نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی ژنتیک و اصلاح‌نژاد دام دانشگاه فردوسی مشهد.

2 دانشیار ژنتیک و اصلاح‌نژاد دام مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان، مشهد.

چکیده

ژن FecB یکی از ژن های بزرگ اثر در ارتباط با صفت دوقلوزایی درگوسفند است. برای شناسایی ژن FecB از آنزیم AvaII دارای جایگاه برشی جهش ژن FecB در روش PCR-RFLP استفاده می شود. استفاده از این آنزیم بدلیل سمی بودن ژل اکریل آمید و گران بودن آن مقرون به صرفه نمی باشد. بنابراین، این پژوهش به منظور طراحی آغازگرهای اختصاصی جهت شناسایی سریع و کم هزینه ژن FecB انجام شده است. تکنیک Tetra ARMs PCR، باعث حذف آنزیم AvaII ، جایگزینی ژل ایمن آگارز با ژل اکریل آمید، صرفه جویی در هزینه و زمان لازم برای تعیین ژنوتیپ می شود. چهارآغازگر براساس روشTetra ARMs PCR طراحی شد. این آغازگرها بر روی 3000 نمونه آزمایش شدند. بعد از انجام PCR و الکتروفورز، سه قطعه به طول 108، 213 و 276 جفت باز تکثیر و در نهایت سه ژنوتیپ برای ژن FecB مشاهده گردید. به منظور اعتبار سنجی آغازگرهای طراحی شده، 20 نمونه بصورت تصادفی برای توالی یابی ارسال شد. پس از اعتبارسنجی، نتایج تعیین ژنوتیپ شده با استفاده از آغازگرهای بهینه شده ی روش Tetra ARMs PCR با روش PCR-RFLP مطابقت کامل داشت. این روش برای تشخیص ژن FecB در تعداد زیادی از نمونه ها، سریع و مقرون به صرفه است و می تواند جایگزین روش پر هزینه هضم آنزیمی شود.

کلیدواژه‌ها

خان احمدی، ع.ر.، رحیمی میانجی، ق.، حافظیان، ح.، خاتمی نژاد، ر.، مامی زاده، ن.ب.ب. و موسوی، م. (1395). بررسی اثر چند شکلی برخی از ژن‌های کاندید بر چند قلوزایی در گوسفندان آمیخته حاصل از تلاقی نژادهای شال ایرانی و رومانوف روسی. پژوهشهای تولیدات دامی, 7(14), 192-186.‎
رشیدی، ا. (1393)، ارزیابی استراتژی های اصلاح نژاد در گوسفند و بز،  ششمین کنگره علوم دامی ایران، ایران، تبریز.
Ahlawat, S., R., Sharma, A., Maitra, M., Roy, and M. S, Tantia, (2014). Designing, optimization and validation of tetra-primer ARMS PCR protocol for genotyping mutations in caprine Fec genes. Meta gene, 2, 439-449.
Davis, G. H., Galloway, S. M., Ross, I. K., Gregan, S. M., Ward, J., Nimbkar, B.V. and Tiesnamurti, B. (2002). DNA tests in prolific sheep from eight countries provide new evidence on origin of the Booroola (FecB) mutation. Biology of reproduction, 66(6), 1869-1874.
Davis, G. H., Montgomery, G. W., Allison, A. J., Kelly, R. W. and Bray, A. R. (1982). Segregation of a major gene influencing fecundity in progeny of Booroola sheep. New Zealand Journal of Agricultural Research, 25(4), 525-529
Edwards, S. J., Reader, K. L., Lun, S., Western, A., Lawrence, S., McNatty, K. P. and Juengel, J. L. (2008). The cooperative effect of growth and differentiation factor-9 and bone morphogenetic protein (BMP)-15 on granulosa cell function is modulated primarily through BMP receptor II. Endocrinology, 149(3), 1026-1030.
Etlik, O., Koksal, V., Arican-Baris, S. T. and Baris, I. (2011). Development and validation of a cost-effective in-house method, tetra-primer ARMS PCR assay, in genotyping of seven clinically important point mutations. Molecular and cellular probes, 25(4), 177-181.
Findlay, J. K., Drummond, A. E., Dyson, M. L., Baillie, A. J., Robertson, D. M. and Ethier, J. F. (2002). Recruitment and development of the follicle; the roles of the transforming growth factor-β superfamily. Molecular and cellular endocrinology, 191(1), 35-43.
Guan, F., Shi, G., Wan, P., Dai, R., Tang, H., Wang, H. and Luo, Y. (2014). Development of cost-effective tetra-ARMS PCR for detection of FecB genotype in sheep. Animal Science Papers and Reports, 32(3), 229-237.
Kumar, S., Kolte, A. P., Mishra, A. K., Arora, A. L. and Singh, V. K. (2006). Identification of the FecB mutation in Garole× Malpura sheep and its effect on litter size. Small Ruminant Research, 64(3), 305-310.
Lajin, B., Alachkar, A. and Sakur, A. A. (2012). Triplex tetra-primer ARMS-PCR method for the simultaneous detection of MTHFR c. 677C> T and c. 1298A> C, and MTRR c. 66A> G polymorphisms of the folate-homocysteine metabolic pathway. Molecular and cellular probes, 26(1), 16-20.
Medrano, R. F. V. and de Oliveira, C. A. (2014). Guidelines for the tetra-primer ARMS–PCR technique development. Molecular biotechnology, 56(7), 599-608.
Montgomery, G. W., Crawford, A. M., Penty, J. M., Dodds, K. G., Ede, A. J., Henry, H. M. and Sise, J. A. (1993). The ovine Booroola fecundity gene (FecB) is linked to markers from a region of human chromosome 4q. Nature genetics, 4(4), 410-414.
Souza, C. J. H., MacDougall, C., Campbell, B. K., McNeilly, A. S. and Baird, D. T. (2001). The Booroola (FecB) phenotype is associated with a mutation in the bone morphogenetic receptor type 1 B (BMPR1B) gene. Journal of Endocrinology, 169(2), R
Ye, S., Dhillon, S., Ke, X., Collins, A. R. and Day, I. N. (2001). An efficient procedure for genotyping single nucleotide polymorphisms. Nucleic acids research, 29(17), e88-e88.
Zhang, C., Liu, Y., Ring, B. Z., Nie, K., Yang, M., Wang, M. and Ma, X. (2013). A novel multiplex tetra-primer ARMS-PCR for the simultaneous genotyping of six single nucleotide polymorphisms associated with female cancers. PloS one, 8(4), e62126