تغذیه دام و طیور
مهدی نیکبختی؛ مصطفی یوسف اللهی؛ حسن فضائلی؛ یداله چاشنی دل؛ محمدرضا دهقانی؛ ;کمال شجاعیان
چکیده
قصیل جو و تریتیکاله پس از برداشت، به‌صورت جداگانه سیلو شدند. پس از گذشت سه ماه، نیمی از سیلاژها با بخش کنسانتره‌ای جیره مخلوط و مجدد در بسته‌های 30 کیلوگرمی سیلو شد. چهار جیرۀ غذایی شامل: 1) مخلوط روزانه سیلاژ قصیل جو و کنسانتره، 2) مخلوط روزانه سیلاژ قصیل تریتیکاله وکنسانتره، 3) سیلاژ خوراک کامل قصیل جو و 4) سیلاژ خوراک کامل قصیل تریتیکاله ...
بیشتر
قصیل جو و تریتیکاله پس از برداشت، به‌صورت جداگانه سیلو شدند. پس از گذشت سه ماه، نیمی از سیلاژها با بخش کنسانتره‌ای جیره مخلوط و مجدد در بسته‌های 30 کیلوگرمی سیلو شد. چهار جیرۀ غذایی شامل: 1) مخلوط روزانه سیلاژ قصیل جو و کنسانتره، 2) مخلوط روزانه سیلاژ قصیل تریتیکاله وکنسانتره، 3) سیلاژ خوراک کامل قصیل جو و 4) سیلاژ خوراک کامل قصیل تریتیکاله تهیه و روی 64 رأس برۀ نر نژاد زل در قالب چهار تیمار و چهار تکرار و چهار رأس در هر تکرار، به مدت 84 روز مورد آزمایش قرار گرفت. افزایش وزن روزانه بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 3 به‌طور معنی‌داری (147 گرم)، بیشتر از بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 1 (108 گرم) و جیرۀ 2 (103 گرم) بود (05/0>P). بیشترین مقدار ماده خشک مصرفی روزانه در بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 3 (1213 گرم) و کمترین مقدار در بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 1 (937 گرم) مشاهده شد (03/0=P). بازده تبدیل خوراک در بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 3 (1/7) بهتر از بره‌های تغذیه شده با سایر جیره‌ها بود (03/0=P). میانگین وزن لاشه در بره‌های تغذیه شده با جیرۀ سه به‌طور معنی‌داری (3/15 کیلوگرم)، بیشتر از بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 1 (6/13 کیلوگرم) و جیرۀ 2 (7/12 کیلوگرم) بود (05/0>P). بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 4 نسبت به بره‌های تغذیه شده با جیرۀ 2، چربی بطنی بیشتری داشتند (05/0>P). به‌طور کلی، استفاده از سیلاژخوراک کامل قصیل جو و تریتیکاله سبب بهبود عملکرد پروار بره‌ها شد.
تغذیه دام و طیور
حسن فضائلی؛ رامین علیوردی نسب؛ داوود ابراهیمی میمند؛ اسماعیل باغجری؛ عباس سرمدی؛ علیرضا گلبخت
چکیده
این پژوهش به‌منظور تعیین ارزش غذایی سیلاژ خوراک کامل تفاله پرتقال انجام شد. سه جیره آزمایشی شامل: 1) سیلاژ خوراک کامل برپایه تفاله پرتقال همراه با کاه گندم و کنسانتره، 2) جیره کاملاً مخلوط بر پایه سیلاژ ذرت، کاه گندم و کنسانتره 3) جیره کاملاً مخلوط بر پایه یونجه، کاه و کنسانتره در تغذیه گوسفند نر بالغ مورد مقایسه قرار گرفت. ماده خشک ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور تعیین ارزش غذایی سیلاژ خوراک کامل تفاله پرتقال انجام شد. سه جیره آزمایشی شامل: 1) سیلاژ خوراک کامل برپایه تفاله پرتقال همراه با کاه گندم و کنسانتره، 2) جیره کاملاً مخلوط بر پایه سیلاژ ذرت، کاه گندم و کنسانتره 3) جیره کاملاً مخلوط بر پایه یونجه، کاه و کنسانتره در تغذیه گوسفند نر بالغ مورد مقایسه قرار گرفت. ماده خشک سیلاژ آزمایشی 28 تا 5/28 درصد و pH نیز 8/3 تا 9/3 بود که حاکی از کیفیت مطلوب سیلاژ بود. قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم سیلاژ خوراک کامل بالاتر از دو جیره دیگر بود (05/0>p). مصرف ماده خشک، ماده آلی و الیاف نامحلول در شوینده خنثی درجیره حاوی سیلاژ ذرت کاهش داشت (05/0 >p). مصرف ماده خشک قابل هضم و ماده آلی قابل هضم سیلاژ خوراک کامل بالاتر از دو جیره دیگر بود (05/0 >p). مقدارpH شکمبه در تحت تأثیر جیره غذایی قرار نگرفت، به‌جز اینکه در جیره حاوی سیلاژ ذرت در ساعت صفر پایین‌تر بود. جیره حاوی سیلاژ ذرت منتج به افزایش نیتروژن آمونیاکی شکمبه در ساعت صفر شد اما سه ساعت پس از خوراک دادن، جیره‌های حاوی سیلاژ ذرت و سیلاژ تفاله پرتقال مشابه و بالاتر از جیره بدون سیلاژ بود(05/0>p) اما در ساعت شش، بعد از خوراک‌دهی، تفاوت معنی‌داری بین جیره‌ها مشاهده نشد. نتایج نشان داد که می‌توان با استفاده از تفاله تر پرتقال همراه با کاه و کنسانتره، سیلاژ خوراک کامل تهیه نمود که دارای کیفیت و ارزش غذایی مناسبی باشد.
رحمن ابن عباسی؛ فردین هژبری؛ حسن فضائلی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر استفاده از کاه نخود و بوته توت فرنگی در جیره غذایی گوساله‌های پرواری انجام شد. تعداد 18راس گوساله نر سیمینتال با میانگین وزن اولیه 15/38±16/285 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه جیره غذایی (به‌صورت خوراک کامل بلوک شده) در یک دوره چهار ماهه مورد آزمایش قرار گرفت. سه جیره غذایی بر اساس70 درصد کنسانتره ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تاثیر استفاده از کاه نخود و بوته توت فرنگی در جیره غذایی گوساله‌های پرواری انجام شد. تعداد 18راس گوساله نر سیمینتال با میانگین وزن اولیه 15/38±16/285 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با سه جیره غذایی (به‌صورت خوراک کامل بلوک شده) در یک دوره چهار ماهه مورد آزمایش قرار گرفت. سه جیره غذایی بر اساس70 درصد کنسانتره و30 درصد علوفه تنظیم شد. بخش علوفه‌ای در تیمار شاهد 18 درصد یونجه و 12 درصد کاه گندم، تیمار دوم 25 درصد بوته توت فرنگی، 3 درصد یونجه و 2 درصد کاه گندم و تیمار سوم 25 درصد کاه نخود و 5 درصد یونجه بود. گوارش‌پذیری جیره‌ها به روش خاکستر نامحلول در اسید تعیین شد. استفاده از توت فرنگی و کاه نخود تاثیری بر خوراک مصرفی و عملکرد گوساله‌ها نداشت. گوارش‌پذیری ماده خشک و ماده آلی در جیره حاوی کاه نخود بالاتر از سایر جیره‌ها بود اما گوارش‌پذیری الیاف نامحلول در شویندة خنثی و اسیدی در جیره حاوی کاه نخود و بوته توت‌فرنگی بالاتر کنترل بود (05/0P<). ضریب تبدیل خوراک در گروه دریافت‌کننده کاه نخود بهتر از گروه شاهد بود (05/0P<). قیمت تمام شده هر کیلوگرم خوراک حاوی توت فرنگی و کاه نخود به‌ترتیب 2/20 و 57/24 درصد کمتر از خوراک شاهد بود که سبب کاهش هزینه خوراک برای هرکیلوگرم افزایش وزن گوساله‌ها نسبت به گروه شاهد شد (01/0P<). نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از بوته توت‌فرنگی وکاه نخود به‌عنوان بخش علوفه‌ای تا 25 درصد در جیره غذایی سبب کاهش هزینه پروار گوساله شد.
محمد یگانه پرست؛ مجید کلانتر نیستانکی؛ حسن فضائلی؛ علیرضا آقاشاهی؛ مهدی خجسته کی؛ سیدسعید صادق زاده؛ امیر کدخدایی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر افزودن سطوح صفر، 10 درصد و 15 درصد کاه گندم و استفاده یا عدم استفاده از افزودنی میکروبی لاکتوباسیلوس بوخنری بر کیفیت سیلاژ چغندرعلوفه‌ای در کیسه‌های پلی‌اتیلنی، در قالب طرح آماری فاکتوریل 2×3 انجام شد. برای هر تیمار 4 کیسه و در کل تعداد 24 کیسه 25 کیلوگرمی سیلاژ چغندر علوفه‌ای با ترکیب مختلف بعد از آماده ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر افزودن سطوح صفر، 10 درصد و 15 درصد کاه گندم و استفاده یا عدم استفاده از افزودنی میکروبی لاکتوباسیلوس بوخنری بر کیفیت سیلاژ چغندرعلوفه‌ای در کیسه‌های پلی‌اتیلنی، در قالب طرح آماری فاکتوریل 2×3 انجام شد. برای هر تیمار 4 کیسه و در کل تعداد 24 کیسه 25 کیلوگرمی سیلاژ چغندر علوفه‌ای با ترکیب مختلف بعد از آماده سازی به انبار با دمای اتاق منتقل و بعد از 75 روز تمامی کیسهها باز شدند و بلافاصله pH، دما و کیفیت ظاهری آنها بررسی شد. یک نمونه از هر کیسه به آزمایشگاه ارسال و ماده خشک، پروتئین خام، خاکستر، NDF، ADF و ازت آمونیاکی آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد افزودن سطوح 10 و 15% کاه گندم سبب بهبود کیفیت سیلاژ و کاهش pH نسبت به شاهد شد (01/0P<). افزودن کاه گندم تأثیر معنی‌داری بر ترکیبات شیمیایی و پایداری سیلاژ (دما و pH) در هنگام بازکردن داشت (01/0P<). افزودن کاه گندم سبب کاهش اتلاف شیرابه و افزایش کیفیت سیلاژ شد (01/0P<). در کل مناسبترین ترکیب سیلاژ مخلوط شاهد+ 15% کاه گندم بود که از کیفیت بالاتر و ماندگاری بیشتری برخوردار بود.
حسن فضائلی؛ اسماعیل باغجری؛ عباس سرمدی؛ جواد طاهری پور
چکیده
این پژوهش با هدف تهیه سیلاژ خوراک کامل بر پایه تفاله پرتقال انجام شد. تیمار آزمایشی اول شامل تفاله پرتقال، کاه گندم، اوره، دیآمونیوم سولفات و مکمل معدنی-ویتامینی به‌ترتیب با نسبت‌های 79، 20، 7/0، 1/0 و 2/0 درصد بود. در تیمارهای 2، 3، 4 و 5 نسبت کاه به 15 درصد کاهش یافت و 5 درصد آن به‌ترتیب با تفاله چغند، آرد ذرت، سبوس ذرت و سبوس برنج جایگزین ...
بیشتر
این پژوهش با هدف تهیه سیلاژ خوراک کامل بر پایه تفاله پرتقال انجام شد. تیمار آزمایشی اول شامل تفاله پرتقال، کاه گندم، اوره، دیآمونیوم سولفات و مکمل معدنی-ویتامینی به‌ترتیب با نسبت‌های 79، 20، 7/0، 1/0 و 2/0 درصد بود. در تیمارهای 2، 3، 4 و 5 نسبت کاه به 15 درصد کاهش یافت و 5 درصد آن به‌ترتیب با تفاله چغند، آرد ذرت، سبوس ذرت و سبوس برنج جایگزین شد. در تیمار 6 سهم کاه به 10 درصد کاهش یافت و به‌جای آن از تفاله چغندر، آرد ذرت، سبوس ذرت و سبوس برنج به‌ترتیب با نسبت 4، 2 ،2 و 2درصد استفاده شد. پس از چهار ماه، ویژگی‌های سیلویی، ترکیب شیمایی و تخمیر پذیری (با روش آزمایشگاهی آزمون گاز) سیلاژها تعیین شد. ماده خشک سیلاژها 43/28 تا 01/31 درصد و pH آنها 95/3 تا 07/4 بود که تفاوت معنی‌داری داشتند (05/0 >p). محتوی پروتئین خام و نیتروژن آمونیاکی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0 >p). گاز تولید شده، پتانسیل و نرخ تولید گاز تحت تأثیر تیمار قرار گرفت و در تیمار 6 بیشترین مقداربود (05/0 >p). بیشترین و کمترین میزان گوارش پذیری ماده آلی و نیز انرژی قابل متابولیسم به‌ترتیب در تیمارهای 6 و 1 مشاهده شد (05/0 >p). با تهیه ترکیبی از تفاله پرتقال، کاه گندم، تفاله چغندر، آرد ذرت، سبوس ذرت و سبوس برنج، اوره، سولفات دیآمونیوم و مکمل ویتامینی-معدنی می توان مخلوطی با قابلیت سیلویی مناسبی تهیه نمود اما کارایی آن در تغذیه دام نیاز به پژوهش دارد.
حسن فضائلی؛ رامین علیوردی‌نسب؛ عباس سرمدی؛ افشین همتی
چکیده
تفاله پرتقال همراه با کاه گندم و اوره در سه فرمول شامل؛ 1) مخلوط تفاله پرتقال با کاه گندم به‌ترتیب با نسبت 90 و 10 درصد وزنی، 2) فرمول اول بعلاوه 5گرم اوره در کیلوگرم وزن تر، 3) فرمول اول بعلاوه 10گرم اوره در کیلوگرم وزن تر، در کیسه‌های پلاستیکی 40 کیلویی. پس از گذشت سه ماه، از سیلاژها نمونه‌برداری شد. ترکیب شیمیایی و تخمیرپذیری آزمایشگاهی ...
بیشتر
تفاله پرتقال همراه با کاه گندم و اوره در سه فرمول شامل؛ 1) مخلوط تفاله پرتقال با کاه گندم به‌ترتیب با نسبت 90 و 10 درصد وزنی، 2) فرمول اول بعلاوه 5گرم اوره در کیلوگرم وزن تر، 3) فرمول اول بعلاوه 10گرم اوره در کیلوگرم وزن تر، در کیسه‌های پلاستیکی 40 کیلویی. پس از گذشت سه ماه، از سیلاژها نمونه‌برداری شد. ترکیب شیمیایی و تخمیرپذیری آزمایشگاهی نمونه‌ها با روش آزمون گاز تعیین شد. قابلیت هضم درون تنی سیلاژها بر روی گوسفند، به‌همراه خوراک پایه (مخلوط یونجه و کاه) تعیین شد. pH سیلاژها به‌ترتیب 59/3، 74/3 و 71/3 بود که تفاوت معنی داری بین آنها وجود داشت. پروتئین خام و نیتروژن آمونیاکی با افزودن اوره افزایش یافت (05/0> P). میزان گاز تولیدی و نیز فراسنجههای تولید گاز، بین سیلاژها مشابه بود. قابلیت هضم درون تنی ماده خشک، ماده آلی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و انرژی قابل متابولیسم بین جیره‌های آزمایشی و نیز سیلاژها مشابه بود، به‌جز این که قابلیت هضم پروتئین در جیره‌های سیلاژ حاوی اوره افزایش نشان داد (05/0> P). مصرف ماده خشک سیلاژ در مقایسه با جیره پایه تمایل به افزایش داشت. میزان ادرار روزانه دام‌ها، با تغذیه سیلاژ حاوی یک درصد اوره افزایش نشان داد و pH ادرار نیز بالاتر بود (05/0> P) اما جیره‌های آزمایشی اثر معنی داری بر pHشکمبه نداشتند. به‌طور کلی با تهیه مخلوطی از تفاله پرتقال و کاه و افزودن 5/0 تا یک درصد اوره می‌توان سیلاژی تهیه نمود که ارزش غذایی معادل مخلوط یونجه و کاه اما با پروتئین بالاتر داشته باشد.
ایوب عزیزی؛ افروز شریفی؛ حسن فضائلی
چکیده
در پژوهش حاضر یک ترکیب آهسته رهش اوره تولید شد و اثرات آن روی فراسنجههای تولید گاز، تخمیر، ناپدید شدن مواد مغذی و فعالیت آنزیمهای میکروبی شکمبه گوسفند در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. از چهار تیمار آزمایشی شامل جیره شاهد (کنترل)، و مکمل نمودن جیره شاهد با اوره، اوره آهسته رهش و اًپتیژن استفاده گردید. نتایج نشان داد که در عمده زمان‌های ...
بیشتر
در پژوهش حاضر یک ترکیب آهسته رهش اوره تولید شد و اثرات آن روی فراسنجههای تولید گاز، تخمیر، ناپدید شدن مواد مغذی و فعالیت آنزیمهای میکروبی شکمبه گوسفند در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. از چهار تیمار آزمایشی شامل جیره شاهد (کنترل)، و مکمل نمودن جیره شاهد با اوره، اوره آهسته رهش و اًپتیژن استفاده گردید. نتایج نشان داد که در عمده زمان‌های انکوباسیون، بیشترین میزان غلظت آمونیاک شکمبه در جیره غذایی مکمل شده با اوره و کمترین میزان در جیره شاهد مشاهده گردید (05/0P<). هرچند، در همه زمان‌های انکوباسیون اختلاف قابل توجهی بین تیمار مکمل شده با اوره آهسته رهش و اُپتیژن وجود نداشت (05/0P>). پس از 96 ساعت انکوباسیون، جیره‌های آزمایشی تأثیری بر کل گاز تولیدی، ضرایب b و c و pH شکمبه نداشتند (05/0P>). بیشترین میزان ناپدید شدن ماده خشک و ماده آلی، تخمین انرژی قابل متابولیسم، اسیدهای چرب فرار کوتاه زنجیر، سنتز پروتئین میکروبی و فعالیت آنزیم کربوکسی متیل سلولاز در جیره شاهد و کمترین میزان آنها در جیره مکمل شده با اوره به دست آمد (05/0P<). بیشترین میزان فعالیت تجزیه کاغذ صافی با تغذیه جیره حاوی اوره آهسته رهش و کمترین میزان آن در جیره حاوی اوره مشاهده گردید (05/0P<). بیشترین میزان فعالیت پروتئازی شکمبه در جیره مکمل شده با اوره بوده، و کمترین میزان آن در جیره شاهد به دست آمد (05/0P<). در کل، استفاده از مکمل اوره آهسته رهش در شرایط آزمایشگاهی در مقایسه با اوره سبب بهبود گوارش‌پذیری ماده خشک و ماده آلی، سنتز پروتئین میکروبی و فعالیت عمده آنزیمهای فیبرولایتیک شکمبه گردید.
حسین شادی؛ یوسف روزبهان؛ جواد رضائی؛ حسن فضائلی
چکیده
گیاه تاج‌خروس رقم ماریا و ذرت علوفه‌ای هرکدام در 5 تکرار در ظرف‌های پلاستیکی برای 60 روز سیلو شدند. ترکیب شیمیایی، اسید اگزالیک، نیترات و ترکیبات فنولی نمونه‌ها تعیین شد. تخمیرپذیری برونتنی و انرژی قابل متابولیسم با روش آزمون گاز، و تجزیهپذیری با استفاده از کیسه‌های نایلونی در سه رأس قوچ فیستوله‌دار اندازه‌گیری شد. پروتئین ...
بیشتر
گیاه تاج‌خروس رقم ماریا و ذرت علوفه‌ای هرکدام در 5 تکرار در ظرف‌های پلاستیکی برای 60 روز سیلو شدند. ترکیب شیمیایی، اسید اگزالیک، نیترات و ترکیبات فنولی نمونه‌ها تعیین شد. تخمیرپذیری برونتنی و انرژی قابل متابولیسم با روش آزمون گاز، و تجزیهپذیری با استفاده از کیسه‌های نایلونی در سه رأس قوچ فیستوله‌دار اندازه‌گیری شد. پروتئین خام در علوفه تازه ذرت و تاج‌خروس به‌ترتیب 80 و 199، و در سیلاژ آنها به ترتیب 75 و180 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود، که نشان‌دهنده پروتئین خام بیشتر (05/0P<) در علوفه و سیلاژ تاج‌خروس نسبت به ذرت است. ذرت علوفه‌ای نسبت به تاج‌خروس مقادیر بیشتری ماده خشک، کربوهیدرات‌های محلول در آب و NDFom داشت، در حالی که خاکستر خام در تاج‌خروس زیادتر بود (05/0P<). مقدار pH در سیلاژ ذرت و تاج‌خروس به ترتیب 8/3 و 1/4 بود (05/0P<). غلظت نیترات، اسید اگزالیک، مجموع ترکیبات فنلی و کل تانن در سیلاژ ذرت کمتر از سیلاژ تاج‌خروس بود (05/0P<). قابلیت هضم ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم و تجزیهپذیری مؤثر در سیلاژ تاج‌خروس کمتر از سیلاژ ذرت بود (05/0P<)، اما تولید پروتئین میکروبی و پروتئین قابل متابولیسم در سیلاژ تاج‌خروس بیشتر (05/0P<) بود. به‌طور کلی، گیاه تاج‌خروس رقم ماریا از نظر ترکیب مواد مغذی و فراسنجههای تخمیرپذیری با ذرت علوفه‌ای قابل مقایسه بوده، و دارای پروتئین خام بیشتری است. تاج‌خروس می‌تواند سیلاژ مناسبی برای تغذیه دام در مناطق کم‌آب باشد.
هوشنگ جعفری؛ فرشید فتاح نیا؛ علی خطیب جو؛ حسن فضائلی؛ گلناز تاسلی؛ صیفعلی ورمقانی
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی اثر دو سطح میوه بلوط با و بدون پلی‌اتیلن‌گلیکول بر فراسنجههای تخمیر و جمعیت پروتوزوای شکمبه بزهای بومی در 60 روز آخر آبستنی بود. از 40 رأس بز آبستن (5/3 ± 8/41 کیلوگرم وزن زنده) در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل 2×2 استفاده شد. میوه بلوط در دو سطح20 یا 40 درصد ماده خشک جیره با (20 گرم در روز به ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی اثر دو سطح میوه بلوط با و بدون پلی‌اتیلن‌گلیکول بر فراسنجههای تخمیر و جمعیت پروتوزوای شکمبه بزهای بومی در 60 روز آخر آبستنی بود. از 40 رأس بز آبستن (5/3 ± 8/41 کیلوگرم وزن زنده) در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی در قالب آزمایش فاکتوریل 2×2 استفاده شد. میوه بلوط در دو سطح20 یا 40 درصد ماده خشک جیره با (20 گرم در روز به ازای هر رأس) و بدون پلی‌اتیلن‌گلیکول استفاده شد. علاوه براین، یک جیره بدون میوه بلوط و مکمل پلی‌اتیلن‌گلیکول به عنوان شاهد نیز در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که غلظت نیتروژن آمونیاکی (01/0P<)، کل اسیدهای چرب فرار (05/0P<) و پروپیونات (01/0P<) مایع شکمبه بزهای دریافت کننده جیره شاهد بالاتر بود. تعداد پروتوزا با افزایش سطح میوه بلوط در جیره به صورت خطی کاهش یافت (05/0P<). افزودن پلی‌اتیلن‌گلیکول به جیره‌ها باعث افزایش نیتروژن آمونیاکی شکمبه (05/0P<)، کل اسیدهای چرب فرار (01/0P<) و غلظت پروپیونات (01/0P<) شد. جیره حاوی 40 درصد در مقایسه با 20 درصد میوه بلوط باعث کاهش تولید بالقوه گاز (01/0P<) و نیمه عمر تولید گاز (05/0P<) شد. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که تغذیه میوه بلوط مخصوصاً سطح بالای آن در بزهای آبستن بر فراسنجههای تخمیر شکمبه اثر منفی داشت و افزودن پلی‌اتیلن‌گلیکول به جیره تا حدودی این اثرات منفی تانن را کاهش داد.
سیروس فراستی؛ محمد مهدی معینی؛ فردین هژبری؛ حسن فضائلی
چکیده
به منظور تعیین اثر 2 سطح فشار پرس هیدرولیک (200 و 220 بار) در ماشین ساخت بلوکهای خوراک کامل (بلوک)، 3 سطح زمان توقف فشار (5، 17 و 30 ثانیه) و 2 سطح اندازة قطعات علوفه (10 میلی‌متر و 30 میلی‌متر) بر ویژگی‌های تراکم‌پذیری ترکیب علوفه-کنسانتره، آزمایشی بر پایة طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 10 تکرار انجام شد. در هر بلوک نسبت علوفه، کنسانتره و ملاس ...
بیشتر
به منظور تعیین اثر 2 سطح فشار پرس هیدرولیک (200 و 220 بار) در ماشین ساخت بلوکهای خوراک کامل (بلوک)، 3 سطح زمان توقف فشار (5، 17 و 30 ثانیه) و 2 سطح اندازة قطعات علوفه (10 میلی‌متر و 30 میلی‌متر) بر ویژگی‌های تراکم‌پذیری ترکیب علوفه-کنسانتره، آزمایشی بر پایة طرح کاملاً تصادفی با 12 تیمار و 10 تکرار انجام شد. در هر بلوک نسبت علوفه، کنسانتره و ملاس به ترتیب 45: 45: 10 بود و بخش علوفه‌ای جیره شامل 29 درصد یونجه و 16 درصد کاه گندم بر اساس مادة خشک بود. با افزایش مقدار و زمان توقف فشار پرس هیدرولیک، میزان چگالی بلوک‌ها افزایش یافت (05/0p<). میانگین مقدار چگالی (Kg/m3) در بلوکهای حاوی علوفه با قطعات بلند (36/4±03/457) کمتر از قطعات کوتاه (50/4±2/478) بود (05/0p<). میانگین درصد انبساط پس از فشرده‌سازی (انبساط) بلوک‌ها 24 ساعت پس از تولید، در بلوکهای حاوی علوفه با قطعات بلند (22/0±50/2) بیشتر از قطعات کوتاه (20/0±56/1) بود (01/0p<). بیشترین درصد انبساط و کاهش چگالی بلوک‌ها، در 24 ساعت اول پس از تولید اتفاق افتاد (01/0p<). بین مقدار چگالی بلوک‌ها در زمان تولید و درصد انبساط آنها پس از 24 ساعت و یا پس از 100 روز ذخیره سازی، رابطة خطی وجود داشت (به ترتیب، 024/0p< و 001/0p<). بر اساس نتایج، استفاده از علوفه با میانگین 20 میلی‌متر، فشار پرس هیدرولیک 220 بار و زمان توقف فشار 5 ثانیه، در ساخت بلوک می‌تواند بهترین تراکم‌پذیری و پایداری را در بلوک تولید شده ایجاد نماید.
ابراهیم فروغی نیا؛ حسن فضایلی
چکیده
این پژوهش به منظور تعیین ارزش غذایی و عملکرد علوفه دو رقم نیشکر زودرس و دیررس در طول دوره رشد اجرا گردید. برای هر رقم یک مزرعه انتخاب و طی مدت هفت ماه (هر ماه دو نوبت) از علوفه آنها نمونه برداری شد. نتایج نشان داد مقدار ماده خشک و قند‌های محلول با پیشرفت رشد گیاه، به صورت معنی داری (05/0 > P) افزایش یافت. میزان پروتیین خام، خاکستر، NDF وADF ...
بیشتر
این پژوهش به منظور تعیین ارزش غذایی و عملکرد علوفه دو رقم نیشکر زودرس و دیررس در طول دوره رشد اجرا گردید. برای هر رقم یک مزرعه انتخاب و طی مدت هفت ماه (هر ماه دو نوبت) از علوفه آنها نمونه برداری شد. نتایج نشان داد مقدار ماده خشک و قند‌های محلول با پیشرفت رشد گیاه، به صورت معنی داری (05/0 > P) افزایش یافت. میزان پروتیین خام، خاکستر، NDF وADF با گذشت مرحله رشد گیاه، روند کاهشی داشت (05/0 > P). میزان پروتئین خام در اولین برداشت (اردیبهشت) در رقم زودرس و دیررس به ترتیب 77/9 و 80/8 درصد بود اما از ماه هفتم (آبان) در هر دو رقم، کمتر از 3 درصد بود. میزان قند محلول در اولین برداشت برای رقم زودرس و دیررس به ترتیب 48/3 و 65/3 درصد و در سیزدهمین برداشت به ترتیب 98/23 و 39/23 درصد بود. قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی برای رقم زودرس در ماه‌های مهر و آبان و برای رقم دیررس در آبان بیشترین مقدار بود (05/0 > P). میزان تولید ماده خشک، ماده آلی، پروتین خام و ماده آلی قابل هضم، طی رشد گیاه، در دو رقم روند افزایشی داشت (05/0 > P). با توجه به یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که زمان مناسب برداشت گیاه کامل نیشکر، به عنوان علوفه از نظر مواد مغذی قابل برداشت، آبان ماه خواهد بود، با این حال تعیین اثر چین‌های مختلف بر عملکرد و ارزش غذایی، نیاز به پژوهش دارد.
ایوب عزیزی؛ طاهره محمدآبادی؛ حسین معتمدی؛ مرتضی چاجی؛ حسن فضایلی
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر انتقال باکتری‌های باسیلوس لیچنیفورمیس، آکروباکتریوم اینترمدیوم و میکروباکتریوم پالادیکولا جدا شده از روده موریانه به شیرابه شکمبه بر فراسنجههای تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی کاه گندم و سرشاخه خرما به روش برونتنی بود. هر سوبسترای تلقیح شده با ایزوله‌های باکتریایی گرمخانه‌گذاری شد و با تیمار ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر انتقال باکتری‌های باسیلوس لیچنیفورمیس، آکروباکتریوم اینترمدیوم و میکروباکتریوم پالادیکولا جدا شده از روده موریانه به شیرابه شکمبه بر فراسنجههای تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی کاه گندم و سرشاخه خرما به روش برونتنی بود. هر سوبسترای تلقیح شده با ایزوله‌های باکتریایی گرمخانه‌گذاری شد و با تیمار شاهد (بدون تلقیح باکتریایی) مقایسه گردید. فراسنجههای تولید گاز، قابلیت هضم شکمبه‌ای ماده خشک و ماده آلی، انرژی قابل متابولیسم، ضریب تفکیک، pH و قابلیت هضم آزمایشگاهی ماده خشک، ماده آلی، فیبر نامحلول در شوینده خنثی و فیبر نامحلول در شوینده اسیدی (به روش دو مرحله‌ای) در همه تیمارهای آزمایشی مشابه بود (05/0<P). تلقیح گونه‌های باکتریایی به شیرابه شکمبه به طور قابل ملاحظه‌ای سبب افزایش غلظت نیتروژن آمونیاکی در هر دو سوبسترا شد (05/0>P)، به طوری که بیشترین و کمترین میزان آن به ترتیب در تیمار تلقیح شده با گونه آکروباکتریوم و تیمار شاهد مشاهده گردید. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، تلقیح باکتری‌های تجزیهکننده لیگنوسلولز جدا شده از روده موریانه به شیرابه شکمبه تأثیری بر فراسنجههای تولید گاز و قابلیت هضم مواد مغذی کاه گندم و سرشاخه خرما نداشت، هرچند آنها سبب افزایش غلظت نیتروژن آمونیاکی شدند.
نادر پاپی؛ فرخ کفیل زاده؛ حسن فضائلی
چکیده
علوفه آرتیچوک (معروف به سیب‌زمینی‌ترشی) در مرحله شروع گلدهی درو شد و پس از چاپر نمودن با سه سطح صفر، پنج و 10 درصد ملاس (در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و پنج تکرار) در سیلوهای آزمایشگاهی سیلو گردید. پس از گذشت 60 روز، سیلوها باز شد و ضمن نمونه‌برداری، مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی ظاهری علوفه سیلو شده با استفاده از شاخص‌های ...
بیشتر
علوفه آرتیچوک (معروف به سیب‌زمینی‌ترشی) در مرحله شروع گلدهی درو شد و پس از چاپر نمودن با سه سطح صفر، پنج و 10 درصد ملاس (در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و پنج تکرار) در سیلوهای آزمایشگاهی سیلو گردید. پس از گذشت 60 روز، سیلوها باز شد و ضمن نمونه‌برداری، مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی ظاهری علوفه سیلو شده با استفاده از شاخص‌های بو، بافت و رنگ مواد سیلو شده صورت گرفت. بلافاصله پس از نمونه‌برداری نسبت به تعیین pH و ماده خشک اقدام گردید. نیتروژن آمونیاکی، اسیدهای آلی و ترکیبات شیمیایی نمونه‌ها نیز اندازه‌گیری شد. در ارزیابی ظاهری، بوی تخمیر مناسب، عدم تغییر در ساختمان برگ و ساقه و نداشتن چسبندگی و ثابت ماندن رنگ اصلی گیاه مشاهده گردید. با افزایش سطوح ملاس، میزان pH، نیتروژن آمونیاکی، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی به صورت خطی کاهش یافت، اما میزان ماده خشک، ماده آلی و کربوهیدرات‌های محلول در آب به صورت خطی افزایش یافت (01/0P<). با افزایش سطح ملاس غلظت اسید استیک کاهش یافت (01/0P=) اما غلظت اسید لاکتیک و اسید بوتیریک تحت تأثیر قرار نگرفت. به طورکلی می‌توان چنین نتیجه‌گیری نمود که شاخص‌های اصلی (اسید لاکتیک و pH) در سیلاژهای آزمایشی مشابه و قابل قبول بود. بنا براین میزان کربوهیدرات محلول در علوفه آرتیچوک، در مرحله گلدهی، برای تخمیر سیلویی کافی بوده و می‌توان از آن سیلاژ قابل قبولی تهیه نمود.
پیروز شاکری؛ مرتضی حسینی غفاری؛ حسن فضائلی
چکیده
این مقاله با هدف گردآوری و جمع‌بندی نتایج مطالعات انجام شده در رابطه با تاثیر مصرف محصول فرعی پسته در جیره بر تخمیرات شکمبه‌ای، سنتز پروتئین میکروبی، کنترل متان و جنبه‌های مختلف فیزیولوژیک نشخوارکنندگان تهیه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در بیشتر آزمایشات غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه با استفاده از محصول فرعی پسته در جیره کاهش ...
بیشتر
این مقاله با هدف گردآوری و جمع‌بندی نتایج مطالعات انجام شده در رابطه با تاثیر مصرف محصول فرعی پسته در جیره بر تخمیرات شکمبه‌ای، سنتز پروتئین میکروبی، کنترل متان و جنبه‌های مختلف فیزیولوژیک نشخوارکنندگان تهیه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در بیشتر آزمایشات غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه با استفاده از محصول فرعی پسته در جیره کاهش یافته است، هرچند با جیره‌های حاوی محصول فرعی پسته سنتز پروتئین میکروبی نسبت به گروههای شاهد کمتر بوده است. با افزایش نسبت محصول فرعی پسته در جیره‌های آزمایشی، غلظت کل اسیدهای چرب فرار کاهش یافته است، که در برخی از آزمایشات با کاهش جمعیت کل باکتری‌های شکمبه نیز همراه بوده است. نتایج برخی از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از محصول فرعی پسته می‌تواند راهکاری مفید برای افزایش CLA در شیر بزهای سانن باشد. همچنین استفاده از این محصول در کاهش تولید متان موثر بوده است. به‌طور کلی، استفاده از سطوح مختلف محصول فرعی پسته در جیره دام‌های مختلف نشان داده است که تاثیر نامطلوبی بر متابولیت‌های خونی، فراسنجههای هماتولوژی، فعالیت کلیهها و کبد نداشته است.
پیروز شاکری؛ مرتضی حسینی غفاری؛ حسن فضائلی
چکیده
محصول فرعی پسته از مهمترین محصولات فرعی کشور است. این محصول شامل پوست نرم رویی، دُم خوشه‌ها، برگ‌ها، سرشاخه‌ها و مقداری پسته‌های پوک و نیمه مغز است. مطالعاتی برای فرآوری، نگهداری و استفاده در تغذیه دام‌ها انجام شده است، با این‌حال هنوز زمینه مناسبی برای ورود کامل محصول به خوراک دام میسر نشده است. این مقاله با‌هدف جمع‌بندی نتایج ...
بیشتر
محصول فرعی پسته از مهمترین محصولات فرعی کشور است. این محصول شامل پوست نرم رویی، دُم خوشه‌ها، برگ‌ها، سرشاخه‌ها و مقداری پسته‌های پوک و نیمه مغز است. مطالعاتی برای فرآوری، نگهداری و استفاده در تغذیه دام‌ها انجام شده است، با این‌حال هنوز زمینه مناسبی برای ورود کامل محصول به خوراک دام میسر نشده است. این مقاله با‌هدف جمع‌بندی نتایج حاصل از مطالعات برای عمل‌آوری، نگهداری، ترکیبات شیمیایی، تعیین سطوح مناسب مصرف در دام‌های مختلف و بررسی تاثیر آن بر عملکرد رشد و قابلیت هضم تهیه شده است. تولید این محصول نسبت به پسته خشک حدود 6/1 برابر می‌باشد. خشک کردن محصول در برابرآفتاب مشروط به پهن شدن در لایه‌های 5 سانتی‌متری و زیر و رو کردن مرتب می‌تواند روش مناسبی برای نگهداری باشد. خشک کردن با دستگاه در صورتی که رطوبت به خوبی خارج شود و محصول تحت آسیب حرارتی قرار نگیرد، توصیه شده است. سیلوکردن بدون افزودنی روش مناسبی برای نگهداری محصول می‌باشد، ضمن اینکه افزودن 5/1 درصد ملاس و حداکثر 5/0 درصد اوره در افزایش کیفیت آن موثر است. میانگین ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی‌سلولز، ترکیبات فنلی و کل تانن در محصول خشک به‌ترتیب 91/93، 84/83، 81/11، 27/30، 12/22، 38/10 و 16/6 درصد تعیین شد. میانگین قابلیت هضم ماده خشک این محصول بین 50/56-00/52 درصد تعیین گردید. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که می‌توان از آن به‌عنوان بخشی از جیره گاوهای شیری تا 10 درصد، گاوهای گوشتی تا 12 درصد و گوسفند و بز تا 25 درصد ماده خشک جیره استفاده نمود.
احسان دیرکوندی؛ یوسف روزبهان؛ حسن فضائلی
چکیده
در این تحقیق، سه جیره غذایی بر روی 12 رأس اسب نژاد ترکمن با میانگین وزن 44±425 کیلوگرم و سن 8/1±6 سال، مورد آزمایش قرار گرفتند. کلیه جیره‌ها براساس 35 درصد کنسانتره و 65 درصد علوفه تنظیم شدند اما منابع غلات در جیره 1، 2 و 3 به ترتیب شامل: ذرت- یولاف، جوـ گندم و جو- یولاف بود. از دو نشانگر داخلی لیگنین و خاکستر نامحلول در اسید برای تعیین قابلیت ...
بیشتر
در این تحقیق، سه جیره غذایی بر روی 12 رأس اسب نژاد ترکمن با میانگین وزن 44±425 کیلوگرم و سن 8/1±6 سال، مورد آزمایش قرار گرفتند. کلیه جیره‌ها براساس 35 درصد کنسانتره و 65 درصد علوفه تنظیم شدند اما منابع غلات در جیره 1، 2 و 3 به ترتیب شامل: ذرت- یولاف، جوـ گندم و جو- یولاف بود. از دو نشانگر داخلی لیگنین و خاکستر نامحلول در اسید برای تعیین قابلیت هضم استفاده گردید. نتایج نشان دادند، قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، عصاره اتری و انرژی قابل هضم به طور معنی‌داری برای جیره‌های ذرت و یولاف افزایش پیدا کردند (05/0P<). قابلیت هضم اجزای دیواره سلولی شامل الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی، سلولز و همی‌سلولز نیز برای جیره‌های ذرت- یولاف و جو- یولاف به طور معنی داری نسبت به جیره جو - گندم افزایش پیدا کرد (05/0P<). همچنین، قابلیت هضم به دست آمده با استفاده از هر دو نشانگر به جز در مورد الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و سلولز در جیره اول و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی، همی‌سلولز و سلولز در جیره دوم تفاوت معنی‌داری نداشتد (05/0<P). با این حال، با توجه به نرخ بازیابی خاکستر نامحلول در اسید (106 درصد) در مقابل لیگنین (91 درصد)، نشانگر خاکستر نامحلول در اسید، همبستگی بالایی با روش جمعآوری کل مدفوع داشت. در مجموع، جیره حاوی ذرت و یولاف سبب بهبود قابلیت هضم مواد مغذی نسبت به دیگر جیره‌ها شد
بهرام افشار حمیدی؛ حسن فضایلی
چکیده
این پژوهش، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ی سطوح مختلف سیلاژ تفاله انگور سفید در جیره گوساله های پرواری، بر روی 24 راس گوساله‌ی نر هلشتاین با میانگین وزن اولیه 24±234 کیلوگرم به مدت 90 روز و در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار جیره غذایی با سطوح انرژی و پروتئین یکسان بودند که در آن ها سیلاژ تفاله ...
بیشتر
این پژوهش، به منظور بررسی اثر تغذیه‌ی سطوح مختلف سیلاژ تفاله انگور سفید در جیره گوساله های پرواری، بر روی 24 راس گوساله‌ی نر هلشتاین با میانگین وزن اولیه 24±234 کیلوگرم به مدت 90 روز و در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تیمار و 6 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار جیره غذایی با سطوح انرژی و پروتئین یکسان بودند که در آن ها سیلاژ تفاله انگور در سطوح صفر (شاهد)، 12، 24 و 36 درصد (بر اساس ماده خشک) جایگزین بخش علوفه ای جیره گردید. نتایج نشان دادند که مقدار خوراک مصرفی روزانه گوساله ها، با افزایش سطح تفاله انگور در جیره افزایش یافت (001/0>p). به طوری که جیره چهارم بیشترین مقدار (31/9 کیلو گرم در روز) و جیره شاهد (19/8 کیلو گرم در روز) کمترین مقدار مصرف خوراک را در کل دوره داشتند. در ماه اول آزمایش، گوساله های تغذیه شده با جیره شاهد علی رغم پایین بودن ماده خشک مصرفی نسبت به سایر گروه ها، بیشترین افزایش وزن را داشتند و با افزایش سطح سیلاژ تفاله انگور در جیره، میزان افزایش وزن به صورت خطی کاهش یافت (05/0>p). در کل دوره آزمایش، گوساله های تغذیه شده با جیره حاوی 12 درصد سیلاژ تفاله انگور بیشترین افزایش وزن را داشتند (05/0>p). علاوه بر این ضریب تبدیل خوراک در کل دوره آزمایش، بین تیمار ها متفاوت بود (05/0>p). تیمار شاهد پایین ترین ضریب تبدیل را داشت و با افزایش سطح سیلاژ تفاله انگور در جیره، ضریب تبدیل خوراک به صورت خطی افزایش یافت (05/0>p). با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از سیلاژ تفاله انگور واریته سفید در تغذیه ی گوساله های پرواری به عنوان بخش علوفه ای تا سطح 12 درصد جیره پیشنهاد می گردد
سید علیرضا حسینی ابرندآبادی؛ حسن حسینی نسب؛ حمید رضا پورمیرزایی؛ حسن فضائلی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی عملکرد علف سبز تولیدی حاصل از کشت جو با روش آبکشت، در تغذیه بره های پرواری انجام گرفت. طی یک دوره 16 هفته ای، با استفاده از بذر جو، علوفه هیدروپونیک در دوره های زمانی کشت 5 روزه و 7 روزه، تولید گردید و علف سبز تولیدی هر روز برداشت و طی دو آزمایش جداگانه متوالی، در تغذیه بره های پرواری مصرف شد و عملکرد بره ها تعیین ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی عملکرد علف سبز تولیدی حاصل از کشت جو با روش آبکشت، در تغذیه بره های پرواری انجام گرفت. طی یک دوره 16 هفته ای، با استفاده از بذر جو، علوفه هیدروپونیک در دوره های زمانی کشت 5 روزه و 7 روزه، تولید گردید و علف سبز تولیدی هر روز برداشت و طی دو آزمایش جداگانه متوالی، در تغذیه بره های پرواری مصرف شد و عملکرد بره ها تعیین گردید. آزمایش اول، با هدف مقایسه عملکرد علف سبز جو نسبت به دانه جو، به مدت 50 روز به طول انجامید که در آن 27 بره نر 6 ماهه با وزن اولیه 40 کیلوگرم به سه گروه تقسیم شدند و به ترتیب با جیره های 1) شاهد، 2) علف سبز جو 5 روزه و 3) علف سبز جو 7 روزه تغذیه شدند. درآزمایش دوم، تعداد 20 راس بره نر با سن حدود 7 ماهه و وزن اولیه 43 کیلو گرم به دو گروه تقسیم شده و گروه اول با جیره شاهد اما گروه دوم با جیره حاوی علف سبز جو 7 روزه به مدت 49 روز تغذیه شدند. براساس نتایج به دست آمده درآزمایش اول، مصرف علف سبز جو سبب محدودیت مصرف خوراک و انرژی دریافتی بره ها، کاهش میزان رشد، بالا رفتن ضریب تبدیل غذایی وکاهش بازده غذایی شد (01/0>P). در آزمایش دوم که با هدف مقایسه عملکرد علف سبز جو با بخش علوفه ای جیره انجام گرفت، از نظر متغیر های مزبور تفاوت معنی داری بین بره های گروه آزمایش با شاهد وجود نداشت، به جز این که میزان ماده خشک مصرفی درگروه آزمایش کاهش نشان داد (05/0>P). محاسبه هزینه درآمد نشان داد بره هایی که در تغذیه آن ها از علف سبز جو استفاده شد، در هر دو آزمایش متحمل زیان دهی شده و نسبت درآمد به هزینه آن ها در مقایسه با جیره شاهد به شدت کاهش یافت و روند منفی نشان داد. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که تبدیل دانه جو به علف سبز در سامانه آبکشت (هیدروپونیک) و مصرف آن در جیره بره های پرواری سبب کاهش عملکرد دام، افزایش هزینه و کاهش بازده اقتصادی می گردد
