نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

2 دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

3 استاد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

4 استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

چکیده

هدف از این تحقیق بررسی اثر عصاره گیاه خرفه بر عملکرد رشد، خصوصیات لاشه، پاسخ ایمنی، شاخصهای بیوشیمیایی خون و ریخت‌شناسی روده درجوجه‌های گوشتی تحت تنش گرمایی بود. در این آزمایش از تعداد 200 قطعه جوجه یک‌روزه نر سویه راس 308 درقالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار و 10 قطعه در هر تکرار استفاده شد. گروه‌های آزمایشی شامل: شاهد منفی (بدون تنش گرمایی)، چهار گروه تحت تنش گرمایی با سطوح صفر(شاهد مثبت)، 250 ،500 و 750 میلی‌گرم عصاره گیاه خرفه در کیلوگرم جیره تغذیه شدند. نتایج نشان داد عصاره خرفه مصرف خوراک و وزن بدن را نسبت به گروه شاهد افزایش داد(05/0>P) جوجه‌های تحت تنش گرمایی تغذیه شده باعصاره خرفه ضریب تبدیل خوراک پایین‌تری نسبت به گروه شاهد مثبت نشان دادند(05/0>P). عصاره خرفه بر وزن نسبی اجزای لاشه شامل سینه، ران، طحال، صفرا، پانکراس و چربی شکمی اثر نداشت. ولی عصاره خرفه باعث کاهش وزن نسبی قلب و کبد در مقایسه با شاهد مثبت گردید و وزن نسبی بورس در جوجه‌های تغذیه‌شده با عصاره خرفه در مقایسه با شاهد بالاتر بود(05/0>P). عصاره خرفه باعث افزایش عیار پادتن تام بر ضد گلبول قرمز گوسفندی شد. استفاده از عصاره خرفه، بر غلظت آلبومین و پروتئین تام خون جوجه گوشتی اثر نداشت ولی کمترین غلظت کلسترول، تری‌گلیسرید، LDLو بالاترین غلظت HDL خون در جوجه‌های گوشتی تغذیه‌شده با سطح 750 عصاره خرفه در مقایسه با شاهد بود. میزان فعالیت آنزیم‌های آلکالین فسفاتاز، آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز و لاکتات دهیدروژناز در دوره تنش گرمایی در مقایسه با شاهد مثبت کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها

اعلایی، م.، م. ح. شهیر، م. ممویی، س. سالاری. ١٣٩٣ .اثر عادت دهی گرمایی و محدودیت غذایی اوائل پرورش بر عملکرد، خصوصیات لاشه و فراسنجه­های خونی جوجه­های گوشتی. نشریه علوم دامی (پژوهش و سازندگی). ١٠٣ :١٠٣- .112
حسینی واشان، س.ج.، گلیان، ا.، یعقوبفر، ا. 1395. تعیین اثرات منابع ضداکسیداسیون آلی و منبع چربی بر عملکرد، اجزا لاشه، فراسنجه های استخوانی جوجه های گوشتی در شرایط تنش گرمایی. مجله پژوهشهای علوم دامی ایران، 8(2): 328-313.
زرگری، ع.1380. گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه تهران.جلد اول.
زینلی، پ.، لطفی، ا.، نعیمی­پور یونسی، ح.، و جعفری­آهنگری، ی. 1391. بررسی اثر گیاه خرفه (Portulaca oleracea) بر عملکرد رشد و خصوصیات لاشه بلدرچین ژاپنی. مجله تحقیقات دام و طیور. 1(2): 34-29.
سروش، ز.، س. سالاری، م. ساری، ص. طباطبایی، ج. فیاضی. ١٣٩٤ .اثر سطوح مختلف عنصر روی بر عملکرد، صفات کیفی تخم مرغ و برخی فراسنجههای خونی مرغهای تخمگذار. پژوهشهای تولیدات دامی. 6(11):  ١٩-٢٧.
صفری، ح.، محیط، ا.، و محیطی­اصلی، م. 1394. تأثیر افزودن پودر گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.) به جیره بر عملکرد، پاسخ ایمنی و برخی صفات خونی جوجه­های گوشتی. تولیدات دامی. 17(2): 267-257.
صفری، ح.، محیطی­اصلی، م.، و محمدپور، ف. 1395. اثر پودر گیاه خرفه بر عملکرد، کیفیت و ثبات اکسیداتیو گوشت و برخی متابولیت­های خونی در بره­های پرواری. تحقیقات تولیدات دامی. 5(1): 26-15.
قربانی، م. ر.، بوجارپور، م.، میاحی، م.، فیاضی، ج.، فاطمی­طباطبایی، س. ر.، و طباطبایی، س.ص. 1393. تأثیر استفاده از پودر خرفه بر سیستم ایمنی و جمعیت میکروبی سکوم جوجه­های گوشتی. نشریه پژوهش­های علوم دامی ایران. 6(2): 156-150.
قربانی، م. ر.، بوجارپور، م.، میاحی، م.، فیاضی، ج.، فاطمی­طباطبایی، س. ر.، و طباطبایی، س.ص. 1392. تأثیر گیاه خرفه بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجه­های گوشتی. مجله دامپزشکی ایران. 9(4): 98-88.
قیصری، ع.، آل صاحب­فصول، س. ص.، رادمنش، ع. آزیدهاک، د. 1393. پرورش طیور در مناطق گرمسیری. ارکان دانش. اصفهان. ایران.
مدرسی، م.، نادری، ب. 1392. تاثیر عصاره گیاه خرفه بر الگوی الکتروفورزی پروتئین های خون در موش کوچک آزمایشگاهی. فصلنامه افق دانش. 19(4): 206-211.
محمدزاده، مرجان. 1396. تعیین ترکیبات شیمیایی خصوصیاتت آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و هضمی گیاه خرفه در مراحل مختلف رشد با استفاده از روش‌های برون تنی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند
میلادی‌گرجی، ح.، وفایی، ع. ع.، و باقری، ا. 1390 مطالعه اثر عصاره خرفه (Portulaca oleracea L.) و بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)  بر تعدیل‌ دوره‌ خواب‌ در موش ‌کوچک‌ آزمایشگاهی. فصلنامه علمی- پژوهشی گیاهان دارویی. 10 (38): 95-101.
میلادی‌گرجی، ح.، وفایی، ع. ع.، و طاهریان،‌ع. ع.، و واعظی، ت. 1387. اثر عصاره‌ آبی تخم گیاه خرفه بر علایم ناشی از قطع مرفین در موش کوچک. فصلنامه علمی- پژوهشی گیاهان دارویی. 4 (29): 51-57.
Abaza, I. M., Shehata, M. A., and Abbas, A. M. 2010. Nutritional and biological evaluation of Portulaca oleracea (Purslane) as untraditional protein source in feeding growing rabbits. Egypt Journal of Nutrition and Feeds, 13 (1):149-163.
Akbari, M., Hajinezhad, M. R., Esmaeelzadeh, R., and Jamshidian, A. 2014. Effecte of purslane seeds extract on Japanese quail blood glucose, serum lipoproteins and abdominal fat pad weight. International Journal of Analytical, Pharmaceutical and Biomedical Sciences, 3(5): 60-65.
Aydin, R., and Dogan, I. 2010. Fatty acid profile and cholesterol content of egg yolk from chickens fed diets supplemented with purslane (Portulaca oleracea L.). Journal of Science Food and Agriculture, 90: 1759-1763.
Bagath, M., Krishnan, G., Devaraj, C., Rashamol, V.P., Pragna, P., Lees, A.M., and Sejian, V. 2019. The impact of heat stress on the immune system in dairy cattle: A review. Research Veterinary Science, 126:94-102. doi: 10.1016/j.rvsc.2019.08.011.
Bush, B. M. 1991. Interpretation of laboratory results for small animal clinicians. Blackwell Scientific Publications Ltd, 10-408.
Chan, K., Islam, M.W., Kamil, M., Radhakrishnan, R., Zakaria, M. N. M., Habibullah, M., and Attas, A. 2000. The analgesic and anti-inflammatory effects of Portulaca oleracea L. subsp. sativa (Haw) Celak. Journal of Ethnopharmacology, 73: 445-451.
Chaves, A. V. K., Stanford, M. E. R., Dugan, L. L., Gibson, T. A., McAllister, F., VanHerk, C., and Benchaar. C. 2008. Effects of cinnamaldehyde, garlic and juniper berry essential oils on rumen fermentation, bloodmetabolites, growth performance, and carcass characteristics of growing lambs. Journal Livestock Science, 117: 215-224.
Cheema, M.A., Qureshi, M.A., and Havenstein, G.B., 2003. A comparison of the immune response of a 2001 commercial broiler with a 1957 randombred broiler strain when fed representative 1957 and 2001 broiler diets. Poultry Science, 82: 1519-1529.
Craig, W. J. 1999. Health-promoting properties of common herbs. Clinical Nutrition. 70(3): 491-499.
Dansethakul P.,Thanpanthamchai, L., Saichanma, S., Worachartcheewan, A., and Pidetcha, P. 2015. Determining a new formula for calculating low-density lipoprotein cholesterol: Data mining approach. Excel Journal, 14:478-483.
Debski, B., Zalewski, W., Gralak, M. A. and Kosla, T. 2004. Choromium yeast supplementation of broiler in an industrial farming system. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 18: 47-51.
Ezekwe, M. O., Nyoka, Q. E., Besong, S. A., and Igbokwe, P. E. 2011. Dietary supplements of freezr-dried purslane leave lower serum cholesterol in growing pigs. Animal Science, 5(3): 27-33.
Grasman, K. A. 2010. In vivo functional test for assessing immune toxicity in birds (Ed.), Immunotoxicity testing: Methods and Protocols, Methods in Molecular Biology Humana Press, Product. 387-397.
Holub, B. J. 1989. Fish oils and cardiovascular disease. Canadian Medical Association Journal. 141(10): 1063.
Hosseini-Vashan S. J., Safdari-Rostamabad, M., Perai, A. Sarir, H. 2020. The growth performance, plasma biochemistry indices, immune system, antioxidant status, and intestinal morphology of heat-stressed broiler chickens fed grape (Vitis vinifera) pomace. Animal Feed Science and Technology. 259: 114343.
Hosseini-Vashan, S. J., Golian, A., and Yaghobfar, A. 2016. Growth immune antioxidant and bone responses of heat stress-exposed broilers fed diets supplemented with tomato pomace. International Journal of Biometeorology, 60 (8): 1183- 1192.
Hoyos, M., Guerrero, J. M., Perez‐Cano, R., Olivan, J., Fabiani, F., Garcia‐Pergañeda, A., and Osuna, C. 2000. Serum cholesterol and lipid peroxidation are decreased by melatonin in diet‐induced hypercholesterolemic rats. Journal of Pineal Research, 28(3): 150-155.
Kucuk, O., Sahin, N., and Sahin, K., 2003. Supplemental zinc and vitamin A can alleviate negative effects of heat stress in broiler chickens. Biological Trace Elements. 94(3): 225-235.
Levey, G.A. 1993. The new power food. Parade Magazine. The Washington Post. Sunday Nov, 14, p 5
Lin, H., Jlao, H.C., Buyse, J., Decuypere, E., 2006. Strategies for preventing heat stress in poultry. Worlds Poultry Science, 62: 71-85.
Manashi, B., Milnes, M., Williams, C., Balmoori, J., Ye, X., Stohs, S. and Bagchi, D. 1999. Acute and chronic stressinduced oxidative gastrointestinal injury in rats and the protective ability of a novel grape seed proanthocyanidin extract. Nutritional Research, 19: 1189-1199.
Nobakht, A. 2014. The effects of different levels of Portulaca oleracea, medicinal plant, on performance, egg quality, blood biochemical and immunity parameters of mature laying hens. Iranin Journal of Applied Animal Science, 4: 393-397.
Parkatur I., Miskulin M., Pavic M., Marjanovic K., Blazicevic V., Miskulin I. and Domacinovic M. (2019). Intestinal morphology in broiler chickens supplemented with propolis and Bee pollen. Journal Animals. 9,301.
Peksel, A., Arisan-Atac, I., and Yanardag, R. 2006. Antioxidant activities of aqueous extracts of purslane (portulaca oleracea subsp. sativa l.). Italian journal of food science, 18(3): 295-308.
Safdari-Rostamabad, M. Hosseini-Vashan S. J., Perai, A. Sarir, H. 2017. Nanoselenium supplementation of heat-stressed broilers: effects on performance, carcass characteristics, blood metabolites, immune response, antioxidant status, and jejunal morphology. Biological Trace Element Research. 178: 105-116.
Samy, J., Sugumaran, M., Lee, K.L.W. and Wong, K.M., 2005. Herbs of Malaysia: An Introduction to the medicinal, culinary, aromatic and cosmetic use of herbs. Selangor: Federal Publications. PP:244.
Sharifian, M., S.J. Hosseini-Vashan, M.H. Fathi Nasri, A.H. Perai. 2019. Pomegranate peel extract for broiler chickens under heat stress: Its influence on growth performance, carcass traits, blood metabolites, immunity, jejunalmorphology, and meat quality. Livestock Science. 227: 22-28.
Simopoulos, A.P. and Salem, N Jr. 1986. Purslane: a terrestrial source of omega-3 fatty acids. New England Journal of Medicine, 315: 833
Simopoulos, A.P., Artemis, P., Norman, H.A., Gillaspy, J.E., Duke, J.A., 1992. Common purslane: a source of omega-3 fatty acids and antioxidants. Journal of the American College of Nutrition, 11: 374-382.
Spina, M., Cuccioloni, M., Sparapani, L., Acciarri, S., Eleuteri, A.M., Fioretti, E., and Angeletti, M. 2008. Comparative evaluation of flavonoid content in assessing quality of wild and cultivated vegetables for human consumption. Journal of the Science of Food and Agriculture, 88: 294-304
Teixeira, M., Carvalho I.S. 2009. Effects of salt stress on purslane (Portulaca olearacea) nutrition. Annals of Applied Biology, 154: 77-86.
Xu, X., Yu, L., Chen, G., 2006. Determination of flavonoids in Portulaca oleracea L. by capillary electrophoresis with electrochemical detection. Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis. 41(2): 493-499.‏
Yoshioka, T., Kawada, K., Shimada, T., Mori, M. (1979). Lipid peroxidation in maternal and cord blood and protective mechanism against activated-oxygen toxicity in the blood. American Journal of Obstetrics and Gynecology. 135, 372-376.
Zhang, J.Y., Chen, X.G., Hu, Z.D., Ma, X., 2002. Quantification of noradrenaline and dopamine in Portulaca oleracea L. by capillary electrophoresis with laser-induced fluorescence detection. Analytica Chimica Acta, 471: 203-209.
Zhao, X. H., He, X., Yang, X. F., Zhong, X. H., 2013. Effect of Portulaca oleracea extracts on growth performance and microbial populations in ceca of broilers. Poultry Science, 92: 1343- 1347.
Zhao, X. H., He, X., Yang, X. F., Zhong, X. H., 2013. Effect of Portulaca oleracea extracts on growth performance and microbial populations in ceca of broilers. Poultry Science, 92: 1343- 1347.
Zotte, A. D., Tomasello, F., Andrighetto, I., 2005. The dietary inclusion of Portulaca oleracea to the diet of laying hens increases the n-3 fatty acids content and reduces the cholesterol content in the egg yolk. Italian Journal of Animal Science, 4(3): 157-159.
Zotte, A. D., Tomasello, F., Andrighetto, I., 2005. The dietary inclusion of Portulaca oleracea to the diet of laying hens increases the n-3 fatty acids content and reduces the cholesterol content in the egg yolk. Italian Journal of Animal Science, 4(3): 157-159.