نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد تغذیه دام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

چکیده

در این پژوهش اثر دو منبع کاه (گندم و برنج) و دو منبع نیتروژن غیرپروتئینی (اوره و نیتروزا) در سیلاژ میوه پرتقال کامل بر کیفیت سیلاژ، عملکرد رشد و برخی فراسنجه‌های خونی بره‌های نر پرواری نژاد زل بررسی شد. این پژوهش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار با بره‌های نر نژاد زل با میانگین سن 5/5 ماه و میانگین وزن 2±24 کیلوگرم به مدت 75 روز انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل؛1) 6/84 درصد پرتقال + 5/14 درصد کاه گندم + 9/0درصد نیتروزا، 2) 6/84 درصد پرتقال + 5/14 درصد کاه گندم + 9/0 درصد اوره، 3) 6/84 درصد پرتقال + 5/14 درصد کاه برنج+ 9/0 درصد اوره و 4) 6/84 درصد پرتقال+ 5/14 درصد کاه برنج+ 9/0 درصد نیتروزا بودند. افزودن کاه گندم به سیلاژ پرتقال محتوای ماده خشک، خاکستر خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی را به طور معنی‌داری افزایش و ماده آلی خوراک را کاهش داد (05/0>P). افزودن اوره، مقدار پروتئین خام، چربی خام و pH سیلاژ را به طورمعنی‌داری افزایش و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و کربوهیدرات غیر الیافی را کاهش داد (05/0>P). نتایج عملکرد رشد نشان داد که وزن پایان پروار، بالاترین و کمترین افزایش وزن روزانه به ترتیب در تیمار 1 و 3 مشاهده شد (05/0>P). نتایج پژوهش نشان داد افزودن کاه گندم به همراه اوره سبب بهبود کیفیت شیمیایی سیلاژ شد. همچنین مقایسه دو منبع کاه و نیتروژن غیرپروتئینی نشان داد که عملکرد رشد بره‌های آزمایشی دارای نتایج یکسانی بود.

کلیدواژه‌ها

بیات کوهسار، ج.، ولی زاده، ر. ناصریان، ع. طهماسبی، ع. و صفری، ر. (1389).  تأثیر جایگزینی جو با تفاله خشک مرکبات در جیره گاوهای هلشتاین بر عملکرد آنها. نشریه پژوهش های علوم دامی ایران، جلد 2، شماره 2، ص. 155-148.
تیموری چمن بن، الف.، تیموری یانسری، الف. چاشنی دل، ی. و جعفری صیادی، ع. (1395). تأثیر تغذیه‌ سیلاژ تفاله‌ پرتقال بر عملکرد پرواری بره‌های نر نژاد زل. پژوهشهای علوم دامی ایران، جلد 8، شماره 4، ص. 601-584.
روغنی حقیقی فرد، الف. و ضمیری، م.ج. (1380). اثر سطوح مختلف اوره بر ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی سیلاژ ذرت در تغذیه گوسفند. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 5، شماره 3، 177-167.
صادقی، م.، زاهدی فر، م. کبیری فرد، ع. و دشتی زاده، م. (1386). بررسی تأثیر سطوح مختلف اوره، ملاس و مدت زمان غنی سازی بر ترکیبات شیمایی سرشاخه خرما. مجموعه مقالات دومین کنگره علوم دامی کشور، موسسه پژوهش­های علوم دامی کشور. ص. 8-4.
ضیائی، ن. (1387). تعیین ترکیبات شیمیایی و قابلیت هضم برگ خرما قبل و بعد از غنی کردن با اوره 5 درصد و مکمل های انرژی زا. مجموعه مقالات سومین کنگره علوم دامی کشور، ص 3-1.
طهماسبی، ع.، فروغی، ع. و وکیلی، ر. (1389). اثر کاربرد تفاله خشک مرکبات و اوره در جیره غذایی بر عملکرد و قابلیت هضم جیره گوساله های نر پرواری براون سوئیس. چهارمین کنگره علوم دامی ایران. پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج). ص. 4.
عابدینی ا.، قورچی، ت. و زره داران، س. (1390). اثر جایگزینی سطوح مختلف تفاله مرکبات با دانه جو در جیره غذایی بره های نر تالشی. تحقیقات تولیدات دامی، جلد 2، شماره 1، ص. 51-41.
علیخانی م.، اسدی الموتی، ع. قربانی، غ. و صادقی ن. (1384). اثر ملاس، اوره و تلقیح باکتریایی بر ترکیب شیمیایی و تجزیه پذیری ماده خشک آفتابگردان سیلو شده، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال 9، شماره 3. ص. 181-172.
فضائلی، ح. و پاسندی، م. (1388). بررسی امکان سیلوکردن سرشاخه­های پنبه جهات استفاده در تغذیه دام. مجله علوم کشاورزی ایران. جلد 7، شماره 5، ص. 136-147.
فروغی، ع.، شهدادی، ع. آهویی، غ. طهماسبی ،ع. و وکیلی، ر. (1389). اثر تفاله خشک مرکبات و اوره بر فراسنجه­های خونی، شکمبه­ای و خصوصیات لاشه گوساله­های نر پرواری براون سوئیس. چهارمین کنگره علوم دامی ایران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج).
مویدپور، م. (1391). بررسی تأثیر ملاس و اوره روی ارزش غذایی سیلوی علوفه نی در زمان­های مختلف برداشت. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زابل.
ناظم، ک .(1380). بررسی امکان بهبود ارزش غذایی تفاله مرکبات از طریق عمل آوری با قارچ Neurosporasitophila. پایان نامه کارشناسی ارشد تغذیه دام، دانشگاه تربیت مدرس تهران.
ناظم، ک.، روزبهان، ی. و شجاع­الساداتی، ع. (1387). ارزش غذایی تفاله مرکبات (لیمو و پرتقال) عمل­آوری شده با قارچ نوروسپورا سیتوفیلا. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره چهل وسوم (ب)، ص. 50 - 49.
Ahooei, G.R., Foroughi, A.R., Tahmasbi, A.M., Shahdadi, A.R., and Vakili. R. (2011). Effects of Different Levels of Dried Citrus Pulp and Urea on Performance of Fattening Male Calves. Journal of Animal and Veterinary Advances. 10: 1811-1816.‏
AOAC. (2005). Official Method of Analysis. (15th Ed.). Association of Official Analytical Chemist, Washington D.C., USA.
Arbabi, S., Ghoorchi, T., and Naserian, A.A. (2010). The effect of dried citrus pulp, dried beet sugar pulp and wheat straw as silage additives on by-products of orange silage. Asian Journal of Animal Sciences. 3: 141-148.‏
Bampidis, V.A., and Robinson, P.H. (2006). Citrus by-products as ruminant feeds: A review. Animal Feed Science. Technology. 128: 175–217.
Barrios-Urdaneta, A., Fondevila, M., Peiro, J.M., and Castrillo, C. (1996). Effect of feeding level and substitution of barley grain by citrus pulp in ammonia-treated straw diets on digestibility and microbial synthesis efficiency in sheep. Annales de Zootechnie. 45: 297.
Bueno, M.S., Ferrari, J.E., Bianchini, D., Leinz, F.F. and Rodrigues, C.F.C. 2002. Effect of replacing corn with dehydrated citrus pulp in diets of growing kids. Small Ruminant. Research. 46: 179–185.
Bryant, M.P. (1973). Nutritional requirements of the predominant rumen cellulolytic bacteria. In Federation proceedings. 32: 1809-1813.‏
Caparra, P., Foti, F., Scerra, M., Sinatra, M.C., and Scerra, V. (2007). Solar-dried citrus pulp as an alternative energy source in lamb diets: Effects on growth and carcass and meat quality. Small Ruminant. Research. 68: 303-311.
Carvalho, M.P. (1995). Citros. In: Simpósio sobre nutrição de bovinos, p.171-124. FEALQ. Piracicaba.
Denek, N., and Can, A. (2006). Feeding value of wet tomato pomace ensiled with wheat straw and wheat grain for Awassi sheep. Small Ruminant Research. 65: 260-265.
Denek, N., and Can. A. (2007). Effect of wheat straw and different additives on silage quality ana In vitro dry matter digestibility of wet orange pulp. Jurnal of Animal and Veterinary Advances. 6: 217-219.
El-Boushy, A.R. (1994). Poultry feed from waste, processing and use. Fruit, vegetable and brewers waste. Citrus pulp.Chapman and Hall LTd. London. UK.204-224.
Faustino-Lázaro, B., González-Reyna, A., Bernal-Barragán, H., Gómez-Hernández, L., Ibarra-Hinojosa, M., and Martínez-González, J. (2016). Productive performance of hair lambs, fed with fresh lemon pulp as an energy source. Revista MVZ Córdoba. 3: 5480-5489.‏
Faithfull, N.T. (2002). Methods in agricultural chemical analysis: a practical handbook. Cabi.‏
Gado, H.M., Salem, A.Z.M., Odongo, N.E., Borhami, B.E. (2011). Influence of exogenous enzymes ensiled with orange pulp on digestion and growth performance in lambs. Animal Feed Science Technology. 165: 131–136.
Gohl, B. (1978). Citrus by-products for animal feed. Ruminant nutrition: Selected articles from the World Animal Review. FAO Animal Production and Health Paper. 12: 41-44.‏
Henrique, W., Leme, P.R., Lanna, D.P.D., Coutinho Filho, J. L.V., Peres, R.M., Justo, C.L., and Alleoni, G.F. (1998). Replacement of starch for pectin in diet with different concentrate levels, 1: animal performance and carcass characteristics. Revista Brasileira de Zootecnia. 27: 1206-1211.
Hristov, A.N. and McAllister, T.A. (2002). Effect of inoculants on whole-crop barley silage fermentation and dry matter disappearance in situ. Journal Animal Science. 80: 510-516.
Kilic, A. (1986): Silo Feed (Instruction, Education and Application Proposals). Bilgehan press, Izmir, pp: 327.
Macías-Cruz, U., Quintero-Elisea, A., Avendaño-Reyes, L., Correa-Calderón, A., ÁlvarezValenzuela, F.D., Soto-Navarro, S.A., Lucero-Magaña, F.A. González-Reyna, A. (2009). Buffel grass (Cenchrus ciliaria L.) substitution for orange pulp on intake, digestibility, and performance of hairsheep lambs. Tropical Animal Health and Production. 42: 223– 232.
Macedo, C.A.B., Mizubuti, I.Y., Pereira, E.S., Ribeiro, E.L.A., Ramos, B.M.O., Mori, R.M., Pinto, A.P., Moreira, F.B., and Bonin, M.N. (2007). Apparent digestibility and nitrogen use of diets with different levels of fresh orange pulp. Arch. Zootec. 56: 907-917.
McDonald, P., Edwards, R.A., Greenhalgh, J.F.D., and Morgan, C.A. (1995). Animal Nutrition. Addison Wesley Longman.
Migwi, P.K., Gallagher, J.R., and Van Barneveld, R.J. (2001). The nutritive value of citrus pulp ensiled with wheat straw and poultry litter for sheep. Australian journal of experimental agriculture. 8: 1143-1148.‏
Morgavi, D.P., Beauchemin, K.A., Nsereko, V.L., Rode, L.M., Iwaasa, A.D., Yang, W.Z., McAllister T.A., and Wange, Y. (2003). Synergy between ruminal fibrolytic enzymes and enzymes from Trichoderma Longibrachiatum. Journal Dairy Science. 83: 1310-1321.
National Research Council (NRC). 2001. Nutrient Requirements of Dairy Cattle. 7thRev. Ed. National Academy of Sciences. (Washington DC).
Oni, A.O., Onwuka, C.F.I., Oduguwa, O.O., Onifade, O.S., Arigbede, O.M., and Olatunji, J. E.N. (2006). Utilization of citrus pulp based diets and Enterolobium cyclocarpum foliage (Jacq. Griseb) by West African Dwarf goats. Journal of Animal and Veterinary Advances.‏ 76: 275-286.
Sharma, R.K., and Arora, D.S. (2010). Production of lignocellulolytic enzymes and enhancement of in vitro digestibility during solid state fermentation of wheat straw by Phlebia floridensis. Bioresource Technology. 101: 9248-9253.
Tedeschi, L.O., Cannas, A., and Fox, D.G. (2010). A nutrition mathematical model to account for dietary supply and requirements of energy and other nutrients for domesticated small ruminants: The development and evaluation of a Small Ruminant Nutrition System. Small Ruminant. Research. 89: 174-184.
Van Soest, P.J., Robertson, J.B., and Lewis, B.A. (1991). Methods of fiber, Nutreal detrgent fiber and non starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal Dairy Science. 74: 3583-3597.
Villanueva, Z., Ibarra, M.A., Briones, F., and Escamilla, O. S. (2013). Productive performance of hair lambs fed fresh orange (Citrus sinensis) residues substituting sorghum (Sorghum vulgare) grains. Cuban Journal of Agricultural Science. 47(1).‏
Volanis, M., Zoiopoulos, P., and Tzerakis, K. (2004). Effects of feeding ensiled sliced oranges to lactating dairy sheep. Small Ruminant Research. 53: 15-21.
Scerra, V., Caparra, P., Foti, F., Lanza, M., and Priolo, A. (2001). Citrus pulp and wheat straw silage as an ingredient in lamb diets: effects on growth and carcass and meat quality. Small Ruminant Research. 40: 51-56.
SAS. (2001). Statistical Analysis System User’s Guide: Statistics. SAS Institute, Cary, NC.