغانی از تولد تا یک سالگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان.
واعظ ترشیزی، ر. (1369). بررسی استعداد تولیدی و ژنتیکی گوسفند بلوچی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
وطن­خواه، م.، مرادی شهر بابک، م.،  نجاتی جوارمی، ا.، واعظ آشتیانی، ر. و واعظ ترشیزی، س. ر. (1384). بررسی خصوصیات فنوتیپی و ژنتیکی صفات رشد در بره­های لری بختیاری. مجله علوم کشاورزی ایران. دوره 36:  شماره 6، ص ص. 1463- 1455.
Conigton, J., Bishop, S.C., Grundy, B., Waterhouse, A. And Simm, G. (2001). Multitrait selection indexes for sustainable UK hillsheep. Journal of Animal Science. 73: 413- 423.
Ducrocq, V. and Soelkner, J. (1998). The Survival Kit 3.0 - a package for large analyses of survival data. 6th World Congress Genet. Apply Livestock Production. 27: 447- 448.
El- said, U.M., De La Fuente, L.F., Carriedo, J.A. and San Primitivo, F. (2005). Genetic and phenotypic parameter estimates of total and partial lifetime traits for dairy ewes. Journal of Dairy Science. 88: 3265- 3272.
Lopez- Villalobos N. and Garrick, D.J. (1999). Genetic parameter estimates for survival in Romany sheep. Proceedings of the New Zealand Society of Animal Production. 58: 121- 124.
Meyer, K. (2006). WOMBAT- A program for mixed model analyses by restricted maximum likelihood. User notes, Animal Genetics and Breeding Unit, Armidale. pp: 55.
Morris, C.A., Hickey, S.M. and Clarke, J.N. (2000). Genetic and enviromental factors affecting lamb survival at birth and throgh to weaning. New Zealand Journal of Agricultural Research. 43: 515- 524.
Rashidi, A., Mokhtari, M.S., Esmailizadeh, A.K. and Asadi Fozi, M. (2011). Genetic analysis of ewe productivity traits in Moghani sheep. Small Ruminant Research. 96: 11-15.
Safaei, M., Eskandarinasab, M. and Shearaftoosy, A. (2006). Estimates of genetic parameters for growth traits in Baluchi sheep using random regression models. Agriculture Science Technology. 93-102.
Sawalha, R.M., Conington, J., Brotherstone, S. and Villanueva, B. (2007). Analysis of lamb survival of Scottish Blackface sheep. Animal. 1: 151-157.
Smith, G.M. (1977). Factors affecting birth weight, dystocia and preweaning survival in sheep. Journal of Animal Science. 44: 745-753.
Süß, R., Siersleben, K., Rösler, H.J. and Döring, L. (2004). Analysis of the economic situation of sheep farms in Saxony-Anhalt. Archiv für Tierzucht. (47), Special Issue, 135-141.
VanRaden, P.M. and Powell, R.L. (2002). Properties of international longevity evaluations and correlations with other traits. 29th Interbull Meeting, Interlaken, Schweiz. Interbull Bulletin. 29: 61-65.