نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشارزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.

2 دانشیار، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 مربی پژوهشی، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.

4 استادیار، بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.

5 استادیار، موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

تأثیر نوع ماده استفاده‌شده به‌عنوان بستر بر کیفیت بستر و شاخص‌های عملکردی و اقتصادی جوجه‌های گوشتی با استفاده از تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه سویه راس 308، با سه نوع ماده بستری [رول مقوایی، شلتوک برنج و برگ درخت خرما] در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و پنج تکرار، بررسی شد. ضخامت بسترهای برگ درخت خرما، شلتوک برنج و رول مقوایی به تر‌تیب، 3، 3 سانتی‌متر و 5/0 میلی‌متر بود. نتایج نشان داد که ظرفیت نگهداری آب در بستر برگ درخت خرما نسبت به دو بستر دیگر، بیشتر بود (05/0P<). نیتروژن آمونیاکی بستر برگ درخت خرما، در 28 روزگی نسبت به دو بستر دیگر، کمتر بود (05/0P) و این متغیر در 43 روزگی در بسترهای برگ درخت خرما و شلتوک برنج نسبت به بستر رول مقوایی، افزایش معنی‌داری داشت (05/0P). افزایش وزن روزانه در کل دوره، وزن زنده نهایی و شاخص تولید در پرندگان در بستر برگ درخت خرما نسبت به پرندگان در دو بستر دیگر، بیشتر بود (05/0P). هزینه خوراک و ضریب تبدیل خوراک کل دوره در پرندگان در بستر برگ درخت خرما نسبت به پرندگان در بسترهای شلتوک برنج و رول مقوایی، کمتر بود (05/0P). ماندگاری گله در بسترهای برگ درخت خرما و شلتوک برنج نسبت به پرندگان در بستر رول مقوایی، بیشتر بود (05/0P). بطورکلی، نتایج نشان داد که بستر برگ درخت خرما با بهبود شاخص‌های عملکردی و اقتصادی، می‌تواند جایگزین مناسبی برای بسترهای شلتوک برنج و رول مقوایی در جوجه‌های گوشتی باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

آمارنامه کشاورزی (1399). جلد دوم: دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی، ص. 17 و 47.
پوررضا، ج. (1392). اصول علمی و عملی پرورش طیور، انتشارات جهاد دانشگاهی، دانشگاه صنعتی اصفهان، 322 صفحه.
رحمانی، مرضیه، محمدامیر کریمی ترشیزی و رسول واعظ ترشیزی. 1390.  تاثیر برنامه های نوری متفاوت بر شاخص های عملکرد، ویژگی های لاشه و هزینه تولید در جوجه های گوشتی سویه آرین. نشریه پژوهش های علوم دامی ایران، 3 (3): 228-220.
عبّاسی، م.، عابدینی، م. و موسوی، س. ن. (1389). ارزیابی اثر اقتصادی تراکم جوجه‌ریزی و مواد بستر بر عملکرد تولید در جوجه‌های گوشتی. مجله تولیدات دامی، انتشارات دانشگاه تهران، جلد 1، شماره 21،  تهران، ص ص. 71-61.
لطف الهیان، هوشنگ، نرگس واسجی، منصوره عاملی، ابوالحسن صادقی پناه، مجید توکلی، شهاب سهرابی، مرتضی رضایی، علیرضا آقاشاهی، محمدحسن شهیر، عطاا... انصافی و شهاب‌الدین گودرزی. 1395. اثرات استفاده از یونیزاسیون هوا در سالم مرغداری بر کیفیت هوا، کیفیت بستر، عملکرد، میکروبیولوژی دستگاه گوارش و پاسخ های ایمنی جوجه های گوشتی. کرج: موسسه تحقیقات علوم دامی کشور. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی شماره 53559/97.
نظرنژاد، ن. (1386). ارتباط چوب و آب (چاپ اول)، انتشارات موسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی. 114 صفحه.
AL-Homidan, A., Robertsonand, J. F. and Petchey, A. M. (1997). Effect of temperature litter and light intensity on ammonia and dust production and broiler performance. British Poultry Science. 38: S5-S17.
Al-Homidan, I., Fathi, M. M. and Al-Shumaymiri, A. (2017). Chopped palm leaves as an acceptable bedding material for broiler production. The Journal of Applied Poultry Research. 27: 59–64.
AOAC. (2012). Official Methods of Analysis. 19th Edition, Assoc. Offic. Anal. Chem, Arlington, VA.
Benabdeljelil, K. and ayachi, A. (1996). Evaluation alternative litter material for poultry. Journal of Applied Poultry Research. 50: 203-209.
Blet, V., Pons, M. N. and Greffe, J. L. (1989). Separation of ammonia with a gas‐permeable tubular membrane. Analytical Chemical Acta. 219: 309‐311.
Brake, J. D., Boyle, C. R., Chamblee, T. N., Schultz, C. D. and Peebles. E. D. (1992). Evaluation of the chemical and physical properties of hardwood bark used as a broiler litter material. Poultry Science. 71: 467-472.
Choi, I. H. and Moore, P. A. Jr. (2008). Effects of liquid aluminum chloride additions to poultry litter on broiler performance, ammonia emissions, soluble phosphorus, total volatile fatty acids, and nitrogen contents of litter. Poultry Science. 87: 1955- 1963.
Damiri, H., Chaji, M., Bojarpour, M., Eslami, M. and Mamoei, M. (2011). Effect of different level of sodium bentonite on passage rate of broilerchickens. In: Procedings 3th International of Conference Sustainable Animal Agriculture for Developing Countries (SAADC), Nakhon, Ratchasima, Thailand. 26-29 July.
Duqueza, M. C. (1996). Evaluation of nitrogen bioavailability indices for poultry wastes. MS Thesis. Auburn University, Auburn, AL.
Farhadi, D. (2014). Evaluation of the physical and chemical properties of some agricultural wastes as poultry Litter Material. Global Journal of Animal Scientific Research. 2 (3): 270-276.
Garcês, A., Afonso, S. M. S., Chilundo, A. and Jairoce, C. T. S. (2013). Evaluation of different litter materials for broiler production in a hot and humid environment: 1. Litter characteristics and quality. Journal of Applied Poultry research. 22: 168-176.
Grimes, J. L., Smith, J. and Williams, C. M. (2002). Some alternative litter materials used for growing broilers and turkeys. World’s Poultry Science Journal. 58 (4): 515-526.
Huff, G. R., Huff, W. E., Jalukar, S., Oppy, J., Rath, N. C. and Packialakshmi, B. (2013). The effects of yeast feed supplementation on turkey performance and pathogen colonization in a transport stress/Escherichia coli challenge. Poultry Science. 92: 655-662.
Kheravii, S. K., Swick, R. A., Choct, M. and Wu, S. B. (2017). Potential of pelleted wheat straw as an alternative bedding material for broilers. Poultry Science. 96:1641-1647.
Liu, Z., Wang, L., Beasley, D. and Oviedo, E. (2007). Effect of moisture content on ammonia emissions from broiler litter: A laboratory study. Journal of Atmospheric Chemistry. 58: 41-53.
Miles, D. M., Branton, S. L. and Lott, B. D. (2004). Atmospheric ammonia is detrimental to the performance of modern commercial broilers. Poultry Science. 83: 1650-1654.
Nagaraj, M., Wilson, C. A. P., Saenmahayak, B., Hess, J. B. and Bilgili, S. F. (2007). Efficacy of a Litter amendment to reduce pododermatitis in broiler chickens. Journal of Applied Poultry Research. 16: 255–261.
National Research Council. 1994. Nutrient Requirements of poultry. 9th ver. Ed. National Academy of Science, Washington DC.
Ndegwa, P. M., Hristov, A. N., Arogo, J. and Sheffield, R. E. (2008). A review of ammonia emission mitigation techniques forconcentrated animal feeding operations. Biosystems Engineering. 100 (4): 453‐469.
Prvulovic, D., Kojic, D., Grubor-Lajsic, G. and Kosarcic, S. (2008). The effects of dietary inclusion of hydrated aluminosilicate on performance and biochemical parameters of broiler chickens. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science. 32: 183-189.
Ritz, C. W., Fairchild, B. D. and Lacy, M. P. (2005). Litter quality and broiler performance. Cooperative Extension Service /The University of Georgia College of Agricultural and Environmental Sciences. Bulletin. 1267: 1-8.
Safaei-katouli, M., Jafariah-angari, Y., Baharlouei, A. and Shahi, G. (2011). The efficacy of dietary inclusion of sodium bentonite on litter characteristics and some blood hormones in broiler chickens. Journal of Biological Sciences. 12: 1-5.
SAS Institute. (2005). SAS statistics user’s guide. Version 9.2. SAS Institute Inc., Cary, NC, USA.
Sharma, G., Khan, A., Singh, S. and Anand, A. K. (2015). Efficacy of pine leaves as an alternative bedding material for broiler chicks during summer season. Veterinary World. 8 (10): 1219-1224.
Stuch. T. and Scafie, J. R. 1991. Practical manual: Farm animal biochemistry. Department of agricalural biochemistry. Aberdeen university, U.K.