ارزیابی اثر اسپرم‌های وارداتی تحت شاخص‌های مختلف انتخاب بر تغییرات فنوتیپی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین در اقلیم‌های مختلف ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، ژنتیک و اصلاح دام، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران.

2 استاد ژنتیک و اصلاح دام، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران.

3 استادیار ژنتیک و اصلاح دام، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران.

4 کارشناسی ارشد ژنتیک و اصلاح دام، مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی، کرج، البرز، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش کنونی ارزیابی اثر اسپرم‌های وارداتی دسته‌بندی شده بر اساس شاخص‌های مختلف انتخاب بر تغییرات فنوتیپی صفات تولیدی در جمعیت گاوهای هلشتاین در اقلیم‌های مختلف ایران بود. در این پژوهش از رکوردهای شیر تولیدی، درصد چربی و درصد پروتئین دوره اول شیردهی 269786، 216850 و 270566 نتاج حاصل از اسپرم‌های وارداتی دسته بندی شده بر اساس شاخص مختلف انتخاب در اقلیم‌های سرد، نیمه سرد، معتدل و گرم، استفاده شد. داده‌های مورد استفاده توسط مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی ایران طی سال‌های 1371 تا 1396 جمع‌آوری شده بودند. برای آنالیز داده‌ها از روش مدل خطی تعمیم یافته (GLM) نرم-افزار SAS 9.2 استفاده شد. در اقلیم‌های سرد، نیمه‌سرد، معتدل و گرم، میانگین شیر تولیدی در نتاج حاصل از اسپرم‌های وارداتی به ترتیب 92/9597، 46/9654، 34/9718 و 37/8985 کیلوگرم، میانگین درصد چربی 13/3، 07/3، 08/3 و 15/3 درصد و میانگین درصد پروتئین 10/3، 25/3، 14/3 و 16/3 درصد برآورد شدند. در پژوهش کنونی بیشترین میانگین حداقل مربعات ارزش فنوتیپی دختران حاصل از گاوهای نر انتخاب شده تحت شاخص‌های مختلف انتخاب در اقلیم‌های سرد، نیمه‌سرد، معتدل و گرم به ترتیب مربوط به کشورهای فرانسه (2011- 2001)، ایتالیا (2001-1993)، هلند (2006- 2001)، فرانسه (2011- 2001) برای شیر تولیدی، هلند (2000-1999)، آمریکا (1988-1987)، آمریکا (1993- 1992) و کانادا (2000- 1998) برای درصد چربی و کانادا (1992-1991)، فرانسه (2013- 2012)، سوئد (2012- 2008) و آلمان (2007 -2002) برای درصد پروتئین بوده است.

کلیدواژه‌ها


امام جمعه کاشان، ن.، بیگ زاده خلفلو، ف.، غفوری کسبی، ف. و اسکندری نسب، م.پ. (1389). بررسی صفات تولید شیر و ماندگاری گاو نژاد هلشتاین در مجتمع کشت و صنعت مغان. مجله فن آوری نوین کشاورزی(ویژه علوم دامی). شماره 1، ص. ص. 88-68.
بیگی نصیری، م. ت. ( 1383). بررسی قابلیت ژنتیکی تولید شیر گاو نژاد هلشتاین در شهرستان ساری. اولین کنگره علوم دامی و آبزیان کشور. شماره 2، ص. ص. 624-621.
خلج­زاده، س. (1393). برآورد پارامترهای ژنتیکی سن اولین زایش و تاثیر آن بر صفات تولیدی گاو شیری هلشتاین. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). شماره 103، ص.ص. 24-15.
رزم کبیر، م. (1384). برآورد روند ژنتیکی صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.
رشیدی، ا. و میرزامحمدی، ا. (1393). برآورد اثر متقابل ژنوتیپ و محیط برای صفات تولیدی در گاوهای هلشتاین ایران. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). شماره 103. ص.ص. 32-25.
زمانی، پ.، طهایی، س. ع. و قاضی خانی شاد، ع. (1395). آنالیز ژنتیکی صفات تولید شیر در زایش نخست گاوهای شیری استان همدان. نشریه پژوهش­های علوم دامی. شماره 2، ص. ص. 22- 13.
شهدادی، ع.، حسنی، س.، ساقی، د.ع.، آهنی آذری، م.، اقبال، ع. و رحیمی، ع.(1392). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولیدی و تولید مثلی دوره اول شیردهی در گاوهای هلشتاین ایران. نشریه پژوهش در نشخوارکنندگان. شماره 4، ص. ص. 126- 109.
طغیانی، س.، شادپرور، ع.، مرادی شهربابک، م. و دادپسند، م. (1388). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولیدی دوره اول و صفات باروری در گاوهای هلشتاین ایران. نشریه علوم دامی ایران . شماره 2، ص.ص. 69-76.
فرهنگ­فر، ه. و نعیمی­پور یونسی، ح. (1386). برآورد پارامترهای فنوتیپی و ژنتیکی صفات تولید و تولیدمثل در نژاد گاو هلشتاین ایران. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. شماره 1، ص. ص. 441-431.
کاوسی، ع.، روشنفکر، ه. ا.، مموئی، م.، فیاضی، ج. و کیانزاد، د. (1395). روند ژنتیکی صفات تولیدی گاوهای هلشتاین حاصل از اسپرم­های وارداتی استان فارس. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). شماره 111، ص. ص. 14-33.
مسعودیان، س. ا. و زینالی، ح. (1389). نواحی دمایی ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 89، ص.ص 14934- 14949.
نعیمی پور یونسی، ح. و شریعتی، م. م. (1394). تحلیل ژنتیکی صفات تولیدی و تولیدمثلی اولین دوره شیردهی گاوهای هلشتاین اقلیم خشک بیابانی ایران با استفاده از مدل دام چند صفتی. نشریه پژوهش در نشخوارکنندگان. شماره 4، ص. ص. 205- 189.
نیکی­منش، ع. (1390). بررسی روند ژنتیکی صفات تولیدی شیر گاوهای هلشتاین استان خراسان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل.
Albuquerque, L.G., Dimov, G. and Keown, J.F. (1995). Estimates using an animal model of (co)variances for yields of milk, fat and protein for the first lactation of Holstein cows in California and New York. Journal of Dairy Science. 78:1591-1596.
Bohlouli, M., Shodja, J., Alijani, S. and Pirany, N. (2014). Interaction between genotype and geographical region for milk production traits of Iranian Holstein dairy cattle. Journal of Livestock Science. 169:1-9.
Boujenane, I. (2002) Estimates of Genetic and Phenotypic Parameters for Milk Production in Moroccan Holstein-Friesian Cows. Revue E'lve Me'dicine and Ve'terinary Pays Tropical. 55: 63-67.
Buckley, F., O’Sullivan, K., Mee, J.F., Evans, R.D. and Dillon, P. (2003). Relationships among milk yield, body condition, cow weight, and reproduction in spring-calved Holstein-Friesians. Journal of Dairy Science. 86: 2308-2319.
Evans, R.D., Buckley, F., Dillon, P., and Veerkamp, R.F. (2002). Genetic parameters for production and fertility in spring-calving Irish dairy cattle. Irish Journal of Agricultural and Food Research. 41: 43-54.
Fink, G. (2008). Stress: Definition and history. Encyclopedia of Neuroscience. Academic press. 546-555. 
Miglior, F., Muir, B.L. and Van Doormal, B.J. (2005). Selection indices in Holstein cattle of various countries. Journal of Dairy Science. 88:1255-1263.
Powell, R.L., Wiggans, G.R. and Sieber, M. (1997). Consistency of international genetic evaluations of Holstein bulls. Journal of Dairy Science. 80: 2177-2183.
SAS Institute Inc. (2008). SAS/STAT® 9.2 User Guide. Cary; NC: SAS Institute Inc.
Sadeghi-Sefidmazgi, A., Moradi-Shahrbabak, M., Nejati-Javaremi, A. and Miraei-Ashtiani, S.R. (2012). Breeding objectives for Holstein dairy cattle in Iran. Journal of Dairy Science. 95:3406-3418.
Toghiani, S. (2012). Genetic relationships between production traits and reproductive performance in Holstein dairy cow. (2012). Archiv Tierzucht. 55 (5): 458-468.
Verdugo, R.A., Jara, A.A., Everett, R.W. and Barrya Perez, N.R. (2004). Selection response of US Holstein AI bulls for milk production in Chile and Argentina. Journal of Livestock Production Science. 88: 9-16.
Wesseldijk, B. (2004). Secondary traits make up 26% of breeding goal. Holstein International, 11:8-11.
Yousefi-Golverdi, A., Hafezian, H., Chashnidel, Y. and Ayoub, F. (2012). Genetic parameters and trends of production traits in Iranian Holstein population. African Journal of Biotechnology. 11: 2429-2435.