نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

2 دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

3 استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

4 دانشیار گروه علوم دامی، دانشیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

5 مربی پژوهش موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

این آزمایش به منظور بررسی اثرات شکل فیزیکی جیره کاملا مخلوط (به صورت بلوک و مش)، در قالب طرح چرخشی (2×2) با دو تیمار بر روی 10 رأس بره‌ی نر شال با میانگین وزن اولیه 31 کیلوگرم انجام شد. جیره‌ی غذایی بر اساس نیازهای بره‌ی پرواری به صورت کاملاً مخلوط تهیه شد و نیمی از آن به صورت بلوک فشرده و نیمی دیگر بدون تغییر در تغذیه بره‌ها مصرف شد. استفاده از خوراک بلوک شده سبب افزایش مصرف خوراک و دریافت مواد مغذی در بره‌ها شد (05/0>P). قابلیت هضم ماده‌ی خشک، ماده‌ی آلی، پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی، چربی خام و انرژی تحت تأثیر شکل فیزیکی خوراک قرار نگرفت در حالی که درصد ابقای نیتروژن درگوسفندان تغذیه شده با بلوک بیش‌تر بود (05/0>P). مدت زمان مصرف خوراک، مدت نشخوار، زمان استراحت و کل فعالیت جویدن دام‌ها، طی 24 ساعت، تحت تاثیر شکل فیزیکی خوراک قرار نگرفت اما میزان مصرف ماده خشک و ماده آلی و دریافت مواد مغذی در واحد زمان با مصرف جیره بلوک شده نسبت به جیره مخلوط مش افزایش نشان داد (05/0>P). همچنین مصرف خوراک به صورت بلوک سبب بهبود افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک در بره‌ها شد (05/>P). به طور کلی، بلوک کردن مواد خوراکی سبب بهبود عملکرد تغذیه‌ای، به ویژه ابقای نیتروژن، در بره‌ها شد.

کلیدواژه‌ها

اسدزاده، ن.، ح. فضائلی، ح.، صادقی پناه، ا.، زاهدی فر، م.، آقاشاهی، ع.، بابایی، م.، ایرجیان، غ. و علیوردی نسب، ر. (1393). ارزیابی اثر خوراک کامل بر عملکرد  گوساله های نر پرواری هولشتاین و مونتبیلیارد. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی. موسسه تحقیقات علوم دامی کشور.
باقری، م.، فضائلی، ح.، طالبی، م.ع.، زمانی، ز. (1394). اثر شکل فیزیکی خوراک بر عملکرد پروار بره های نر لری بختیاری. مجله تحقیقات دام و طیور. جلد 4، شماره  1، ص ص. 23-13.
پاپی، ن.، فضائلی، ح.، سرحدی، ف.، غلامی، ح.، اکبری، ا.، امیینی، ف. (1388) مقایسه سه روش خوراک­دادن برعملکرد بره‌های نر پرواری زندی، گزارش­نهایی پروژه تحقیقاتی، موسسسه تحقیقات علوم­دامی کشور.
دانش مسگران، م.، طهماسبی، ع.، وکیلی، ع. (1387). هضم و سوخت و ساز در نشخوار کنندگان. انتشارات دانشگاه فردوسی. 258 صفحه.
فضائلی، ح.  (1388). استفاده بهینه از پس ماند های کشاورزی در تغذیه دام.  چهارمین همایش ملی بررسی ضایعات  محصولات کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس. ص. 198-204.
فضائلی، ح. (1389).  بهبود مدیریت تغذیه دام با استفاده از فناوری بلوک های خوراک کامل. چهارمین کنگره علوم دامی ایران. دانشگاه تهران، کرج.  ص. 1311-1304.
فضائلی، ح.، صفایی، ا.ر. (1389). قابلیت هضم و مصرف اختیاری بلوک  خوراک کامل در تغذیه گوسفند. چهارمین کنگره علوم دامی ایران. دانشگاه تهران، کرج.  ص. 1470-1467.
فضائلی، ح.، آقاشاهی، ع.، تیموری، ع.، خاکی، م. (1395). اثر شکل فیزیک جیره غذایی بر عملکرد گوساله های نرپرواری هلشتاین.  مجله تولیدات دامی. جلد 18، شماره 1، ص ص. 60-51.
کامگار، ک.، فضائلی، ح.، صالحی، ص.، ابن عباسی، ر.، زمانی، ع. (1390). اثر استفاده از بلوکهای خوراک کامل بر عملکرد پرواری گوسفند کردی. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان.
 Anindo, D., Toe, F.S., Tembely, E., Mukasa, M., Lahlou-Kassi, A.  and Sovani, S. )1998(. Effect of molasses-urea block (MUB) on dry matter intake, growth, reproductive performance and control of gastrointestinal nematode infection of grazing Menz ram lambs. Small Ruminants Research. 27:63-71.
AOAC. (2002). Association of official analytical chemists. Official methods of analysis. 17th ed. AOAC, Arlington, VA.
 Babker, I.A., Mukhtar, A.M.S. and El-Khidir, O.A. (2009). Feedlot performance of Sudan Baggara Bulls fed Pelleted and Unpelleted baggase Based Diets. Pakistan Journal of Nutrition. 8(4):384-387.
Ben Salem, H. and Nefzaoui, A. (2003). Feed blocks as alternative supplements for sheep and goats. Small Ruminants Research. 49:275-288.
Ben Salem, H., Nefzaoui, A. and Makkar, H. P. S. (2007). Feed supplementation blocks for increased utilization of tanniniferous forages by ruminants. In (Editors: Makkar, H. P. S., Sanchez, M. and Speedy, A.W) Feed Supplementation blocks. Urea-molasses multinutrient blocks: simple and effective feed supplement technology for ruminant agriculture. FAO Animal Production and Health Paper.164:1-12.
Dhuria, R.K., Sharma, T. and Purohit, G.R. (2009). Effect of Densification of Gram Straw (Cicer arietinum) Based Complete Feed Mixture on Performance of Magra Lambs. Animal Nutrition and Feed Technology. 9(2):231-236.
Dwivedi, P.N., Goyal, P.K. and Singh, K.'K.' (2003) Preparation and evaluation of densified complete feed blocks in growing buffaloes. Indian Journal of Animal Nutrition. 20:202-205.
Dus, M.M., Samanta, A.K., Singh, K.K., Kundu, S., Sharma, S.D. and Rai, S.  (2004). Effect of different forms of complete diets on nutrient utilization in crossbred calves. Indian Journal of Animal Science. 74 (9):969-972.
Faitine, O. L.J. and Zanetti, A.M. (2010). Effect of multi-nutrient block on feed digestibility and Performance of goats fed maize stover during the dry Season in sowth of mozambique. Livestock Research for Rural Develoment. 22(9): Paper, 162.
Huthanen, P., Rinne, M. and Nousiainen, J. (2009). A meta-analysis of feed digestion in dairy cows. 2: The effect of feeding level and diet composition on digestibility. Journal of Dairy Science. 92(10):5031-5042.
Jetana, T., Vongpipatana, C., Thongruay, S., Usawang, S. and Sophon, S. (2010). Apparent Digestibility, Nitrogen Balance, Ruminal Microbial Nitrogen Production and Blood Metabolites in Thai Brahman Cattle Fed a Basal Diet of Rice Straw and Supplemented with Some Tropical Protein-rich Trees. Asian-Australasian Journal of Animal Science. 23(4):465-474. 
Mishra, A.S., Tripathi, M.K., Chaturvedi, O.H., Misra, A. K., Raghuvansi, S.K.S., Prasad, R. and Jakhmola, R. C. (2005) Comparative nutrient utilisation and rumen fermentation in sheep on complete feed mixture (Mash) or block diet. In: Proceedings of the National Seminar on Conservation, Processing and Utilisation of Monsoon Hrbage for Augmenting Animal Production, p. 183.
Munasik, C., Sutrisno, I., Anwar, S. and Prayitno, C.H. (2013) Physical Characteristics of Pressed Complete Feed for Dairy Cattle. International Journal of Science and Engineering. 4(2):61-65.
NRC. (2007). National Research Council: Nutrient Requirments of Small Ruminants, Sheep, Goats, Cervide and New York Camelids. National Academy of Science, Washington, DC.
Raghuvansi, S. K. Prasad, S. R., Tripathi, M. M., Mishra, A. S., Chaturvedi, O. H., Misra, A. K., Saraswat, B.L. and Jakhmola, R.C. (2007). Effect of complete feed blocks or grazing and supplementation of lambs on performance, nutrient utilisation, and rumen fermentation and rumen microbial enzymes. Animal. 1:221-226.
Samanta, A.K., Dus, M.M., Singh, K. K. and Kunda, S.S. (2003a). Complete feed block; a new approach for handling and feeding bulkily feed resources. Indian Dairy Management. 55:57-59.
Samanta, A.K., Singh, K.K., Das, M.M., Maity, S.B. and Kund, S.S. (2003b). Effect of complete feed block on nutrient utilization and fermentation in Barbari goats. Small Ruminant Research. 48(2):95-102.
Sansoucy, R. (1986). Manufacture of molasses urea blocks. World Animal Production. 27:40-48.
Sansoucy, R., and Hassoun, P. (2007). The block story. In (Editors: Makkar, H. P. S, Sanchez, M. and Speedy, A. W.) Feed Supplementation Blocks. Urea-molasses multinutrient blocks: simple and effective feed supplement technology for ruminant agriculture. FAO Animal Production and Health Paper. 164:1-12.
SAS. (2001). Statistical Analysis System, SAS 2001 SAS/STAT Software. Release 8.02. SAS Institute Inc.
Singh, A., Jha, S.K.  and Panvar, J. S. (2004). Technology for Animal feed block formation machine. Indian Agricultural Research Institute. Boleten No. 2.
Singh, K.K., Das, M.M., Samanta, A.K., Kundu, S. S. and Sharma, S.D. (2001). Effect of grass based complete diets on feed intake and nutrient utilization in crossbred calves. In: Proceedings of the Xth Animal Nutrition Conference, NDRI, Karnal, India, p. 9-11.
TeimouriYansari, A., Valizadeh, R., Naserian, A., Christensen, D.A., Yu, P. and  EftekhariShahroodi, F. (2004). Effects of alfalfa particle size and specific gravity on chewing activity, digestibility, and performance of Holstein dairy cows. Journal of  Dairy Science. 87:3912-3924.
Van Soest, P. Robertson, J. and Lewis, B.A. (1991). Methods for dietary fiber,neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animalnutrition. Journal of Dairy Science. 74:3583-3997.
Wanapat, M. and Khampa, S. (2006). Effect of cassava hay in high-quality feed block as anthelmintics in steers grazing on ruzi grass. Asian-Australasian Journal of Animal Science. 19:695-699.