متاآنالیز (فراتحلیل) پارامترهای ژنتیکی صفات رشد در گوسفندان ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه.

2 استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه.

3 دانشیار ، گروه علوم دامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس

4 دانشیار، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه

5 محقق، بخش تحقیقات وزارت کشاورزی استرالیا در ایالت ویکتوریا، ویکتوریا، استرالیا

چکیده

متاآنالیز (فراتحلیل) پارامترهای ژنتیکی صفات رشد در گوسفندان ایرانی با تجمیع نتایج 80 مقاله منتشر شده در زمینه برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد (وزن‌های تولد، شیرگیری، شش‌ ماهگی، نه ماهگی و یکسالگی) بین سال‌های 1375 تا 1399، انجام شد. پارامترهای مورد بررسی شامل مقادیر وراثت‌پذیری و همبستگی‌های ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد در سنین مختلف بود. تجزیه داده‌ها با استفاده از بسته نرم‌افزاری Comprehensive Meta-Analysis (Version2) و به کمک مدل اثرات تصادفی انجام شد. میانگین وزنی وراثت‌پذیری با روش متاآنالیز برای صفات رشد در محدوده 196/0 (وزن تولد) و 226/0 (وزن یکسالگی) برآورد شد، میانگین وزنی همبستگی‌های ژنتیکی و فنوتیپی به ترتیب در محدوه 318/0 تا 915/0 و 221/0 تا 769/ قرار داشت. نتایج حاصل از متاآنالیز نشان داد که حدود اطمینان 95 درصدی و دامنه تغییرات ذکر شده در مقالات برای همه پارامترهای ژنتیکی صفات مورد بررسی بطور قابل توجهی کاهش یافته است. همچنین مقایسه خطای استاندارد متاآنالیز با دامنه خطای استاندارد مطالعات مختلف نشان داد که تجمیع نتایج و بدنبال آن افزایش حجم نمونه، باعث کاهش شدید خطای استاندارد همه پارامترها‌ی ژنتیکی در صفات مورد بررسی می‌شود، لذا مقایسه نتایج متاآنالیز در این مطالعه با نتایج مطالعات انفرادی نشان داد که تجمیع نتایج مطالعات و تجزیه مجدد آنها باعث افزایش صحت نتایج حاصله می‌گردد، بنابراین با اطمینان بیشتری می-توان نتایج مطالعات متاآنالیز را در مقایسه با نتایج مطالعات انفرادی، در برنامه های اصلاح نژادی استفاده نمود

کلیدواژه‌ها


اسکندری نسب، م.پ.، سلیمانی ایزدی، م. و واعظ ترشیزی، ر. (1381).  برآورد پارامترهای ژنتیکی اوزان بدن در گوسفند بلوچی: مولفه­های واریانس و پارامترهای تجزیه یک صفتی. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. شماره 2، ص ص. 169-178.
اسلامی هنر، م. م. (1387). برآورد پارامترهای ژنتیکی، روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد درگوسفند مهربان. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی علوم دامی.کردستان. ایران.ص. 55.
بهمرام، ر .و راشدی ده­صحرایی، آ.(1398). پیش بینی مؤلفه های واریانس ژنتیکی و فنوتیپی صفات وزن بدن در گوسفند مغانی با روش نمونه گیری گیبس. پژوهشهای تولیدات دامی.شماره 24،  ص ص. 136-127.
پتی­آبادی، ز.، ساور سفلی، س. و ورکوهی، ش. (1396). برآورد مولفه­های واریانس- کوواریانس صفات رشد گوسفندان نژاد شال با استفاده از مدلهای حیوانی مختلف. پژوهشهای تولیدات دامی. شماره 17، ص ص. 156-149.
جسوری، م.، علیجانی، ص. ، طالبی، ر.  و حسن زاده، آ. (1393). اثرعوامل مادری بر برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد در گوسفند قزل با استفاده از روش بیزی مبتنی بر روش نمونه گیری گیبس. نشریه پژوهش­های علوم دامی.شماره 1 ، ص ص. 54-54.
جوادمنش، ع.،  قباخلو، ف. و حمدالاحمد، ع.ا. (1398). فراتحلیل وراثت­پذیری صفت وزن از شیرگیری در گوسفند بلوچی. مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس ملی مدیریت پرورش دام، طیور و آبزیان. دانشگاه شهید باهنر کرمان. ص.1.
ساقی، د.ع. و  شهدادی، ع.ر. (1394). تجزیه و تحلیل ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد در بره های کردی استان خراسان شمالی. مجله تحقیقات دام و طیور. شماره 1، ص ص. 43-51.
شهدادی، ع.  و  ساقی، د.ع.(1396). برآورد مولفه­های واریانس و روند ژنتیکی، فنوتیپی و محیطی صفات وزن بدن در گوسفند کردی. پژوهش و سازندگی. شماره 114،ص ص.194-183.
کارگر، ن.، مرادی شهربابک، م.، مروج، ح. و رکوعی، م. (1385). تخمین پارامترهای ژنتیکی صفات رشد و پشم در گوسفندکرمانی. پژوهش و سازندگی.شماره 73، ص ص. 95-88..
لطیفی، م.،  علیجانی، ص.، تقی­زاده، الف . و مقدم، غ. (1393). تخمین پارامترهای ژنتیکی برای وزن بدن در سنین مختلف گوسفند مهربان. فصلنامه پژوهش های علوم دامی. شماره 2،  ص ص. 10-1.
لواف، الف.، همتی، ب. و فرهوش، ط.(1393). برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد در گوسفند نژاد مغانی با استفاده از مدل تابعیت تصادفی. نشریه پژوهش در نشخوارکنندگان. شماره 3، ص ص. 181-165.
مرادی شهربابک، ح.، خلت آبادی فراهانی، الف.ح . و محمدی، ح. (1393). مقایسه مدل­های مختلف برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات رشد با استفاده از آماره نسبت درست نمایی در گوسفندان نژاد کرمانی.نشریه پژوهش­های علوم دامی.شماره 3، ص ص.11-1.
وطن­خواه، م.، مرادی­شهربابک، م.، نجاتی جورامی، ا.،  میرایی آشتیانی، س.ر. و واعظ ترشیزی، ر. (1384). بررسی پارامترهای صفات رشد برای برخی از نژادهای گوسفند ایرانی. پژوهش سازندگی. شماره 69، ص ص. 28- 18.
Ayalew, W., Aliy, M. and Negussie, E. (2017). Estimation of genetic parameters of the productive and reproductive traits in Ethiopian Holstein using multi-trait models. Asian-Australas Journal of Animal Science.  30: 1550-1556.
Cammack, K., Thomas, M. and  Enns, R. (2009). Review: Reproductive Traits and Their Heritabilities in Beef Cattle. The Professional Animal Scientist. 25.
Fogarty, N., M. (1995). Genetic parameters for live weight, fat and muscle measurements, wool production and reproduction in sheep: a review. Animal Breeding Abstracts. 63: 101.
Hooijmans, C.R.,  IntHout, J.,  Ritskes-Hoitinga, M. and  Rovers, M.M. (2014). Meta-analyses of animal studies: an introduction of a valuable instrument to further improve healthcare. Ilar journal.  55: 418-26.
Jurado, J.J.,  Alonso,  A. and Alenda, R. (1994). Selection response for growth in a Spanish Merino flock. Journal of Animal Science. 72: 1433– 1440.
Kamjoo, B., Baneh, H., Yousefi, V., Mandal,A. and Rahimi, G.h .(2014).Genetic parameter estimates for growth traits in Iran-Black sheep. Journal of Applied Animal Research. 42:79-88.
Koots, K.R. and Gibson, J.P.  (1996).  Realized sampling variances of estimates of genetic parameters and the difference between genetic and phenotypic correlations. Genetics. 143(3): 1409-16.
Mekuriaw, S., Haile, A. (2014). Genetic parameter estimates for growth and reproductive trait of sheep for genetic improvement and designing program in Ethiopia: a review. Open Access Library Journal. 1:1-10.
Rojas de Oliveira, H., Ventura, H.T., Costa, E.V., Pereira M.A., Veroneze, R., Duarte, M.d.S. et al. (2018). Meta-analysis of genetic-parameter estimates for reproduction, growth and carcass traits in Nellore cattle by using a random-effects model. Animal Production Science. 58: 1575-1583.
Safari, E., Fogarty, N.M.  and Gilmour, A.R. (2005). A review of genetic parameter estimates for wool, growth, meat and reproduction traits in sheep. Livestock Production Science. 92: 271-289.
Snyman, M.A., Cloeta, S.W. and Oliver, G.j. (1998). Genetic and phenotypic correlation of total weight of lamb weand with body weight, clean fleece weight and mean fibre diameter in three Soufh African Merino flocks. Livestock Prodction Science. 55:157-162.
Utrera, A.R. and Van Vleck, L.D. (2004). Heritability estimates for carcass traits of cattle: a review. Genet Mol Res.3: 380-94.