نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان .

2 استاد تمام گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

3 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

چکیده

به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف ضایعات پرتقال بر مصرف‌خوراک، قابلیت‌هضم موادمغذی، رفتار نشخوار، آنزیم‌های سلولیتیک شکمبه و فراسنجه‌های خونی در میش‌های دالاق، از 12راس میش 1-5/1 سال غیرآبستن با میانگین وزن 9/0±33 کیلوگرم استفاده شد. این پژوهش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار و 4 تکرار انجام گرفت.تیمارها شامل1- شاهد (بدون ضایعات پرتقال)، 2-تیمار حاوی 10 درصد ضایعات پرتقال، و 3- تیمار حاوی20 درصد ضایعات پرتقال بود. طول دوره آزمایش 44 روز شامل 14 روزعادت‌پذیری و 30 روزدوره آزمایش و نمونه‌برداری بود. نمونه‌های مدفوع در روزهای 25تا 27 به‌مدت سه روز از سه راس میش از هر تیمار به‌منظور تعیین قابلیت‌هضم موادمغذی جمع‌آوری گردید. در روز 20 دوره آزمایش فعالیت‌های مربوط به رفتار نشخوارمیش‌ها به مدت 24 ساعت برآورد گردید. خون‌گیری در آخر دوره قبل از خوراک‌دهی صبح به منظور اندازه‌گیری فراسنجه‌های خونی انجام شد. نمونه‌گیری از مایع شکمبه در روز 30 دوره برای اندازه‌گیری فعالیت سلولیتیک شکمبه ، pH و جمعیت پروتوزوآ انجام گرفت. تعیین pH بلافاصله بعداز نمونه‌گیری انجام شد. اضافه کردن ضایعات پرتقال در مقایسه با جیره شاهد باعث افزایش جمعیت پروتوزوآ، زمان استراحت، آنزیم خارج سلولی میکروکریستالین و کل آنزیم میکروکریستالین و کاهش زمان مصرف خوراک، زمان نشخوار، زمان جویدن (خوردن+نشخوار)، قابلیت‌هضم ماده-خشک ، ماده‌آلی شد(05/0>P). با توجه به نتایج ذکر شده، می‌توان از ضایعات پرتقال تا سطح 20 درصد در جیره میش‌ها بدون تاثیر منفی برعملکرد استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

بیات کوهسار، ج.، ولی زاده، ر.، ناصریان، ع.، طهماسبی، ع و صفری، ر. ( 1389). تأثیر جایگزینی جو با ضایعات خشک مرکبات در جیره گاوهای شیری هلشتاین بر عملکرد آنها. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران. 2(2): 148-155.
توغدری، ع.، قورچی،ت.، اسدی، م و کمالی، ر. ) 1397 (. تاثیر سطوح مختلف سبوس ذرت جیره غذایی بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی و رفتار نشخوار در میش­های دالاق. نشریه پژوهش در نشخوارکنندگان. 3: 71-81.
عابدینی، ا. ح.، قورچی، ت.، و زره داران، س. (1391). اثر جایگزینی سطوح مختلف ضایعات مرکبات با دانه جو در جیره غذایی بره­های نر توده تالشی. تحقیقات تولیدات دامی. 1(2):53-43.
فیض، م.، تیموری، ا.، چاشنی دل، ی و کاظمی فرد، م.( 1395). تأثیر تغذیه شبدر برسیم سیلویی مخلوط با ضایعات­ی خشک مرکبات بر عملکرد بره پرواری زل. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران. 8(1):56-43.
قورچی، ت و دوستی، ف (1394). بررسی فعالیت آنزیم­های سلولاز در مایع شکمبه بره­ای پرواری کشتار شده در کشتارگاه.گزارش نهایی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 33 صفحه.
قورچی، ت و سیدالموسوی، س.م.م. (1397). اصول تغذیه نشخوارکنندگان. انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 310 صفحه.
قورچی، ت و قربانی، ب. (1390). میکروبیولوژی شکمبه. انتشارات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 169 صفحه.
کمال زاده، ع.( 1378). نقش بخش دامپروری در تأمین امنیت غذایی کشور. مجموعه مقالات دومین سمینار پژوهشی تغذیه دام و طیور کشور، مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور. 7 ص.
نوری، س.، کوهسار، ج.، غلامعلی پور، ا.، قنبری، ف. (1393). تعیین ارزش غذایی و مقایسه روش های متفاوت خشک کردن بر ترکیب شیمیایی، مؤلفه های تولید گاز و قابلیت هضم تفاله انواع مرکبات. مجله تحقیقات دام و طیور. 3(3):69-57.
یوسف الهی، م. 1386. تعیین ارزش غذایی برگ بلوط و تاثیر آن بر خصوصیات فیزیولژیکی و عوامل میکروبی شکمبه در بز. پایان نامه دکتری علوم دامی. دانشگاه تربیت مدرس. 120 ص.
Agarwal, N. ( 2000). Estimation of FibreDegrading Enzyme. In Feed Microbiology ed. Chaudhary LC, Agarwal N, Kamra DN, Agarwal DK. pp. 283–290.
AOAC. (2005). Official Methods of Analysis. Association of Official Analytial chemists. Washington, DC. U.S.A. 927 P.
Barrios, A., Fondevila, M. and Castrillo, C. (2003). Effect of supplementation with different proportions of barley grain or citrus pulp on the digestive utilization of ammonia-treated straw by sheep. Journal of Animal Science. 76: 309–317.
Belbaskis, N.G. and Tsirgogianni, D. (1996). Effect of dried citrus pulp on milk yield, milk composition and blood component of dairy cows. Animal Feed Science and Technology. 60: 93-120.
Ben-Ghedalia, D., Yosef, E., Mironand, J. and Est, Y. ( 1989). The effects of starch- and pectin-rich diets on quantitative aspects of digestion in sheep. Animal Feed Science and Technology. 24: 289–298.
Bhattacharya, A. N. and Harb, M. (1973). Dried citrus pulp as a grain replacement for Awasi lambs. Journal of Animal Science. 36: 1175– 1180.
Brown, W.F. and Johnson, D.D. (1991). Effects of energy and protein supplementation of ammoniated tropical grass hay on the growth and carcass characteristics of cull cows. Journal of Animal Science. 69: 348–357.
Bueno, M.S., Ferrari, E., Bianchini, D., Leinz, F. F. and Rodrigues, C. F. C. (2002). Effect of replacing corn with dehydrated citrus pulp in diets of growing kids. Small Ruminant Research. 46: 179–185.
Caparra, P., Foti, F., Scerra, M., Sinatra, M. C. and Scerra, V. (2007). Solar-dried citrus pulp as an alternative energy source in lamb diets: Effects on growth and carcass and meat quality. Small Ruminant Research. 68: 303–311.
Economides, S.H. and Hadjidemetriou, D. (1974). The nutritive value of same agricultural by-products. Technical bulletin agricultural research institute ministry of agriculture and natural resources Nicosia Cyprus. No.18.
Farhat, A.l., Normand, E., Chave, R. and Touchburn, S.P. (1998). Nutrient digestibility in food waste ingredients for Pekin and Muskovy ducks. Poultry Science. 77: 1371-1376.
Fegeros, K., G. Zervas, S. Stamouli and E. Apostolaki. (1995). Nutritive value of dried citrus pulp and its effect on milk yield and milk composition of lactating ewes. Journal of Dairy Science. 78:1116-1121.
Fondevila. M., Guada, a., Gasa, j., Castrillo, C. (1994). Tomato pomace as a protein supplement for growing lambs. Small Ruminant Research. 13(2): 117-126.
Franzolin, R., and Dihority, B.A. (1996). Effect of prolonged high-concentrate feeding on ruminal protozoa concentrations. Journal Animal Science. 74: 2803-2809.
Gholizadeh, H. and Naserian, A.A. (2010). Effects of replacing dried citrus pulp with barley grain on the performance of Iranian Sannen kids. Journal of Animal and Veterinary Advances. 9(15):2053-2056
Hadjipanayiotou, M. and Louka, A. (1976). A note on the value of dried citrus pulp and grape marc as barley replacements in calf fattening diets. Animal Production. 23: 129– 132.
Henrique, W., Leme, P. R., Lanna, D. P D., Coutinho- Filho, J. L. V., Peres, R. M., Justo C. L., de Siqueira P. A. and Alleoni G. F . (1998). Replacement of starch for pectin in diet with different concentrate levels, 1: animal performance and carcass characteristics. Revista Brasileira de Zootecnia (Brazil). 9: 124-102.
Lanza, A. (1984). Dried citrus pulp in animal feeding. In: Holl´o, J. (Ed.), Proceedings of the International Symposium on Food Industries and the Environment. Budapest, Hungary. Elsevier Pulishers, New York, NY, USA, pp. 189–198.
Leiva, E., Hall, M. B. and Van Horn, H. H. (2000). Performance of dairy cattle fed citrus pulp or corn products as sources of neutral detergent-soluble carbohydrates. Journal of Dairy Science. 83: 2866–2875.
Lissin, L.W. and Cooke, J.P. (2000). Phytoesterogen and cardiovascular health. Amer College Cardio. 35: 1403-1410.
McCullough, M.E. and Sisk, L.R. (1972).Crude fiber, form of ration, type of silage and digestibility of optimum rations. Journal of Dairy Science. 55: 484–488.
Miron, J., Yosef, E., Ben-Ghedalia, D., Chase, L. E., Bauman, D. E and Solomon, R. (2002). Digestibility by dairy cows of monosaccharide constituents in total mixed rations containing citrus pulp. Journal of Dairy Science. 85: 89–94.
Pinzon, F.J. and Wing, J.M. (1976). Effects of citrus pulp in high urea rations for steers. Journal of Dairy Science. 59: 1100–1103.
Parvar, R., Ghoorchi, T., Shams Shargh, M. (2017). Influence of dietary oils on performance, blood metabolites, purine derivatives, cellulase activity and muscle fatty acid composition infattening lambs. Small Ruminant Research. 150, 22-29.
Rihani, N., Garrett, W.N., Zinn, R.A. (1993). Effect of source of supplemental nitrogen on the utilization of citrus pulpbased diets by sheep. Journal of Animal Science. 71:2310-2321.
Sharif, M., Ashraf, M.S., Mushtaq, N., Nawaz, H., Mustafa, M.I., Ahmad, F., Younas, M., Javaid, A. (2018). Influence of varying levels of dried citrus pulp on nutrient intake, growth performance and economic efficiency in lambs. Journal of Applied Animal Research.46(1): 264-268
Van Keulen J. and Young, B.A. (1977). Evaluation of acid-insoluble ash as a natural marker in ruminant digestibility studies. Journal of Dairy Science. 44: 282-287.
Van Soest, P. J., J. B. Robertson, and B. A. Lewis. ( 1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and nonstarch polysaccharides in relation to animsl nutrition. Journal of Dairy Science. 74:3583-3592.
Welch, J.G. and Smith, A. M. (1971). Effect of beet pulp and citrus pulp on rumination activity. Journal of Animal Science. 33: 472–475.
Wing, J. M., Van Horn, H. H., Sklare, S. D.  and Harris, B. (1988). Effects of citrus molasses, distillers solubles and molasses on rumen parameters and lactation. Journal of Dairy Science. 71: 414–420.
Yang, W.Z., Benchaar, C., Ametaj, B.N., and Beauchemin, K.A. (2010). Dose response to eugenol supplementation in growing beef cattle: Ruminal fermentation and intestinal digestion. Animal Feed Science and Technology. 158: 57–64.