نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم دامی، واحد بهبهان، دانشگاه آزاد اسلامی، بهبهان، ایران

2 دانشیار مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

4 استادیار مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

5 کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

این مطالعه به منظور بررسی اثرات افزودنی‌ حاوی پروبیوتیک پروتکسین (100 گرم/ تن)، ویتامین C (300 میلی‌گرم/ کیلوگرم) و بتائین (یک کیلوگرم/ تن) در سه سویه تجاری جوجه گوشتی (آربورایکرز، راس 308 و کاب 500) بر عملکرد رشد در شرایط تنش گرمایی انجام گرفت. این مطالعه به شکل فاکتوریل 3×2، شامل 2 سطح از افزودنی مورد نظر (با و بدون افزودنی) و 3 سویه جوجه گوشتی با 6 تیمار، 4 تکرار و 30 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی انجام شد. جوجه‌ها تا سن 21 روزگی که در شرایط دمایی عادی (23 درجه سانتی‌گراد) قرار داشتند. از سن 21 روزگی روزانه هشت ساعت با دمای 37 درجه سانتی‌گراد تحت تنش گرمایی قرار گرفتند. جهت انتخاب بهترین سویه و تصمیم‌گیری در مورد استفاده از این افزودنی در شرایط تنش گرمایی از روش مدیریت تصمیم‌گیری چند شاخصی استفاده شد. بر اساس نمره‌دهی حاصل از این روش سه سویه راس، کاب و آربورایکرز، تحت تنش گرمایی که با افزودنی تغذیه شده بودند به ترتیب نمرات 8587/0، 7595/0 و6884/0 را به دست آوردند. در زمان عدم استفاده از افزودنی و وجود تنش ضعیفترین عملکرد به ترتیب مربوط به سویه آربورایکرز، کاب و راس بود. بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان استفاده از افزودنی حاوی پروبیوتیک، ویتامین C و بتائین را به عنوان راه‌کاری جهت کاهش اثرات منفی تنش گرمایی بر عملکرد سویه‌های تجاری جوجه گوشتی توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

حسینی، س. ع.، زاغری، م.، لطف‌‌الهیان، ه.، شیوازاد، م. و مروج، ح. (1390). تعیین سطح مناسب متیونین مرغ‌های مادر با استفاده از روش اقتصادی حداکثرسازی سود و تصمیم‌‌گیری بر مبنای پاسخ‌های چندگانه. نشریه علوم دامی ایران، شماره 4، ص ص. 329-333.
مومنی، م. (1385). مباحث نوین تحقیق در عملیات، انتشارات دانشگاه تهران. ص. 180.
Azad, M.A.K., Kikusato, M., Maekawa, T., Shirakawa, H. and Toyomizu, M. (2010). Metabolic characteristics and oxidative damage to skeletal muscle in broiler chickens exposed to chronic heat stress. Comparative Biochemistry and Physiology Part A. 155(3):401-406.
Enting, H., Eissen, J., De Los Mozos, J., Gutierrez Del Alamo, A. and Perez De Ayala, P. (2006). Betain improves broiler chicken performance and carcass quality under heat stress condition. In: proceeding of 16th European symposium on poultry nutrition, Strasbourg, France, p. 297-300.
Hasan, S., Hossain, M.M., Alam, J. and Bhuiyan, M.E.R. (2015). Beneficial effects of probiotic on growth performance and hemato-biochemical parameters in broilers during heat stress. International Journal of Innovation and Scientific Research. 10(1):244-249.
Hosseini, S.A., Mahdavi, A., Lotfollahian, H., Mohiti-Asli, M., Rezapourian, E., Meimandipour, A. and Alemi, F. (2012). Determination of energy equivalent value of Natuzyme P in corn and soybean based diet by multi attribute decision making. In: proceeding of the 1st International Conference on Animal Nutrition and Environment. Khon Kaen, Thailand, p. 124. 
Hwang, C.L. and Yoon, K. (1981). Multi Attribute Decision Making: Methods and Applications. Springer-Verlag, Berlin, Germany. pp: 51-72.
Jaafar, N.S. (2013). Histopathological changes of lymphoid system in broiler chicks after treatment with lactobacillus acidophils under heat stress. Al-Anbar Journal of Veterinary Science. 6(1):163-171.
Lin, H., Decuypere, E. and Buyse, J. (2006). Acute heat stress induces oxidative stress in broiler chickens. Comparative Biochemistry and Physiology Part A. 144(1):11-17.
Lucas, A.M. and Jamroz, C. (1961). Atlas of avian hematology. Agriculture Monograph 25. USDA, Washington DC, USA. pp: 20-28.  
Malczewski, J. (1997). Propagation of errors in multicriteria location analysis: a case study, P:154-155, In: Fandel, G. and T. Gal (eds.) Multiple Criteria Decision Making, Springer-Verlag, Berlin, Germany.
Meimandipour, A., Hosseini, S.A., Lotfollahian, H., Hosseini, S.J., Hosseini, S.H. and Sadeghipanah, H. (2012). Multi attribute decision-making: use of scoring methods to compare the performance of laying hen fed with different levels of yeast. Italian Journal of Animal Science. 11(1):82-86
Mohaddes, S.A. (2011). Production efficiency analysis in egg production in Khorasan Razavi province, Iran: An application of the transcendental frontier model. International Journal of poultry Science. 10(2):125-129.
Munj, C.P., Ranade, A.S., Desai, D.N., Patil, M.B., Avari, P.E., Patil, U.M. and Metakari D.V. (2010). Synergistic effects of feed additives on performance of broilers. Indian Journal of Poultry Science. 45(3):292-296.
Naresh, P., Usha, R.M., Vijay, K.M., Ravindra, N.S., Shivi, M. and Reddy, A.G. (2017). Efficacy evaluation of poly-herbal anti-stress formulation and synthetic vitamin C on broiler birds performance under physiological heat stress. The Pharma Innovation Journal. 6(2):18-21.
National Research Council (1994) Nutrient Requirements of Poultry. 9th Revised Edition. National Academy Press, Washington DC, USA. pp: 26-27.
Olfati, A., Mojtahedin, M., Sadeghi, T., Akbari, M. and Martínez-Pastor, F. (2018). Comparison of growth performance and immune responses of broiler chicks reared under heat stress, cold stress and thermoneutral conditions. Spanish Journal of Agricultural Research. 16(2):e.0505.
Rahimi, S.H., Esmaeilzadeh, L. and Karimi Torshizi, M.A. (2006). Comparison of growth performance of six commercial broiler hybrids in Iran. Iranian Journal of Veterinary Research. 7(2):38-44.
Sohail, M.U., Hume, M.E., Byrd, J.A., Nisbet, D.J., Ijaz, A., Sohail, A., Shabbir, M.Z. and Rehman, H. (2012). Effect of supplementation of prebiotic mannan-oligosaccharides and probiotic mixture on growth performance of broilers subjected to chronic heat stress. Poultry Science. 91(9):2235-2240.
Van Der Zijpp, A.J. and Leenstra, F.R. (1980). Genetic analysis of the humoral immune response of White Leghorn chicks. Poultry Science. 59(7):1363-1369.