نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
2 دانشیار بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر سطح علوفۀ کنگر فرنگی جیره بر عملکرد رشد، گوارش‌پذیری مواد مغذی و فراسنجه‌های خونی بره‌های نر پرواری انجام شد. از 24 رأس برۀ نر کردی (35/2 ± 18/30 کیلوگرم وزن زنده و سن 7 ماه) در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. جیره‌های آزمایشی شامل جیرۀ بدون کنگر فرنگی (شاهد)، جیرۀ حاوی 10 درصد کنگر فرنگی و جیرۀ حاوی 20 درصد کنگر فرنگی بودند. دورۀ آزمایش 100 روز بود که 20 روز آن به دورۀ عادت‌پذیری و 80 روز باقیمانده به ثبت داده‌ها و جمع‌آوری نمونه‌ها اختصاص داده شد. نتایج نشان داد که بره‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی کنگر فرنگی نسبت به بره‌های تغذیه شده با جیرۀ شاهد دارای افزایش وزن روزانه و بازده استفاده از خوراک بیشتری بودند (05/0P<). با افزایش سطح کنگر فرنگی در جیره، گوارش‌پذیری مادۀ خشک (09/0P=)، مادۀ آلی (09/0P=) و پروتئین خام (10/0P=) به‌طور خطی تمایل به افزایش نشان داد، در حالی‌که گوارش‌پذیری الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی تحت تأثیر سطح کنگر فرنگی در جیره قرار نگرفت. بره‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی کنگر فرنگی در مقایسه با گروه شاهد دارای غلظت نیتروژن اوره‌ای خون کمتری بودند (05/0P<)، در حالی‌که غلظت گلوکز، پروتئین کل، آلبومین، گلوبولین، کلسترول و تری‌گلیسرید پلاسمای بره‌ها توسط جیره‌های آزمایشی تحت تأثیر قرار نگرفت. به طور کلی تغذیۀ علوفۀ کنگر فرنگی به بره‌های پرواری تا سطح 20 درصد کل جیرۀ کامل مخلوط اثر منفی بر مصرف خوراک و گوارش‌پذیری ظاهری مواد مغذی نداشت و باعث بهبود عملکرد رشد آن‌ها شد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
اسفندیاری، ف. (1388). تأثیر روش‌های مختلف حاصلخیزی خاک (آلی، تلفیقی و شیمیایی) روی کمیت و کیفیت علوفه کنگر. علوم گیاهان زراعی ایران. 40: 168-155.
بحرینی‌نژاد، ب. (1382). تعیین مناسب‌ترین سطح تراکم، تعداد چین و اثر کود ازته در گیاه کنگر فرنگی Cynara scolymus L.. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.
بحرینی‌نژاد، ب. (1395). تعیین میزان تحمل به خشکی در گیاه کنگر فرنگی Cynara scolymus. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.
تاج‌الدینی، م.، صمدی، ف.، هاشمی، س.ر.، حسنی، س. و قاسم نژاد، ع. (1394). مقایسه اثرات استفاده از کنگرفرنگی (Cynara scolymus L.) و ویتامین E بر عملکرد، وزن اندام های داخلی و میزان تیتر آنتی‌بادی علیه واکسن نیوکاسل در جوجه‌های گوشتی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 31: 101-92.
دادور، پ. (1401). تعیین ارزش غذایی علوفه تازه و سیلو شده کنگرفرنگی (Cynara scolymus L.). گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام. انتشارات مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور.
دارابی، ص. (1400). اثر عصاره کنگر فرنگی بر برخی از صفات کمی و کیفی شیر و گوشت در گوسفندان سنجابی. رساله دکتری، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی.
دهقانی سانیج، م.، افضل‌زاده، ا.، رضا یزدی، ک. و نوروزیان، م.ع. (1393). تأثیر جایگزینی یونجه با علوفة کنگرفرنگی بر گوارش‌پذیری، عملکرد و خصوصیات لاشة بره های پرواری لری بختیاری. تولیدات دامی. 16: 20-11.
رفیعی‌پوراحمدی، ن. (1394). تأثیر جایگزینی علف خشک یونجه و کاه گندم با علف خشک کنگر وحشی بر قابلیت هضم سنتز پروتئین میکروبی، فراسنجه‌های شکمبه و خون در گوسفند کرمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
ضیایی، س.ع.، دست‌پاک، آ.، نقدی‌بادی، ح.، پورحسینی، ل.، همتی‌مقدم، ا.ر. و غروی نایینی. م. (1383). مروری بر گیاه کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.). گیاهان دارویی. 13:.10-1.
طهماسبی، م. (1399). اثر رژیم‌های مختلف آبیاری و تراکم کشت بر عملکرد و ترکیبات شیمیایی کنگر فرنگی (.Cynara scolymus L) در مناطق شمالی استان ایلام. رساله دکتری، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان.
کریمی، ع.ح.، روغنی، ا.، ضمیری، م. ج. و زاهدی‌فر، م. (1383). ارزش تغذیه‌ای کنگر (Gundelia tournefertii) و یونجه در تغذیه گوسفند. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 8: 142-135.
Alipour, D. and Rouzbehan, Y. (2007). Effects of ensiling grape pomace and addition of polyethylene glycol on in vitro gas production and microbial biomass yield. Animal Feed Science and Technology. 137: 138-149. doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2006.09.020
Allen, M.S. (2000). Effects of diet on short-term regulation of feed intake by lactating dairy cattle. Journal of Dairy Science. 83: 1598–1624. doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(00)75030-2
Association of Official Analytical Chemists. (2007). Official methods of analysis. 18th Edition. AOAC, Gaithersburg, MD, USA.
Bundy, R., Walker, A.F., Middleton, R.W., Wallis, C. and Simpson, H.C. (2008). Artichoke leaf extract (Cynara scolymus L.) reduces plasma cholesterol in otherwise healthy hypercholesterolemic adults: A randomized, double blind placebo controlled trial. Phytomedicine. 15:668–675. doi.org/10.1016/j.phymed.2008.03.001
Cajarville, C., Gonzalez, J., Repetto, J.L., Rodriguez, C.A. and Martinez, A. (1999). Nutritive value of green forage and crop by-products of Cynara cardunculus. Annales de Zootechnie. 48: 353-365. doi.org/10.1051/animres:19990503
Christaki, E., Bonos, E., and Florou-Paneri, P. (2012). Nutritional and functional properties of Cynara Crops (Globe Artichoke and Cardoon) and their potential applications: A review. International Journal of Applied Science and Technology. 2: 64-70.
Davidson, S., Hopkins, B.A., Diaz, D.E., Bolt, S.M., Browniem C., Fellner, V. and Whitlow, L.W. (2003). Effects of amounts and degradability of dietary protein on lactation, nitrogen utilization, and excretion in early lactation Holstein cows. Journal of Dairy Science. 86: 1681-1689. doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(03)73754-0
Fallah, R., Kiani, A., and Azarfar, A. (2013). Effect of artichoke leaves meal and mentha extract (Mentha piperita) on immune cells and blood biochemical parameters of broilers. Global Veterinaria. doi.org/10: 99-102. 10.5829/idosi.gv.2013.10.1.71206
Harstad, O.M. and Prestlokken, E. (2000). Effective rumen degradability and intestinal indigestibility of individual amino acids in solvent-extracted soybean meal (SBM) and xylose-treated SBM (Soy Pass) determined in situ. Animal Feed Science and Technology. 83: 31-47. doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(07)71565-5
Jafari, H. Fatahnia, F. Khatibjoo, A. Taasoli, G. Fazaeli, H. and Varmaghany, S. (2018). Effect of oak (Quercus persica) acorn level on apparent digestibility, ruminal fermentation, nitrogen balance and urinary purine derivatives in pregnant goats. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition. 102: 882-891. doi.org/10.1111/jpn.12913
José Frutos, M., Ruiz-Cano, D., Valero-Cases, E., Zamora, S. and Pérez-Llamas, F. (2019). Artichoke (Cynara scolymus L.). P. 135–138, In: Nabavi, S.M. and Silva, A.S. (eds.). Nonvitamin and Nonmineral Nutritional Supplements. Academic press is an imprint of elsevier, Oxford, UK.
Kleessen, B., Elsayed, N.A., Loehren, U., Schroedl, W. and Krueger, M. (2003). Jerusalem artichokes stimulate growth of broiler chickens and protect them against endotoxins and potential cecal pathogens. Food Protection. 66: 2171-2175. doi.org/10.4315/0362-028x-66.11.2171
Lattanzio, V., Kroon, P.A., Linsalata, V. and Cardinali, A. (2009). Globe artichoke: A functional food and a source of nutraceutical ingredients. Journal of Functional Foods. 1: 131-144. doi.org/10.1016/j.jff.2009.01.002
Lavina, S., Dumitrescu, G., Drinceanu, D. and Stef, D. (2009). The effect of medicinal plants and plant extracted oils on broiler duodenum morphology and immunological profile. Romanian Biotechnological Letters. 14: 4606-4614.
Magied, A., El Salah Hussien, D., Zaki, S., and Said, R.M. (2016). Artichoke (Cynara scolymus L.) leaves and heads extracts as hypoglycemic and hypocholesterolemic in rats. Journal of Food and Nutrition Research. 4: 60–68. doi.org/10.12691/jfnr-4-1-10
Makkar, H.P.S. (2004). Recent advances in the in vitro gas method for evaluation of nutritional quality of feed resources. In: Assessing Quality and Safety of Animal Feeds. FAO Animal Production and Health Series. Rome, P. 55-88.
Marini, J.C. and Van Amburgh, M.E. (2003). Nitrogen metabolism and recycling in Holstein heifers. Journal of Animal Science. 81: 545-552. doi.org/10.2527/2003.812545x
Marsico, G., Vicenti, A., Ragni, M., Laudadio, V., Lestingi, A., and Vonghia, G. (1999). The use of artichoke (Cynara scolymus L.) bracts in lambs feeding. Effect on productive performances and quanti-qualitative traits of carcasses and meat. Agricoltura Ricerca. 21: 39-48.
McDonald, P., Edwards, R.A., Greenhalgh, J.F.D., Morgan, C.A. and Sinclair, L.A. (2011). Animal Nutrition. 7th Edition. Pearson Education Limited, Harlow, UK.
McNabb, W.C., Waghorn, G.C., Peters, J.S. and Barry, T.N. (1996). The effect of condensed tannins in Lotus pedunculatus on the solubilization and degradation of ribulose-1,5-bisphosphate carboxylase (EC 4.1.1.39; Rubisco) protein in the rumen and the sites of Rubisco digestion. British Journal of Nutrition. 76: 535–549. doi.org/10.1079/BJN19960061
Melilli, M.G., Tringali, S., Riggi, E. and Raccuia, S.A. (2007). Screening of genetic variability for some phenolic constituents of globe artichoke. Acta Horticulturae. 730: 85-91. doi.org/10.17660/ActaHortic.2007.730.8
Menke, K.H. and Steingass, H. (1988). Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and gas production using rumen fluid. Animal Research Development, 28: 7–55.
Min, B.R., Attwood, G.T., McNabb, W.C., Molan, A.L. and Barry, T.N. (2005). The effect of condensed tannins from Lotus corniculatus on the proteolytic activities and growth of rumen bacteria. Animal Feed Science and Technology. 121: 45–58. doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2005.02.007
Mueller-Harvey, I. and McAllan, A. B. (1992). Tannins: their biochemistry and nutritional properties. Advances in Plant Cell Biochemistry and Biotechnology. 1: 151–217.
NRC. 2007. Nutrient Requirements of Small Ruminants. 7th ed. National Academy Press, Washington, DC.
Patra, A.K. and Saxena, J. (2011). Exploitation of dietary tannins to improve rumen metabolism and ruminant nutrition. Journal of the Science of Food and Agriculture. 91: 24–37. doi.org/10.1002/jsfa.4152
Pitarch, R. (2013). Conversor urea to blood urea nitrogen. Available: https://www.rccc.eu/ppc/calculadoras/conversor/ureabun/urea-bun.htm [30 August 2023]
Pormalekshahi, A., Fatahnia F., Jafari H., Azarfar, A., Varmaghany, S. and Taasoli, G. (2020). Interaction of dietary rumen undegradable protein level and supplemental rumen-protected conjugated linoleic acid on performance of growing goat kids. Small Ruminant Research. 191: 106167. doi.org/10.1016/j.smallrumres.2020.106167
Silanikove, N., Perevolotsky, A. and Provenza, F.D. (2001). Use of tannin binding chemicals to assay for tannins and their negative postingestive effects in ruminants. Animal Feed Science and Technology. 91: 69-81. doi.org/ 10.1016/S0377-8401(01)00234-6
Van Keulen, J. and Young, B.A. (1977). Evaluation of acid insoluble ash as a natural marker in ruminant digestibility studies. Journal of Animal Science. 2: 282-287. doi.org/10.2527/jas1977.442282x
Van Soest, P.J., Robertson, J.B. and Lewis, B.A. (1991). Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber, and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science. 74:3593-3597. doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(91)78551-2
Waghorn, G. (1996). Condensed tannins and nutrient absorption from the small intestine. Proc of the 1996 Canadian Society of Animal Science Annual Meeting, Lethbridge, Canada. pp. 175-94.
Waghorn, G.C., Shelton, I.D., McNabb, W.C. and McCutcheon, S.N. (1994). Effects of condensed tannins in Lotus pedunculatus on its nutritive value for sheep. 2. Nitrogenous aspects. The Journal of Agricultural Science. 123: 109–119. doi.org/10.1017/S0021859600067836
Zhang, X.Q., Wang, X.D., Jiang, P.D., Hua, S.J., Zhang, H.P. and Dutt, Y. (2007). Relationship between molecular marker heterozygosity and hybrid performance in intra- and interspecific hybrids of cotton. Plant Breeding. 126: 385-391. doi.org/10.1111/j.1439-0523.2007.01384.x
)