نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تغذیه دام، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
2 گروه علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
3 استاد، مؤسسۀ تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
به‌منظور تعیین اثرات سطوح مختلف اسانس مرزه خوزستان، پودر سیر و شبدر بر عملکرد، خصوصیات لاشه و بازده مصرف انرژی و پروتئین در جوجههای گوشتی، آزمایشی با استفاده از 560 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار شامل 1- شاهد (بدون افزودنی)، 2- 400 میلی‌گرم/کیلوگرم اسانس مرزه، 3- 500 میلی‌گرم/کیلوگرم اسانس مرزه، 4- 2 درصد پودر سیر، 5- 4 درصد پودر سیر، 6- 5 درصد پودر شبدر، 7- 10 درصد پودر شبدر، و هر تیمار با 4 تکرار و 20 قطعه جوجه در هر تکرار در سه دوره آغازین، رشد و پایانی به مدت 42 روز اجرا شد. نتایج نشان دادند که در کل دوره آزمایش، تأثیر سطوح مختلف پودر سیر، پودر شبدر و اسانس مرزه خوزستان بر مصرف خوراک روزانه، وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی معنی‌دار بود (05/0P<). بیشترین میانگین وزن بدن مربوط به گروه‌های شاهد و سطوح مختلف اسانس مرزه و سیر بود و کمترین وزن زنده در تیمارهای حاوی شبدر مشاهده شد (05/0P<). نتایج نشان دادند که استفاده از اسانس مرزه و پودر سیر نسبت به تیمار شاهد موجب افزایش معنی‌داری در وزن زنده جوجههایگوشتی شد. بیشترین نسبت بازده انرژی و پروتئین در پایان دوره پرورش به ترتیب مربوط به تیمارهای شاهد، اسانس مرزه و پودر سیر بود (05/0P<). استفاده از شبدر در جیره سبب کاهش معنی‌دار وزن بدن و بازده انرژی و پروتئین در جوجههای گوشتی گردید. خصوصیات لاشه به‌جز بازده لاشه و سینه به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند.
کلیدواژه‌ها
خسروی نیا، ح.، علیرضایی، م.، قاسمی، ص. و نعمتی، ش. (1394). تأثیر اسانس مرزه خوزستانی بر pH پس از کشتار و پتانسیل آنتی اکسیداتیو عضله سینه مرغ گوشتی تحت تنش گرمایی. مجله تحقیقات دامپزشکی، دوره 70، شماره 2، ص ص. 227- 134.
رئیسی، م.، اوسط، س. ا.، حسینی، ا.، پاشا زانوسی، م. ب.، و روفچایی، ا. (1390). اثر مدت و میزان استفاده از پودر سیر بر رشد و میزان تیتر آنتی‌بادی علیه واکسن نیوکاسل و گامبورو در جوجههایگوشتی. داروهای گیاهی، سال دوم، شماره 4، ص. 572.
زاده امیری، م.،بوجارپور، م.،سالاری، س.،ممویی، م. و قربانپور، م. (1393). اثرسطوحمختلفاسانسمرزهبرعملکرد،خصوصیاتلاشهوبرخیاز فراسنجههایایمنیوخونیجوجه‌هایگوشتی. پژوهشهایتولیداتدامی، سالپنجم،شماره 1-12.
لطف الهیان، ه.، میرعبدالباقی، ژ.، فضائلی، ح.، توحیدیان، م. و افراز، ف. (1381). بررسی اثرات استفاده از جیره‌های حاوی سطوح مختلف پودر یونجه و شبدر بر عملکرد جوجههای گوشتی. نشریه پژوهش و سازندگی - امور دام و آبزیان، دوره 15، شماره 3-4، پیآیند 57- 56، ص. 99 - 104.
هاشمی عطار، م.، آرشامی، ج.، اسماعیلزاده، ح. و مجیدزادههروی، ر. (1389). تأثیر سطوح مختلف سیر بر عملکرد و پاسخ ایمنی همورال در جوجههای گوشتی. نشریه پژوهشهای علوم دامی ایران، جلد 2، شماره1، ص. ص. 43-51.
Afraz, F., H. Lotfollahian, M. T. Tohidian, J. Mirabdulbaghi and H. Fazaeli, (1983). Comparative study on different levels of alfalfa and berseem clover meal in rations of broilers. Paj. Saz. J., 56: 99-103.
Cabuk, M., Bozkurt, M., Alcicek, A., Akbas, Y. and Kucukyilmaz, Y. (2006). Effect of herbal essential oil mixture on growth and intestinal organ weight of broiler from young and old breeder flocks. South African Journal of Animal Science. 36:35-41.
Chang, K. J. and S. H. Cheong, (2008) Volatile organosulphur and nutrient compounds from garlic by cultivating areas and processing methods. Fed. Am. Soc. Exp. Bio. J. 22: 1108-1112.
Donalson, L. M., W. K. Kiui, C. L. Woodward, P. Herera, L. F. Kubena, D. J. Nisbet and S. C. Ricke, (2005). Utilizing different rations of alfalfa in laying ration for melt induction and performance in commercial laying hens. Poult. Sci., 84:362-369.
Duke, G. E., (1986). Alimentary canal: Secretions and digestion, special digestion functions and absorption. Pages 289–302 in Avian Physiology. P. D. Sturkie, ed. Springer-Verlag, New York, NY.
European Commision, (2003). Regulation (EC) No. 1831/2003 of the European parliament and of the council of 22 September 2003 on additives for the use in animal nutrition. Off. J. Eur. Union L., 268:29-43.
Fadlalla, L. M. T., B. H. Mohammed, and A. O. Bakhiet, (2010). Effect of feeding garlic on the performance and immunity of broilers. Asian Journal of Poultry Science. 4: 182-189.
Farsam, H., M. Amanlu, M. R. Radpour, A. N. Salehnia and A. Shafiee. 2004. Composition of essential oils of wild and cultivated Satureja Khuzestanica Jamzad from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 19:308-310.
Gangwar, P.C. and G Mohan, (1973). The effect of feeding different levels of berseem leaf meal on growth patterns in chickens. Indian Veterinary Journal. 50:76-78.
Ghannadi, A., (2002). Composition of the essential oil of Satureja hortensis L. seeds from Iran. Journal of Essential Oil Research, 14:35-36.
Garcia, V., Catala Gregori, P., Hernandez, F., Megras, M. D. and J. Madrid, (2006). Effect of formic acid and plant extracts on growth, nutrient digestibility, intestine mucosa morphology, and meat yield of broilers. Journal of Applied Poultry Research, 16: 555-562.
Ghalamkari, G. H., Toghyani, M., Tavalaeian, E., Landy, N., Ghalamkari, Z. and H. Radnezhad, (2011). Efficiency of different levels of Satureja hortensis L. (Savory) in comparison with an antibiotic growth promoter on performance, carcass traits, immune responses and serum biochemical parameters in broiler chickens. African Journal of Biotechnology. 10: 13318-13323.
Gihad, E. A., M. R. El-Abbady and A. A. Abou-Meddian, (1971). Clover as a source of nutrients and carotene in chick rations. United Arab Republic, Journal of Animal Production. 11: 304-310.
Hall, I., Tomann, R. and U. Bauermann, (2008). Effect of a graded supplementation of savory in broiler feed on growth and carcass traits. Archive for Geflugel. 72: 129-135.
Hetland, H., and B. Svihus. (2001). Effect of oat hulls on performance, gut capacity and feed passage time in broiler chickens. Br. Poult. Sci. 42:354–361.
Hetland, H., B. Svihus, and M. Choct. (2005). Role of insoluble fiber on gizzard activity in layers. J. Appl. Poult. Res. 14:38–46.
Holder, D. P. and D. Burdick, (1980). Use of clover in broiler starter rations. Poultry Science. 59: 2355-2357.
Janssen, W. M. M. A., and B. Carre, (1985). Influence of fibre on digestibility of poultry feeds. Pages 71–88 in Recent Advances in Animal Nutrition. W. Haresign and D. J. A. Cole, ed. Butterworths, London, UK.
Javandel, F., Navidshad, B., Seifdavati, J., Pourrahimi, Gh., and Baniyaghoub, S. (2008). The Favorite dosage of garlic meal as a feed additive in broiler chickens ratios Pakistan Journal of Biological Sciences. 11: 1746-1749.
Javed, M., F. R. Durrani, A. Hafeez, R. U. Khan and I. Ahmad. (2009). Effect of aqueous extract of plant mixture on carcass quality of broiler chicks. Journal of Agricultural and Biological Science. 4: 37-40.
Jørgensen, H., X. Zhao, K. E. B. Knudsen, and B. O. Eggum. (1996). The influence of dietary fibre source and level on the development of the gastrointestinal tract, digestibility and energy metabolism in broiler chickens. Br. J. Nutr. 75:379– 395.
Kamran, Z., M. Sarwar, M. Nisa. , M. A. Nadeem, S. Mahmood, M. E. Babar and S. Ahmed, (2008). Effect of low-protein diets having constant energy-to-protein ratio on performance and carcass characteristics of broiler chickens from one to thirty-five days of age. Poultry Science, 87: 468-474.
Khosravinia, H., Ghasemi, S. and Rafiei Alavi, E. (2013). Effect of savory (Satureja khuzistanica) essential oils on performance, liver and kidney functions in broiler chicks. Journal of Animal Feed Science and Technology. 22: 50-55.
Mateos, G. G., R. La´zaro, and M. Gracia. (2002). The feasibility of using nutritional modifications to replace drugs in poultry feeds. J. Appl. Poult. Res. 11:437–452.
Mateos, G. G., F. Martı´n, M. A. Latorre, B. Vicente, and R. La´zaro. (2006). Inclusion of oat hulls in diets for young pigs based on cooked maize or cooked rice. Anim. Sci. 82:57–63.
Montagne, L., J. R. Pluske, and D. J. Hampson. (2003). A review of interactions between dietary fibre and the intestinal mucosa, and their consequences on digestive health in young non-ruminant animals. Anim. Feed Sci. Technol. 108:95–117.
Muhammad, A., M. A. Mian, and F. R. Durani, (2000). Effect of Different Dietary Levels of Egyptian Clover on Broiler Performance. Pakistan Journal of Biological Sciences, 3 (6): 1086-1087.
Nazir, M., A. D. Khan, and F. H. Shah, (1986). Berseem (trifolium alexandrium) proteins concentrate in broiler ration. Qualitas-Plantarum-Plant-Food for human Nutrition. 36: 185-190.
Patzschke, D. (1965). Potato flakes beet pulp and lucerne meal in broiler. Živočišná Výroba, 10: 127-132.
Pourali, M., S. A. Mirghelenj, and H. Kermanshahi, (2010). Effects of garlic powder on productive performance and immune response of broiler chickens challenged with Newcastle disease virus. Global Veterinaria. 4: 616-621.
Puvaca, N., D. Lukac, V. Stanacev, L. J. Kostadinovic, M. Beukovic, D. Ljubojevic, and S. Zec, (2014). Effect of spice herbs in broiler chicken nutrition on productive performances. Procedings of XVI international symposium „Feed Technology“, 28-30 October, Novi Sad, Serbia, 123-129.
Rahmatnejad, E. (2009). Evaluation the effect of several non-antibiotic additives on growth performance of broiler chickens. Journal of Animal and Veterinary Advances. 8: 1670-1673.
Ross Broiler Handbook, (2014). Ross broiler management handbook. Appendix 3, Aviagen brand press. US. P, 132.
SAS. (2002). SAS 9.1 User’s Guide. Statistics. SAS Institute Inc., Cary, NC., USA.
Shea, K. M., (2003). Antibiotic resistance: What is the impact of agricultural uses of antibiotics on children’s health? National Library of Medicine. 112: 253-258.
Schone, F., A. Vetter, H. Hartung, H. Bergman and G. Breitschuh, (2006). Effects of essential oils from fennel and caraway in pigs. Journal of Anim. Physiol. and Anim. Nutri., 90:500-510.
Shehata, M., El-Ashry, M.A., El-Alaily, H., Soliman, H. and M. El-Zeiny, (1981). Nutritive value of leaf protein concentrate prepared from berseem (Trifolium alexandrium) for chicks. Research Bulletin of Ain –Shams University, No: pp. 1636.
Sklan, D., A. Smirnov, and I. Plavnik. (2003). The effect of dietary fibre on the small intestines and apparent digestion in the turkey. Br. Poult. Sci. 44:735–740.
Stanasev, V., D. Glamocic, N. Milosevic, L. Peric, N. Puvaca, V. Syanacev, D. Milic and N. Plavsa, (2012). Influence of garlic (Allium sativum L.) and copper as phytoadditives in the feed on the content of cholesterol in the tissues of the chickens. Journal of Medicinal Plants Research 6: 2816- 2819.
Tanamai, J., S. Veeramanomai, and N. Indrakosas, (2004). The efficacy of cholesterol-lowering action and side effects of garlic enteric coated tablets in man. Journal of the Medical Association of Thailand 87: 1156-1161.
Tollba, A. A. H. and M. S. H. Hassan, (2003): Using some natural additives to improve physiological and productive performance of broiler chicks under high temperature conditions. Black cumin (Niglla sativa) or Garlic (Allium sativum). Poultry Science Journal, 23, 327-340.
Wallace, R. J., W. Oleszek, C. Franz, I. Hahn, K. H. C. Baser, A. Mathe and K. Teichmann, (2010). Dietary plant bioactives for poultry health and productivity. British poult. Sci., 51:4, 461-487.
Whitehead, C. C., J. M. McNab and H. D. Griffin, (1981). The effects of dietary low concentrations of saponin on liver lipid accumulation and performance in laying hens. Poult. Sci., 22:281-288.
Zamani Moghaddam, A. K., Ghannadi, A. R., Gafarian, A. and B. Shojadoost, (2010). The effect of Satureja hortensis on performance of broiler chickens and NDHI titers. 16th European Symposium on Poultry Nutrition. Strasbourg , France. pp. 87-89.
)