نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌شرقی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران

2 عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر دانشگاه تبریز.

چکیده

برای تعیین انرژی قابل سوخت‌و‌ساز تفاله گوجه فرنگی از تعداد 24 قطعه بوقلمون نر بالغ استفاده گردید. مقدار 50 گرم خوراک پایه و سطوح مختلف (0، 25، 50، 75 و 100 درصد) تفاله گوجه فرنگی به چهار قطعه بوقلمون ‌نر خورانده شد. به منظور تعیین اثرات استفاده از تفاله گوجه فرنگی بر عملکرد بوقلمون‌ در سنین 1 تا 24 هفتگی، از تعداد 120 قطعه جوجه بوقلمون نر یکروزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار (0، 5/7، 15، 5/22 و 30 درصدتفالهگوجه فرنگی) و هر تیمار با 3 تکرار و هر تکرار شامل 8 قطعه بوقلمون نر استفاده شد. صفات مربوط به عملکرد تا سن 24 هفتگی رکوردبرداری شد. نتایج تعیین ترکیبات شیمیایی نشان داد که مقدار پروتئین خام، چربی خام، خاکستر، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی سلولز و انرژی خام تفاله گوجه فرنگی به ترتیب 5/19، 4/2، 5/5، 3/57، 2/47 درصد و 2986 کیلوکالری در کیلوگرم بود. از نظر آماری اختلاف معنی‌داری بین میزان انواع انرژی قابل سوخت و ساز جیره‌های حاوی سطوح مختلف تفاله گوجه فرنگی مشاهده گردید. میزان,AME AMEn , TME و TMEn با استفاده از معادلات رگرسیون به ترتیب 2026، 2072، 2361 و 2414 کیلوکالری در هر کیلوگرم برآورد گردید. در بوقلمون‌های مورد آزمایش بین جیره‌های غذایی از نظر آماری برای صفات تولیدی از قبیل، خوراک مصرفی، افزایش وزن، ضریب تبدیل و یا صفات مربوط به تفکیک لاشه اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. نهایتاً اینکه از تفاله خشک گوجه فرنگی می‌توان تا سطح 30 درصد در تغذیه جوجه بوقلمون‌ها استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

پیرایش­فر، ب. (1371). بررسی امکان تولید کنسانتره پروتئینی از ضایعات گوجه فرنگی. پایاننامه کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی (صنایع غذایی)، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
چکرائی، آ.، پوررضا، ج.، تبعیدیان، ع.(1387). تاثیر استفاده از دانه و تفاله گوجه فرنگی در جیره بر عملکرد جوجه­های گوشتی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره چهل و سوم، 393-401.
صفری، ر.،  ولی زاده، ر.،  بیات کوهسار، ج.،   ناصریان، ع.ع.،  طهماسبی، ع.م. (1389). تاثیر استفاده از جیره­های حاوی تفاله خشک و یا سیلو شده گوجه فرنگی بر ویژگی­های تولیدی گاوهای شیرده هلشتاین. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران، جلد 2، شماره 1، ص 99- 91.
رضایی­پور و.، بلداجی، ف.،  دستار، ب.، یعقوبفر، ا.  و  قیصری، ع.  (1388). تعیین قابلیت هضم مواد مغذی و میزان انرژی قابل متابولیسم جیره‌های حاوی سطوح مختلف تفاله گوجه فرنگی در جوجه­های گوشتی. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد شانزدهم، شماره اول، ص 102-90.
عبدی قزلجه، ع. (1387).  تعیین ترکیبات شیمیایی و انرژی قابل سوخت و ساز ضایعات کارخانجات ماکارونی و لپه پاک‌کنی در سطوح مختلف. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 12، شماره 43.
Al-Betawi N.A. (2005). Preliminary study on tomato pomace as unusual feedstuff in broiler diets. Pakistan Journal of Nutrition, 4(1): 57-63,
Annie, J. K. and Zeidler, G. (2004). Tomato pomace may be a good source of vitamin E in broiler diets. California Agriculture, 58)1(: 59-62,
AOAC. (2000). Official Methods of Analysis, 17th ed. Official Methods of Analysis of AOAC International, Gaithersburg, MD, USA.
Ayhan, A., Aktan, S. (2004). Using Possibilities of dried tomato pomace in broiler chicken diets. Hayvansal Uretim 45(1): 19-22.
Bieche B. and Branthome, X. (2003). Proceedings of VIII International Symposium on the Processing Tomato. Istanbul, Turkey.
Caluya, R.R. and Sair,  R.R.  (1995). Exploratory trial on the feeding of tomato pomace to growing cattle. Don Mariano Mercos Memorial state university, Bacnotan, La Union. Philippines.
Choct M., Hughes, R.J., Wang, J. and Annison, G. (1996). Increased small intestine fermentation in partly responsible for the anti-nutritive activity of NSP in chickens. Journal Poultry Science, 37: 609-621.
Cozannet P., Lessire, M. Gady, C., Metayer, J.P., Primot, Y., Skiba, F. and Noblet, J. (2010). Energy value of wheat dried distillers grains with soluble in roosters, broilers, layers, and turkeys. Poultry Science, 89:2230–224.
Eggers, L.K. and Geisman, J.R. (1976). Studies concerning the protein of tomato seeds recovered from tomato  cannery waste. The Ohio State University, USA. Res. Circular 213:23-28.
FAO. (2014). FAOSTATS. http://faostat.fao.org/ (visited May 6, 2017).
Jafari, M., Pirmohammadi, V. and Bampidis, V. (2006). The use of dried tomato pulp in diets of laying hens. International Journal of Poultry Science, 5 (7): 618-622.
Jorgensen H., Zhao, X.Q., Bach, K.E. and Eggum, B. (1996). The influence of dietary fiber source and level on the development of the gastrointestinal tract, digestibility and energy metabolism in broiler chickens. British Journal of Nutrition, 75: 379-395.
King A.G. and Zeidler, G. (2004). Tomato pomace may be a good source of vitamin E in broiler diets. California Agriculture.  58(1): 235-242.
Leeson S., Boorman, K.N., Lewis, D. and Shrimpton, D.H. (1974). Metabolizable energy studies with turkeys: Metabolizable energy of dietary ingredients. British Poultry Science, 15:185–189.
Marcos D.V., Camara, M. and Torija, M. (2006). Chemical characteristics of tomato pomace. Journal of the Science of Food and Agriculture, 1232-1236.
Mansoori B., Modirsanei M. and Kiaei M.M. (2008).  Influence of dried tomato pomace as an alternative to wheat bran in maize or wheat based diets, on the performance of laying hens and traits of produced eggs. Iranian Journal of Veterinary Research, 9 (4): 341-346.
NRC. (1983). Risk assessment in the federal government. Managing the process. National Academies Press, Washington D. C.
NRC. (1994). Nutrient requirements of poultry. Ninth Revised Edition, National Academy Press, Washington, D. C.
NRC. (2001). Nutrient requirements of dairy cattle. National Academy Press, Washington, D. C.
Ott. L. (1988). An introduction to statistical methods and data analysis. Third edition. PWS- kent publishing Company.
Persia, M. E., Parsons, C. M., Schang, M. and Azcona, J. (2003). Nutritional evaluation of dried tomato seeds. Poultry Science, 82: 141-146.
Sayed, A. N., Abdel-azeem, A. M. (2009). Evaluation of dried tomato pomace asfeedstuff in the diets of growing rabbits. International Journal for Agro Veterinary and Medical Sciences, 3: 12-18.
Sethi, A.P.S. (2012). Effect of tomato pomace on the performance of broilers. In W.S. Dhillon, Dhatt, A.S., Gill, P.P.S., Singh, N.P. (2012). Proceedings national seminar on new frontiers and future challenges in horticultural crops. pp. 219. Punjab Agricultural University, Ludhiana. 15−17 March 2012.
Sibbald I.R. and Slinger, S.J. (1963). A biological assay for metabolizable energy in poultry feed ingredients together with finding which demonstrate some of the problems associated with the evaluation of fats. Poultry Science, 59: 12075-1279.
Sibbald I.R. and Price K. (1976). Relationships between metabolizable energy values for poultry and some physical and chemical data describing Canadian wheats, oats and barleys. Canadian Journal of Animal Science, 56 (2): 255-268
Sibbald I.R. (1989). Metabolizable energy evaluationof poultry diets. In: D. J. A. Cole and W. Haresinn (eds.). Recent developments in poultry nutrition. Butterworths. PP. 12-26.
Sogi D.S., Arora, M.S., Garg, S.K.  and Bawa, A.S. (2002). Fractionation and electrophoresis of tomato waste seed proteins. Food Chemistry, 76: 449-454.
Sogi D.S., Bhatia, R. Garg, S.K.  and Bawa, A.S. (2005). Bioligical evaluation of tomato waste seed meals and Archive of SID protein concentrate. Food Chemestry, 89: 53-56.
Squires, M.W., Naber, E.C. and Toelle, V.D. (1992). The effect of heat, water, acid and alkali treatment of tomato canner wastes on growfh, metabolizable energy value and nitrogen utilization of broiler chicks. Poultry Science, 71(3): 522-529.
Yitbarek, M. B. (2013). Effect of feeding different levels of dried tomato pomace on the performance of rhod island red grower chicks in Wolaita zone, southern Ethiopia. Asian Journal of Poultry Science, 7:27-33.