نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی بخش علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی تهران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران ، ایران.

2 استاد گروه علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران .

3 عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران.

4 استاد گروه علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی اثر منبع و سطح استفاده از عناصر منگنز، روی و مس بر عملکرد رشد سویه تجاری جوجه گوشتی کاب 500 با استفاده از طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار، 4 تکرار و 20 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی انجام شد. جوجه‌ها در طول دوره پرورش در شرایط یکسان نگهداری شدند. جهت انتخاب بهترین تیمار و تصمیم‌گیری در مورد منبع و سطح عناصر منگنز، روی و مس از روش مدیریت تصمیم‌گیری چند شاخصی استفاده شد. بر اساس رتبه‌بندی بدست آمده، تیمار حاوی عناصر منگنز، روی و مس به شکل آلی با منشا داخلی و تامین 100 درصد نیاز، دارای بالاترین نمرات در مقایسه با سایر گروه‌ها بود. تیمار دارای عناصر منگنز، روی و مس به فرم آلی خارجی و 50 درصد نیاز و تیمار شاهد منفی، ضعیف‌ترین عملکرد را نشان دادند. بر‌اساس نتایج حاصل می‌توان استفاده از فرم آلی داخلی عناصر منگنز، روی و مس را به عنوان راه‌کاری جهت تامین نیاز جوجه‏های گوشتی به‌منظور افزایش عملکرد رشد و کاهش نیاز به واردات این عناصر به شکل آلی خارجی، توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

پور طاهری، م. (1389). کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه در جغرافیا. چاپ اول، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگا‌ه‌ها )سمت). مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی. ص 119.
حسینی، س. ع.، زاغری، م.، لطف الهیان، ه.، شیوازاد، م. و مروج، ح. (1390). تعیین سطح مناسب متیونین در مرغ مادر گوشتی با استفاده از روش اقتصادی حداکثر‌سازی سود و تصمیم‌گیری بر مبنای پاسخ‌های چندگانه. علوم دامی ایران. دوره 42، شماره 3، ص ص. 336-329.
حسینی، س. ع.، سیاج، م.، زارعی، ا.، لطف الهیان، ه.، آقاشاهی ع. و سلیمانی، م. (1396). درجه‌بندی واحدهای مرغ تخم‌گذار با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). دوره 30، شماره117، ص ص. 26-17.
حسینی، س. ع.، کوچک‌زاده ملاری، م. و سیدآبادی، ح. (1394). تعیین سهم عوامل هزینه‌ای مؤثر بر قیمت تمام شدۀ هر کیلوگرم مرغ گوشتی با روش تصمیم‌گیری چند شاخصه در استان تهران. تولیدات دامی. دوره 17، شماره 1، ص ص. 58-51.
سلطان پناه، ه.، فاروقی، ه. و گلابی، م. (1389). به‌کارگیری و مقایسه تکنیک‌های تصمیم گیری چند شاخصه در رتبه‌بندی کشورها بر مبنای میزان توسعه انسانی. مجله دانش و فناوری. سال اول، شماره 2، ص 115.
سیدآبادی، ح.، حسینی، س. ع. و احمدی، م. (1394). بررسی اثر عوامل مدیریتی بر عملکرد مزارع پرورش جوجه‌گوشتی استان گلستان با استفاده از سیستم تصمیم‌گیری چند شاخصه. فصلنامه تحقیقات کاربردی در علوم دامی. دوره 4، شماره 16، ص ص. 10-3.
محمدی زنجیرانی، د.، سلیمی فرد، خ. و یوسفی ده بیدی، ش. (1393). بررسی عملکرد متداول‌ترین تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه با رویکرد بهینه‌یابی. مجله تحقیق در عملیات و کاربردهای آن. سال یازدهم، شماره اول، (پیاپی 40)، ص ص. 84-65.
مومنی، م. (1396). مباحث نوین تحقیق در عملیات. چاپ هشتم، انتشارات دانشگاه تهران. ص ص. 80-20.
نعمتی، م. ح.، حسینی، س. ع.، منصوری، ع. و موسوی، س. س. (1395). رتبه‌بندی واحدهای مرغداری گوشتی بر‌اساس ساختمان، تأسیسات و تجهیزات با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند شاخصه در استان زنجان. تولیدات دامی. دوره 18، شماره 3، ص ص. 397-387.
 
Andrieu, S. (2008). Is there a role for organic trace element supplements in transition cow health? Veterinary Journal. 176: 77-83.
Antonyuk, S.V., Strange, R.W., Marklund, S.L. and Hasnain, S.S. (2009). The structure of human extracellular copper-zinc superoxide dismutase at 1.7 A resolution: insights into heparin and collagen binding. Journal of Molecular Biology. 388: 310-326.
Arthington, J.D. (2005). Trace mineral nutrition and the immune response in cattle. Proceedings of 64th Annual Minnesota Nutrition Conference. Minneapolis, MN. p. 106.
 Cobb-Vantress. (2012) Cobb 500 Broiler Performance Nutrition Supplement. Available at:  http://www.cobb-vantress.com.
Das, T.K., Mondal, M.K., Biswas, P., Bairagi, B. and Samanta, C.C. (2010). Influence of level of dietary inorganic and organic copper and energy level on the performance and nutrient utilization of broiler chickens. Asian-Australian Journal of Animal Science. 23: 82-89.
Gressley, T.F. (2009). Zinc, copper, manganese, and selenium in dairy cattle rations. Proceedings of the 7th Annual Mid Atlantic Nutrition Conference. University of Maryland, College Park. 65-71.
Hesari, B.A., Mohri, M. and Seifi, H.A. (2012). Effect of copper edentate injection in dry pregnant cows on hematology, blood metabolites, weight gain and health of calves. Tropical Animal Health Production. 44(5): 1041-1047.
Hosseini, S.A., Mahdavi, A., Lotfollahian, H., Mohiti-Asli, M., Rezapourian, E., Meimandipour,A. et al. (2012). Determination of energy equivalent value of Natuzyme P in corn and soybean based diet by multiattribute decision making. In: Proceeding of the 1st International Conference on Animal Nutrition and Environment. Khon Kaen, Thailand, p. 799-802.
Huang, Y.L., Luo, X.G. and Liu, B. (2007). An optimal dietary zinc level of broiler chicks fed a corn-soybean meal diet. Poultry Science. 86: 2582-2589.
Hussein, H.A. and Staufenbiel, R. (2012). Variations in copper concentration and ceruloplasmin activity of dairy cows in relation to lactation stages with regard to ceruloplasmin to copper ratios. Biological Trace Element Research. 146:47-52.
Hwang, C.L. and Yoon, K. (1981). Multi Attribute Decision Making: Methods and Applications. 1st edition. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg. pp. 15-242.
Ji, F., Luo, X.G., Lu, L., Liu, B. and Yu, S.X. (2006). Effect of manganese source on manganese absorption by the intestine of broilers. Poultry Science. 85: 1947-1952.
Kim, G.B., Seo, Y.M., Shin, K.S., Rhee, A.R., Han, J. and Paik, I.K. (2011). Effects of supplemental copper-methionine chelate and copper-soy proteinate on the performance, blood parameters, liver mineral content, and intestinal microflora of broiler chickens. The Journal of Applied Poultry Research. 20: 21-32.
Lemire, I., Mailloux, R. and Appanna, V.D. (2008). Zinc toxicity alters mitochondrial metabolism and leads to decreased ATP production in hepatocytes. Journal of Applied Toxicology. 28: 175-182.
Leslie, H. and Frank, CH. (1989). Practical Immunology. 3rd edition. Blackwell Scientific, London. P. 23.
Liu, S.B., Li, S.F., Lu, L., Xif, J.J., Zhang, L.Y., Wang, R.L. and Luo, X.G. (2013). The effectiveness of zinc proteinate for chicks fed a conventional corn-soybean meal diet. The Journal of Applied Poultry Research. 22: 396-403.
Malczewski, J. (1997). Propagation of errors in multicriteria location analysis: a case study, P. 154-155. In: Fandel, G. and Gal, T. (eds.) Multiple Criteria Decision Making. 1st edition. Springer-Verlag, Berlin, Germany.
Manangi, M.K., Vazquez-Anon, M., Richard, J.D., Carter, S. and Buresh, R.E. (2012). Impact of feeding lower levels of chelated trace minerals versus industry levels of inorganic trace minerals on broiler performance, yield, footpad health, and litter mineral concentration. The Journal of Applied Poultry Research. 21: 881-890.
Markesbery, W.R., Montine, T.J. and Lovell, M.A. (2001). Oxidative alterations in neurodegenerative diseases. In: Mattson, M.P. (Ed.), Pathogenesis Disorders.1st edition. Humana Press, Totowa, NJ, USA.
Meimandipour, A., Hosseini, S.A., Lotfollahian, H., Hosseini, S.J., Hosseini, S.H. and Sadeghipanah, H. (2012). Multiattribute decision-making: use of scoring methods to compare the performance of laying hen fed with different levels of yeast. Italian Journal of Animal Science.11: 82-86.
Peterson, A.L., Qureshi, M.A., Ferket, P.R. and Fuller, J.C.J.R. (1999). Enhancement of cellular and humoral immunity in young broilers by the dietary supplementation of β-hydroxy-β-methylbutyrate. Immunopharmacology and Immunotoxicology. 21(2): 307-330.
Saenmahayak, B., Bilgili, S.F., Hess, J.B. and Singh, M. (2010). Live and processing performance of broiler chickens fed diets supplemented with complexes zinc. The Journal of Applied Poultry Research. 19: 330-344.
Sahin, K., Smith, M.O., Onderci, M., Sahin, N., Gursu, M.F. and Kueuk, O. (2005). Supplementation of zinc from organic or inorganic Source improves performance and antioxidant status of heat- distressed quail. Poultry Science. 84: 882-887.
Siciliano-Jones, J.L., Socha, M.T., Tomlinson, D.J. and De Frain, J.M. (2008). Effect of trace mineral source on lactation performance, claw integrity, and fertility of dairy cattle. Journal of Dairy Science. 91:1985-1995.
Sirri, F., Maiorana, G., Tavaniello, S., Chen, J., Petracci, M., and Meluzzi, A. (2016). Effect of different levels of dietary zinc, manganese, and copper from organic or inorganic sources on performance, bacterial chondronecrosis, intramuscular collagen characteristics and occurrence of meat quality defects of broiler chickens. Poultry Science. 95:1813-1842.
Soetan, K.O., Olaiya, C.O. and Oyewole, O.E. (2010). The importance of mineral elements for humans, domestic animals and plants: A review. African Journal of Food Science. 4:200-222.
Świątkiewicz, S., Arczewska-Włosek, A. and Jozefiak, D. (2014). The efficacy of organic minerals in poultry nutrition: review and implications of recent studies. World's Poultry Science Journal. 70:475-486.
Thornton, S.A., Corzo, A., Pharr, G.T., Dozier, W.A., Miles, D.M. and Kidd, M.T. (2006). Valine requirements for immune and growth responses in broilers from 3 to 6 weeks of age. British Poultry Science. 47:190-199.
Tomaszewska, E., Muszyński, S., Dobrowolski, P., Kwiecień, M., Winiarska- Mieczan, A. and Świetlicka, I. (2017). Effect of zinc level and source (zinc oxide vs. zinc glycine) on bone mechanical and geometric parameters, and histomorphology in male Ross 308 broiler chicken. Brazilian Journal of Poultry Science. 19:159-170.