نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

2 استاد، دانشکده فنی مهندسی دانشگاه یزد

3 کارشناس شبکه دامپزشکی استان یزد

4 استاد تغذیه دام، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی عملکرد علف سبز تولیدی حاصل از کشت جو با روش آبکشت، در تغذیه بره های پرواری انجام گرفت. طی یک دوره 16 هفته ای، با استفاده از بذر جو، علوفه هیدروپونیک در دوره های زمانی کشت 5 روزه و 7 روزه، تولید گردید و علف سبز تولیدی هر روز برداشت و طی دو آزمایش جداگانه متوالی، در تغذیه بره های پرواری مصرف شد و عملکرد بره ها تعیین گردید. آزمایش اول، با هدف مقایسه عملکرد علف سبز جو نسبت به دانه جو، به مدت 50 روز به طول انجامید که در آن 27 بره نر 6 ماهه با وزن اولیه 40 کیلوگرم به سه گروه تقسیم شدند و به ترتیب با جیره های 1) شاهد، 2) علف سبز جو 5 روزه و 3) علف سبز جو 7 روزه تغذیه شدند. درآزمایش دوم، تعداد 20 راس بره نر با سن حدود 7 ماهه و وزن اولیه 43 کیلو گرم به دو گروه تقسیم شده و گروه اول با جیره شاهد اما گروه دوم با جیره حاوی علف سبز جو 7 روزه به مدت 49 روز تغذیه شدند. براساس نتایج به دست آمده درآزمایش اول، مصرف علف سبز جو سبب محدودیت مصرف خوراک و انرژی دریافتی بره ها، کاهش میزان رشد، بالا رفتن ضریب تبدیل غذایی وکاهش بازده غذایی شد (01/0>P). در آزمایش دوم که با هدف مقایسه عملکرد علف سبز جو با بخش علوفه ای جیره انجام گرفت، از نظر متغیر های مزبور تفاوت معنی داری بین بره های گروه آزمایش با شاهد وجود نداشت، به جز این که میزان ماده خشک مصرفی درگروه آزمایش کاهش نشان داد (05/0>P). محاسبه هزینه درآمد نشان داد بره هایی که در تغذیه آن ها از علف سبز جو استفاده شد، در هر دو آزمایش متحمل زیان دهی شده و نسبت درآمد به هزینه آن ها در مقایسه با جیره شاهد به شدت کاهش یافت و روند منفی نشان داد. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که تبدیل دانه جو به علف سبز در سامانه آبکشت (هیدروپونیک) و مصرف آن در جیره بره های پرواری سبب کاهش عملکرد دام، افزایش هزینه و کاهش بازده اقتصادی می گردد

کلیدواژه‌ها

ابن عباسی، ر.، میر محمودی، ش.، فضایلی، ح.، خضری، م.، صالحی، ص.، زمانی، ع.، محمودی، ط.، وفایی ج. و  رفاعی م. (1390). مقایسه اثر شکل فیزیکی خوراک بر عملکرد پرواری بره های نرکردی در گله های مردمی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان.
اسدی مقدم، ر. و نیکخواه، ع. (1364). مقایسه قدرت پروار ، قطعات لاشه و پشم  بره های  کردی و آمیخته های کردی × مرینو. مجله علوم کشاورزی ایران جلد 16(شماره های 1،2، 3 و 4) ص. 9-1.
پارسایی، س. و خدیوی، ح. (1374). تاثیر تراکم انرژی قابل متابولیسم و پروتئین خام بر روی پروار بره های نر توده کردی شمال خراسان. فصلنامه پژوهش و سازندگی شماره 29، ص. 117- 112.
جعفری خورشیدی، ک. (1375). اثر سطوح مختلف انرژی و پروتئین جیره غذایی بر توان پرواری و خصوصیات لاشه و پشم بره های نر کردی غرب کشور، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم دامی. دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران.
حفصی کردستانی، ا. و سمیع، ع. 1384. بررسی عملکرد پرواری دو تیپ گوسفند کردی. دومین سمینار پژوهشی گوسفند و بزکشور. موسسه تحقیقات علوم دامی.
دانش مسگران، م.، پوستی گنابادی، م. و خدیوی، ح. (1371). تاثیر منابع مختلف پروتئینی بر روی پروار بره‌های نر گروه ژنتیکی گوسفندان کردی شمال خراسان. مجله پژوهش و سازندگی شماره 16 ص. 58-52.
فضائلی، ح.، گل محمدی، ح.ع.، شعاعی، ع.ا. منتجبی، ن. و مشرف، ش. (1387). بررسی عملکرد تولید علف سبز جو با روش آب کشت در اتاق فلزی. مجموعه مقالات سومین کنگره علوم دامی کشور. دانشگاه فردوسی مشهد.
فضائلی، ح. و گل محمدی، ح.ع. (1388). ارزیابی عملکرد فنآوری آبکشت در تولید کمی و کیفی علوفه. فصلنامه پژوهش های علوم دامی.  شماره 9، ص. 67-57.
فضائلی، ح.، رضایی، م.، زاهدی فر، م.  و ابراهیمی میمند، د. (1392). بررسی عملکرد تولید و بازده مواد مغذی علف سبز جو وذرت به روش آبکشت (هایدروپونیک).  پروژه تحقیقاتی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور.
فضائلی، ح. (1393). بازده تولید علوفه هیدرو پونیک از نظر تغذیه دام. پژوهش و سازندگی در علوم دامی. شماره 103، ص.214-205.
کامکار، ک.، فضائلی، ح.، صالحی، ص.، ابن عباسی، ر.، زمانی، ع.  و بهمنی، ح.ر. (1389).  اثر استفاده از بلوکهای خوراک کامل بر عملکرد پرواری گوسفند کردی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان.
کامکار، ک.، لباف، ا. و دبیری، ن. (1389).  مقایسه نوع عمل آوری خوراک در پرواربندی گوسفند. مجله دانش و پژوهش علوم دامی جلد 6 ص.  64-53.
گل محمدی، ح. ع. (1388). بررسی عملکرد تولیدی گاوهای شیری با استفاده از علوفه سبز تولیدی به روش آبکشت (هایدروپونیک). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان.
مرادی ، ف. (1388). بررسی ارزش غذایی ماشک علوفه ای (Vicia Pannonica) و اثر سطوح مختلف آن بر عملکرد پرواری بره های نر کردی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم دامی. دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام.
Bartlett, S., Cotton, A.G., Henry, K.M. and Kon, S.K. (1938). The influence of various fodder supplements on the production and the nutritive value of winter milk. Journal of Dairy Research. 9:273-309.
Chung, T. Y., Nwokolo, E. N., and Sim, J. S. (1989). Compositional and digestibility changes in sprouted barley and canola seeds. Plant Foods in Human Nutrition.39: 267-278.
Cuddeford, D. (1989). Hydroponic grass. In Practice. 11(5):211-214.
Dimirov, I., Iranorr, I. and Cenadior, P. (1989). Effect of supplements of hydroponics sprouted barley to diets for fattening lambs. CAB Publication Abstract Data: Nutrient Abstract and Reviews, Series B. 60321, 1988, 58.
Dung, D.D., Goodwin, I.R. and Nolan, J.V. (2010). Nutrient Content and in sacco Digestibility of Barley Grain and Sprouted Barley. Journal of Animal and Veterinary Advances. 9(19):2485-2492.
Fazaeli, H., Golmohammadi, H.A., Shoayee, A.A., Montajebi, N. and Mosharraf, S.H. (2011). Performance of Feedlot Calves Fed Hydroponics Fodder Barley. Journal of Agricultural Science and Technology.13:367-375.
Fazaeli, H., Golmohammadi, H.A., Tabatabayee, S.N. and Tabrizi, N.A. (2012). Productivity and Nutritive Value of Barley Green Fodder Yield in Hydroponic System. World Applied Sciences Journal. 16(4):531-539, 2012.
Grigorev, N.G., Fitsev, A.l. and Lesnitskaya, T.I. (1986). Nutritive value of hydroponic feed and its use for feeding high-yielding cows.  Selskokhozyaist  vennaya  Biologiya. 7:47-50.
Mansbridge, R.J. and Gooch, B.J. (1985). A nutritional assessment of hydroponically grown barley for ruminants. Animal Production. 40:69-570.
Marsico, G., Micera, E., Dimatteo, S., Minuti, F., Arcangelo Vicenti, A. and Zarrilli, A. (2009). Evaluation of animal welfare and milk production of goat fed on diet containing hydroponically germinating seeds. Italian Journal of Animal Science. 8(Suppl. 2):625-627.
Mooney, J. 2005. Growing Cattle Feed Hydroponically. )2002(. SCHOLARSHIP REPORT. Australian Nuffield, Farming Scholars Associated
Morgan, J., Hunter, R.R. and O'Haire, R. (1992). Limiting factors in hydroponic barley grass production. 8th International congress on soilless culture, Hunter's Rest, South Africa.
Myers, J. (1974). Feeding Livestock from the Hydroponic Garden. M. Sc. Thesis, Arizona State University.
Naik, P.K., Dhuri, R.B., Karunakaran, M., Swain, B.K. and Singh, N.P. )2014(. Effect of feeding hydroponics maize fodder on digestibility of nutrients and milk production in lactating cows. Indian Journal of Animal Sciences. 84(8):880-883.
NRC .(2007). Nutrients requirements of small ruminants, National Academic Press, Washington DC.
Pandeyو  H. N.  and  Pathak  N. N.  )1991(.  Nutritional  evaluation  of artificially grown barley fodder in lactating crossbred cows. Indian Journal of Animal Nutrition. 8(1):77-78.
Peer, D.J. and Leeson, S. (1985). Nutrient content of hydroponically sprouted barley. Animal Feed Science and Technology. 13:191-202.  
Reddy, M.R. and Reddy, D.N. )1991(. Supplementation of barley fodder to paddy straw based rations of lactating cows. Indian Journal of Animal Nutrition. 8(4):274-279.
Sneath, R. and McIntosh, F. (2003). Review of Hydroponic Fodder Production for Beef Cattle. North Sydney; Australia: Meat and Livestock Australia Limited.
Tranel, L. (2013). Hydroponic fodder systems for dairy cattle? Iowa State University, Extension and Outreach, AS. Leaflet R2791. 
Tudor, G., Darcy, T., Smith, P. and Shallcross, F. (2003). The  intake  and  liveweight  change  of droughtmaster steers fed hydroponically grown, young sprouted barley fodder  (Autograss), Department of Agriculture Western Australia.