نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش تحقیقات علوم دامی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران

2 استادیار، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

3 دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

4 استادیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

چکیده

به منظور بررسی نقش آنتی اکسیدانی ویتامین E  و کوآنزیم Q10 بر عملکرد و شاخص های آسیت در شرایط تنش سرمایی در جوجه های گوشتی، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تیمار و 5 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- کنترل مثبت (شرایط عادی پرورش و بدون دریافت آنتی اکسیدان)، 2- کنترل منفی (تنش سرمایی و بدون دریافت آنتی اکسیدان)، 3، 4 و5 به ترتیب تنش سرمایی با مکمل ویتامین (mg/kg 150 جیره) E ، (mg/kg40 جیره) Q10  و ( mg/kg150) E+ (mg/kg 40 جیره) Q10 بود. دمای سالن برای تیمارهای تحت تنش سرمایی از روز 15 دوره پرورش به تدریج کاهش یافت تا اینکه در روز 21 به  oC15 رسید و تا پایان دوره پرورش ثابت نگه داشته شد. نتایج نشان داد بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی دار از نظر  افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی وجود داشت (05/0p<)، به طوری که تیمار کنترل منفی از افزایش وزن زنده پایین تر و ضریب تبدیل بالاتر برخوردار بود و تیمارهای آنتی اکسیدانی تحت شرایط تنش سرمایی با گروه کنترل مثبت تفاوت معنی داری نداشتند (05/0p>). از نظر خوراک مصرفی تفاوت آماری در کل دوره مشاهده نشد (05/0p>)، لیکن گروه کنترل منفی از میزان خوراک مصرفی بالاتری برخوردار بود. شاخص های آسیت نظیر وزن قلب، نسبت وزن بطن راست به وزن کل بطنها، شمارش گلبولهای قرمز، هماتوکریت، T3/T4 به طور معنی دار در گروه کنترل منفی افزایش یافت(05/0p<). استفاده از آنتی اکسیدانها در شرایط تنش سرمایی این فراسنجه ها را بهبود بخشید. همچنین در گروه کنترل منفی افزایش وزن کبد و T3 مشاهده گردید که از نظر آماری معنی دار نبودند(05/0p>). در کل استفاده از مواد آنتی اکسیدانی ویتامین E و کوآنزیم Q10 تحت شرایط تنش سرمایی باعث بهبود عملکرد و شاخصهای مرتبط با آسیت در جوجه های گوشتی شد..